Ο θόρυβος που προκάλεσε ο φόνος ενός εφήβου κρατάει στα συρτάρια μια ανώδυνη, καλοκαιρινή κωμωδία

του Michael Cieply/ International Herald Tribune

Κανονικώς εχόντων των πραγμάτων, μια χολιγουντιανή ταινία με εξωγήινους δεν θα έπρεπε να επηρεάζεται από τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Ομως, τα πράγματα δεν είναι και τόσο κανονικά στον καιρό μας. Πριν από μερικές εβδομάδες, στελέχη της 20th Century Fox άρχισαν να συζητούν την αναβολή της πρεμιέρας μιας καλοκαιρινής κωμωδίας, με πρωταγωνιστές τον Μπεν Στίλερ, τον Βινς Βον και τον Τζόνα Χιλ, ώστε να απομακρυνθεί χρονικά όσο το δυνατόν περισσότερο από τον φόνο του Τρέιβον Μάρτιν.
Ο Μάρτιν, ένας άοπλος μαύρος έφηβος, σκοτώθηκε τον Φεβρουάριο από τον Τζορτζ Ζίμερμαν, έναν αυτόκλητο «φρουρό γειτονιάς» στο Σάνφορντ της Φλόριντα, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι βρισκόταν σε αυτοάμυνα και τελικά δεν του απαγγέλθηκε κατηγορία για φόνο. Η υπόθεση προκάλεσε μεγάλο θόρυβο στις ΗΠΑ. Ακόμα και ο πρόεδρος Ομπάμα έκανε αναφορά σε αυτήν σε δηλώσεις του στην τηλεόραση.
Λίγο μετά το επεισόδιο, η Fox απέσυρε τα τρέιλερ και το άλλο διαφημιστικό υλικό για την ταινία, η οποία γυρίστηκε στην Τζόρτζια. Ο Στίλερ, ο Βον, ο Χιλ και ο Ρίτσαρντ Αγιοέιντ υποδύονται τα μέλη μιας ομάδας εθελοντών «σεκιουριτάδων», οι οποίοι σώζουν τη γειτονιά τους και τον κόσμο όλο από μια εισβολή εξωγήινων.

Μεγάλο το κόστος
Ωστόσο, το στούντιο και η κινηματογραφική ομάδα –μεταξύ τους και ο παραγωγός Σον Λέβι, που σκηνοθέτησε το «Real Steel και το «Μια νύχτα στο μουσείο»– αναρωτιούνται τώρα μήπως η θυελλώδης δημόσια συζήτηση για το περιστατικό και τις νομικές του συνέπειες υπονομεύσει την απήχηση μιας ταινίας που κόστισε πάνω από 50 εκατομμύρια δολάρια για να γυριστεί και θα κοστίσει ακόμα μερικά εκατομμύρια για να διαφημιστεί.
Και δεν είναι μόνο ο τίτλος («Φρουροί της γειτονιάς»/ Neighborhood Watch που δημιουργεί συνειρμούς σύνδεσης της ταινίας με τον φόνο, αλλά και η ατυχής απόφαση της Fox να κυκλοφορήσει ένα σύντομο τρέιλερ, που δείχνει τους πρωταγωνιστές σαν μια συμμορία τραμπούκων με σκούρα ρούχα που τριγυρίζουν στους δρόμους του προαστίου τους βαδίζοντας σε ρυθμό χιπ-χοπ. Στο τρέιλερ, που γυρίστηκε ξεχωριστά, δεν υπάρχει καμία αναφορά στο κεντρικό θέμα της ταινίας, τους εξωγήινους.
Μετά την ακύρωση του τρέιλερ, η Fox ανακοίνωσε ότι «η ταινία μας είναι μια κωμωδία με εξωγήινους και δεν έχει καμία σχέση με το τραγικό συμβάν της Φλόριντα».
Το επόμενο βήμα θα είναι να αλλάξει τις εικόνες της διαφημιστικής καμπάνιας για την ταινία, φέρνοντας στο προσκήνιο την εξωγήινη εισβολή, αν και πολλοί θεωρούν πως είναι ήδη αργά. Υπάρχει και η σκέψη να αναβάλουν την πρεμιέρα, μετά τις 27 Ιουλίου οπότε έχει προγραμματιστεί.
Ιστορικά, τα στούντιο τείνουν να κρατούν σκληρή στάση όταν μια ταινία «παρενοχλείται» από την επικαιρότητα. Το 2006, για παράδειγμα, η Ντίσνεϊ άρχισε την προβολή του «Apocalypto» μόλις τέσσερις μήνες αφότου ο σκηνοθέτης του φιλμ, ο Μελ Γκίμπσον, είχε προβεί σε αντισημιτικό παραλήρημα κατά τη διάρκεια της σύλληψής του επειδή οδηγούσε μεθυσμένος. Το στούντιο αγνόησε τον θόρυβο που είχε ξεσπάσει, προκαλώντας το κοινό να ξεχωρίσει τις προσωπικές ιδιαιτερότητες του Γκίμπσον από την τέχνη του και δίνοντας μάλιστα στην ταινία τον τίτλο «Mel Gibson’s Apocalypto».

