ΑΝ ΕΙΧΑ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΚΑΜΗΛΕΣ / IF I HAD FOUR CAMELS, Chris MARKER
Αποτελούμενο εξ ολοκλήρου από φωτογραφίες που τράβηξε ο Κρις Μαρκέρ στη διάρκεια των ταξιδιών του σε 26 χώρες, το ντοκιμαντέρ αποτελεί ταυτόχρονα ένα οδοιπορικό και έναν διαλογισμό πάνω στη φύση του ανθρώπου, στα μεγάλα γεγονότα που συνταράσσουν τον πλανήτη, στην ομορφιά και την ασχήμια της ζωής.

ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ / REMINISCENCES OF A JOURNEY IN LITHUANIA,  Jonas MEKAS
Γυρισμένο από τον θρύλο του σινεμά, τον ποιητή και σκηνοθέτη Γιόνας Μέκας, το ντοκιμαντέρ αυτό αποτελεί ένα κινηματογραφικό ημερολόγιο του ίδιου του Μέκας. Η ταινία επικεντρώνεται στην επιστροφή του στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Το 2006 η Βιβλιοθήκη του Αμερικανικού Κογκρέσου την επέλεξε να ενταχθεί στο Εθνικό Κινηματογραφικό Μητρώο, αναφερόμενη στην «πολιτιστική, αισθητική και ιστορική της σημασία».

ROUTE ONE/ΗΠΑ / ROUTE ONE/USA, Robert KRAMER
Συνδυάζοντας ντοκιμαντέρ και μυθοπλασία, η ταινία του Ρόμπερτ Κρέιμερ παρουσιάζει ένα ψηφιδωτό συμπεριφορών στην Αμερική της δεκαετίας του 1980 απέναντι σε θέματα όπως η φυλή, η θρησκεία και η ιστορία. Η ταινία περιγράφει το ταξίδι του σκηνοθέτη από τα καναδικά σύνορα στο Μέιν έως το Φλόριντα Κις. Μαζί με τον σκηνοθέτη βρίσκεται ο Ντοκ (τον ερμηνεύει ο ακτιβιστής Πολ Μακ Άιζακ), ένας άνδρας που επιστρέφει από την Αφρική στις ΗΠΑ.

ATMAN, Pirjo HOKANSALO
Θέλοντας να αποτίσει φόρο τιμής στην πρόσφατα χαμένη μητέρα του, ο παράλυτος στα πόδια Τζαμάνα Λαλ από την Ινδία ξεκινά ένα προσκύνημα από τις εκβολές του ποταμού Γάγγη στην ιερή πόλη Χαριντουόρ, στους πρόποδες των Ιμαλαΐων, καλύπτοντας μια διαδρομή 6000 χιλιομέτρων. Μέσα από επτά κεφάλαια και με συνοδό τη Σάντα, μια χήρα με τρία παιδιά, που θα τον ακολουθήσει ως το τέλος της διαδρομής του, το ταξίδι αυτό είναι παράλληλα ένα πορτραίτο της εσωτερικής δύναμης του ανθρώπου αλλά και των θρησκευτικών πρακτικών της Ινδίας.

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ / THE LONG HOLIDAY, Johan VAN DER KEUKEN
Όταν ο σκηνοθέτης μαθαίνει ότι πάσχει από καρκίνο, αποφασίζει να κάνει αυτό που αγαπά περισσότερο: να ταξιδέψει και να κινηματογραφήσει. Με αφορμή τις θεραπευτικές προσεγγίσεις στην ανατολική και τη δυτική κουλτούρα, ταξιδεύει σε διάφορα μέρη του κόσμου και χρησιμοποιώντας ποιητική αφήγηση μιλά για τον ίδιο και τη ζωή του. Το ντοκιμαντέρ αυτό αποτελεί αφορμή να κάνει εκείνο που αγαπά περισσότερο από όλα στον κόσμο: να χρησιμοποιήσει την κινηματογραφική του κάμερα.