Επιφυλακτικότητα
Εκτοτε όμως πολλά έχουν αλλάξει. «Η τάση τώρα είναι προς την ευαισθησία», λέει ο Ντένις Ράις, σύμβουλος κινηματογραφικού μάρκετινγκ, ο οποίος, όταν εργαζόταν στην Ντίσνεϊ, πρότεινε τη στρατηγική για το «Apocalypto» αλλά τώρα συμβουλεύει την επιφυλακτικότητα. «Κυριολεκτικά κάθε λεπτό, κάτι μπορεί να εμφανιστεί στα social media που να υποστηρίξει ή να υπονομεύσει την ταινία σου».
Ωστόσο, η εσωτερική συζήτηση για το timing συνεχίζεται στη Fox: Μήπως είναι καλύτερο να επιταχύνουν την προώθηση της ταινίας, διαφημίζοντάς την σαν τρελή κωμωδία που παρωδεί τις περιπέτειες με εξωγήινους; Ή μήπως πρέπει το στούντιο να κρατήσει χαμηλό προφίλ και να περιμένει να ψυχρανθούν τα πάθη που ξεσήκωσε ο φόνος του Μάρτιν; Αν βαθύνει η πολεμική γύρω από το περιστατικό, η Fox θα μπορούσε ακόμα και να αλλάξει τον τίτλο του φιλμ ή να αναβάλει την προβολή του. Ομως, η συμβατική σοφία του Χόλιγουντ λέει ότι τέτοιες αλλαγές συνήθως ζημιώνουν εμπορικά τις ταινίες.

Αναβολές πρεμιέρας
«Η αλλαγή των ημερομηνιών έβλαψε εμπορικά την ταινία μας», λέει ο Ντέιβιντ Φόστερ, ένας εκ των παραγωγών της «Θανάσιμης καταδίωξης», όπου ο Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ έπαιζε έναν πυροσβέστη του οποίου η οικογένεια σκοτώθηκε σε βομβιστική επίθεση.
Προγραμματισμένη αρχικά για τον Οκτώβριο του 2001, η πρεμιέρα της ταινίας αναβλήθηκε για τέσσερις μήνες εξαιτίας των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου.
Το 2002, η Fox ανέβαλε επίσης την προβολή του φιλμ «Τηλε-φονικός θάλαμος» , με θέμα την απειλή από έναν ελεύθερο σκοπευτή, μετά τις πραγματικές επιθέσεις ενός ελεύθερου σκοπευτή κοντά στην Ουάσιγκτον.
Πέρυσι όμως προχώρησε κανονικά με το φιλμ «Ο ζωολογικός μας κήπος», που έκανε πρεμιέρα μόλις δύο μήνες αφότου δεκάδες λιοντάρια, τίγρεις και άλλα άγρια ζώα σκοτώθηκαν έπειτα από την απόδρασή τους από έναν ιδιωτικό ζωολογικό κήπο που έμοιαζε με εκείνον του φιλμ. Καμιά από τις δύο ταινίες δεν είχε μεγάλη εμπορική επιτυχία, αλλά είναι ασαφές αν σε αυτό συνέτεινε ο χρόνος προβολής.

(ελληνική μετάφραση εφ. H KAΘHMEPINH 13-05-12)