ΤΖΟΓΟΣ, ΘΕΟΙ ΚΑΙ LSD / GAMBLING, GODS AND LSD, Peter METTLER
Ένα τρίωρο υπερβατικό ταξίδι σε διαφορετικές χώρες και κουλτούρες, που φέρνει κοντά ανθρώπους και πολιτισμούς. Ο σκηνοθέτης θα πραγματοποιήσει μια ιχνηλάτηση στην έρημο της Νεβάδα, θα παρακολουθήσει μια κατεδάφιση στο Λας Βέγκας, θα παρατηρήσει τη ζωή στην Ελβετία και θα είναι παρών σε ένα κήρυγμα ευαγγελίου στο αεροδρόμιο του Τορόντο. Ένα ντοκιμαντέρ-στοχασμός πάνω στο το τι δίνει νόημα στη ζωή μας.  

ΑΠΟ ΠΟΥ ΠΑΜΕ ΣΠΙΤΙ ΜΑΣ; / WHICH WAY HOME, Rebecca CAMMISA
Το ντοκιμαντέρ ακολουθεί ασυνόδευτους ανήλικους μετανάστες με προορισμό τις ΗΠΑ, σε μια περιπλάνηση γεμάτη εμπόδια, με πυξίδα την αβεβαιότητα. Παιδιά όπως η Όλγα και ο Φρέντι από την Ονδούρα προσπαθούν απεγνωσμένα να φτάσουν στους γονείς τους στις ΗΠΑ• ο Χοσέ, ένας 10χρονος από το Ελ Σαλβαδόρ, τον οποίο εγκατέλειψαν λαθρέμποροι, βρίσκεται τώρα μόνος του σ’ ένα κέντρο προφυλάκισης στο Μεξικό και ο Κέβιν, ένα 14χρονο «παιδί της πιάτσας» από την Ονδούρα, του οποίου η μητέρα ελπίζει πως θα καταφέρει να φτάσει στην Αμερική για να της στείλει λεφτά.  Ένα ταξίδι ελπίδας και κουράγιου, απογοήτευσης και θλίψης.

Η ΓΗ ΤΩΝ ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΩΝ / GHOSTLAND, Simon STADLER
Ένας από τους αρχαιότερους πολιτισμούς στον πλανήτη μας υφίσταται τεράστια αλλαγή. Οι άνθρωποι της φυλής Τζου/Χοανσί στη Ναμίμπια διασχίζουν την έρημο Καλαχάρι και ταξιδεύουν στην καρδιά της Ευρώπης. Αυτό που αρχίζει ως ματιά στον συναρπαστικό πολιτισμό τους γίνεται μια ακόμη πιο συναρπαστική ματιά στον δυτικό τρόπο ζωής μας. Ένας ζεστός και χιουμοριστικός στοχασμός πάνω στις συνήθειές μας μέσα από τα μάτια ανθρώπων που ετοιμάζονται να εγκαταλείψουν παραδόσεις εκατομμυρίων ετών.

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ THF / CENTRAL AIROPORT THF, Karim AÏNOUZ
Το αεροδρόμιο Τέμπελχοφ του Βερολίνου είναι ένας χώρος αφίξεων και αναχωρήσεων που χρησιμοποιείται ταυτόχρονα ως προσφυγικός καταυλισμός, αλλά και ως χώρος ψυχαγωγίας για τους κατοίκους της γερμανικής πρωτεύουσας. Το ντοκιμαντέρ του Καρίμ Αϊνούζ μιλά για την προσφυγική κρίση με έναν ιδιαίτερο τρόπο, φτιάχνοντας το πορτρέτο μιας πόλης μέσα στην πόλη, αλλά και μιας ευρωπαϊκής κοινωνίας, εγκλωβισμένης στο σημείο ανάμεσα στην κρίση και την ουτοπία.

ΣΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΠΡΟΥΣ ΤΣΑΤΓΟΥΙΝ / NOMAD: IN THE FOOTSTEPS OF BRUCE CHATWIN, Werner HERZOG
Ένας τρυφερός φόρος τιμής στον χαρισματικό ταξιδιωτικό συγγραφέα Μπρους Τσάτουιν από τον φίλο του, σκηνοθέτη Βέρνερ Χέρτσογκ. Με το σακίδιο του Τσάτουιν στην πλάτη του, ο Χέρτσογκ ταξιδεύει ανά τον κόσμο (από την Ελλάδα στην Παταγονία και την Γκάνα), ακολουθώντας τα βήματα ενός ανθρώπου που, όπως και ο ίδιος, λάτρεψε τη νομαδική ζωή.  Στην πορεία θα ανακαλύψει μυστήρια, περιπλανώμενους ανθρώπους, συναρπαστικές εμπειρίες.

ΤΑΞΙΔΙΩΤΗΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΝΥΧΤΙΟΥ / MIDNIGHT TRAVELER, Hassan FAZILI
Όταν το θεοκρατικό καθεστώς των Ταλιμπάν τον επικήρυξε, ο αφγανός θεατρικός και κινηματογραφικός σκηνοθέτης Χασάν Φαζιλί είχε μόνο μία επιλογή: την άτακτη φυγή. Ένα οπτικό ημερολόγιο, κινηματογραφημένο από τον ίδιο με πολύ φτωχά μέσα, ακόμα και με κινητό τηλέφωνο, το οποίο εξιστορεί έναν καταναγκαστικό εκπατρισμό. Ένα ντοκιμαντέρ που λειτουργεί ως τρανταχτή απόδειξη για την ασύλληπτη βία με την οποία έρχονται αντιμέτωποι όσοι είναι αναγκασμένοι να ταξιδεύουν νύχτα. Εξόριστοι από τον ίδιο τους τον τόπο, προχωρούν σιωπηλά και φοβισμένα, με τον θάνατο να παραμονεύει σε κάθε βήμα.

ΑΝΟΙΧΤΟΣ ΒΟΡΡΑΣ / BIG NORTH, Dario ACOCELLA
Ο Πάολο Κονιέτι είναι ένας 40χρονος ιταλός συγγραφέας. Το ντοκιμαντέρ εξερευνά την σχέση ανάμεσα στον άνθρωπο και τη φύση, στη διάρκεια του μεγάλου ταξιδιού του Πάολο στη Βρετανική Κολομβία, το Γιούκον, την Αλάσκα, όπου συναντά ανθρώπους που ζουν στο δάσος. Αυτή η μεγάλη περιπέτεια θα ολοκληρωθεί στο λεγόμενο «μονοπάτι του πανικού», στο λεωφορείο της γραμμής 142 όπου έφτασε στο τέλος του το ταξίδι του ακτιβιστή Κρις Μακάντλες, ο οποίος υπήρξε έμπνευση για την ταινία Ταξίδι στην Άγρια Φύση / Into the Wild του Σον Πεν.

Ο ΓΙΟΣ ΤΟΥ ΜΠΑΚΑΛΗ, Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ, ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΚΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ / THE GROCER’S SON, THE MAYOR, THE VILLAGE AND THE WORLD, Claire SIMON
Στο Λουσάς, στη Νότια Γαλλία, μια μικρή ομάδα ανθρώπων έχει μαζευτεί εκεί όπου κάποτε βρισκόταν το παντοπωλείο του χωριού. Ανάμεσα σε αμπελώνες και ανθισμένες κερασιές, καταστρώνεται ένα επιχειρηματικό πλάνο που δεν έχει προηγούμενο στον αγροτικό κλάδο: το στήσιμο μιας υπερσύγχρονης πλατφόρμας για την προβολή ντοκιμαντέρ στο ίντερνετ. Η Κλερ Σιμόν συμπληρώνει μ’ ένα ντοκιμαντέρ-παρακλάδι το επικών διαστάσεων, εννιάωρο έργο της Το χωριό –έναν συναρπαστικό φόρο τιμής στo ίδιo ουτοπικό περιβάλλον– διατυπώνοντας ένα διακριτικό και διαυγές σχόλιο για την ομορφιά του να οραματίζεσαι έναν εναλλακτικό τρόπο ζωής.

ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ / CITY HALL, Frederick WISEMAN
Μακριά από τα αστραφτερά φώτα του Λας Βέγκας, ένα παραδοσιακό μπαρ –ένας θύλακας πραγματικότητας σε μια πόλη τεχνητής ευτυχίας– ρίχνει αυλαία. Τέλος εποχής για έναν τόπο εθελούσιας εξορίας, που καλωσόριζε όσους ήθελαν να κρυφτούν από τα φώτα της ράμπας. Ένα ετερόκλητο μωσαϊκό από μοναχικές υπάρξεις, σε αυτόν τον ναό της παρηγοριάς και της διαφυγής, που τρεκλίζουν ανάμεσα στην αξιοπρέπεια και την ασωτία, καθώς αναπολούν το παρελθόν και γυρίζουν την πλάτη στο μέλλον – οι θαμώνες πενθούν, ψελλίζοντας το κύκνειο άσμα για το χαμένο τους καταφύγιο. Το ελεγειακό πορτρέτο ενός κόσμου που σβήνει και χάνεται∙ ενός κόσμου από αναμνήσεις και ιστορίες που γεννιούνται και πεθαίνουν σε άδεια ποτήρια και τολύπες καπνού.

ΜΥΤΗ ΑΝΟΙΓΜΕΝΗ, ΑΔΕΙΕΣ ΤΣΕΠΕΣ / BLOODY NOSE, EMPTY POCKETS, Bill ROSS & Turner ROSS
Μακριά από τα αστραφτερά φώτα του Λας Βέγκας, ένα παραδοσιακό μπαρ –ένας θύλακας πραγματικότητας σε μια πόλη τεχνητής ευτυχίας– ρίχνει αυλαία. Τέλος εποχής για έναν τόπο εθελούσιας εξορίας, που καλωσόριζε όσους ήθελαν να κρυφτούν από τα φώτα της ράμπας. Ένα ετερόκλητο μωσαϊκό από μοναχικές υπάρξεις, σε αυτόν τον ναό της παρηγοριάς και της διαφυγής, που τρεκλίζουν ανάμεσα στην αξιοπρέπεια και την ασωτία, καθώς αναπολούν το παρελθόν και γυρίζουν την πλάτη στο μέλλον – οι θαμώνες πενθούν, ψελλίζοντας το κύκνειο άσμα για το χαμένο τους καταφύγιο. Το ελεγειακό πορτρέτο ενός κόσμου που σβήνει και χάνεται∙ ενός κόσμου από αναμνήσεις και ιστορίες που γεννιούνται και πεθαίνουν σε άδεια ποτήρια και τολύπες καπνού.

ΝΥΧΤΕΡΙΝΟ / NOTTURNO, Gianfranco ROSI
Η νέα ταινία μιας από τις πιο ξεχωριστές φωνές του σύγχρονου ντοκιμαντέρ διεισδύει στα άδυτα ενός τόπου όπου η τυραννία, οι εισβολές και η τρομοκρατία θρέφουν η μία την άλλη, σ’ έναν φαύλο κύκλο βίας και καταστροφής. Γυρισμένη την τελευταία τριετία στα σύνορα Ιράκ, Κουρδιστάν, Συρίας και Λιβάνου, η ταινία ανακαλύπτει με συνταρακτικό τρόπο την καθηλωτική ομορφιά της ανθρωπότητας που ξυπνά κάθε μέρα σε μια ατελείωτη νύχτα.

(επιλογή Δ.Μ. κείμενα δ.τ.)