Eastwood
Επιμέλεια Paul Duncan
Εκδόσεις Taschen, 2006 (στη αγγλική, γαλλική και γερμανική γλώσσα).

Αφιερωματικός τόμος στην υποβλητική παρουσία ενός κινηματογραφικού ηθοποιού, το βιβλίο με τον τίτλο Eastwood συνιστά μια ιδιότυπη βιογραφία. Μέσα από τις φωτογραφίες που συγκροτούν την πρώτη ύλη του διαγράφεται η διαδρομή μιας ζωής και οι μεταμορφώσεις μιας εικόνας: της εικόνας του Clint Eastwood ως χολιγουντιανού σταρ. Παράλληλα χαρτογραφείται και κάτι ουσιαστικότερο οι περιπέτειες του ως σκηνοθέτη.
Η έκδοση περιέχει ένα εισαγωγικό κείμενο του Douglas Keesey που σ’ ένα βαθμό περιγράφει το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινήθηκε η πορεία του Clint Eastwood στον κινηματογράφο: η εικόνα του ως ηθοποιού χαρακτηρίστηκε από έντονα στοιχεία ανδρισμού, οι ρόλοι που υποδύθηκε ήταν ενός μαχητή ήρωα που κατά κανόνα απέκλειαν την αλόγιστη έκφραση του συναισθήματος. Για το πώς εξελίχθηκε μέσα στο χρόνο η εικόνα του και για το πώς αργότερα συνειδητά ανατράπηκε από τον ίδιο τον Eastwood θα πρέπει κάποιος να ανατρέξει στην κύρια ύλη του βιβλίου δηλαδή στις φωτογραφίες- στιγμιότυπα των ταινιών του αλλά και σ΄ αυτές από τα παρασκήνια των γυρισμάτων.
Όλη η διαδρομή του καταγράφεται σε μια σειρά από κεφάλαια. Στο πρώτο με τίτλο Μαθητεία ο Clint Eastwood δεν είναι παρά ένας από τους πολλούς φερέλπιδες μαθητευόμενους σταρ στη σχολή των στούντιο Universal. Εδώ ακριβώς έγκειται και ένα από τα σημεία τομής της καριέρας του: δεν ήταν η θητεία του στα στούντιο και στο μηχανισμό δημιουργίας σταρ που τον διαμόρφωσε, αλλά η σχέση του με δύο μάλλον υποτιμημένους και σχεδόν ξεχασμένους σκηνοθέτες, τον ιταλό Sergio Leone και τον αμερικάνο Don Siegel. Στον πρώτο χρωστά την κινηματογραφική του εικόνα –λακωνικός, βίαιος, επιβλητικός, μ’ ένα προσωπικό κώδικα ηθικής μοιάζει ως ένα πρόσωπο που δεν ανήκει στο περιβάλλον του. Οι πράξεις του μέσα στις ταινίες μοιάζουν να  αποτελούν μια αντίδραση στις ηθικές ανησυχίες μιας ταραγμένης εποχής, της δεκαετίας του 60: υποδύθηκε το ρόλο ενός ιππότη με μια ισχυρή και άκρως προσωπική αίσθηση του δικαίου. Στον Don Siegel, σκηνοθέτη b-movies ο Clint Eastwood χρωστά κάτι πολύ σημαντικότερο, την καριέρα του ως σκηνοθέτη: δίπλα του μαθήτευσε στους τρόπους της σκηνοθεσίας και εγκολπώθηκε την εργασιακή του ηθική. Με εφαλτήριο την ταινία Play Misty for Me (1971) διαμόρφωσε ένα σκηνοθετικό ύφος λιτό και καίριο, ουσιαστικό αλλά και πλούσιο σε συναισθηματικές εντάσεις: από τις ταινίες του απουσιάζει κάθε στοιχείο επιτήδευσης και επίδειξης. Μια δήλωση του Martin Scorsese συνδέει το σκηνοθετικό ύφος με την κινηματογραφική του περσόνα: «Μοιάζει να μην χρειάζεται κόπο όμως το να είσαι απλός είναι κάτι πολύπλοκο. Όπως συμβαίνει με την περσόνα του Eastwood: είναι πολύ cool και ήρεμος ωστόσο υπάρχουν αρκετά που βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια, υπάρχει αρκετό πάθος, υπάρχει η κατανόηση για τα ανθρώπινα».
Τα κεφάλαια Βρίσκοντας μια φωνή, Δράση/ Αντίδραση και Κάνοντας Ειρήνη αποκαλύπτουν τις μεταλλαγές της εικόνας του ως σταρ: Οργισμένος εκδικητής στις ταινίες Dirty Harry, «άνθρωπος δίχως όνομα» και ανέστιος περιπλανώμενος στα γουέστερν High Plains Drifter και The Outlaw Josey Wales. Και αργότερα, όταν πλέον τα χρόνια περνούν, η αποκάλυψη μιας κρυφής ευαισθησίας: η μελαγχολία για το τέλος της ηρωικής εποχής (Pale Rider, Unforgiven), ταινίες για την μουσική (Bird, Honkytonk man) στοχασμοί για τους ηρωικούς μύθους και τη βία (A Perfect World, Flags of our Fathers), μελοδράματα (Million Dollar Baby) και αισθηματικές ταινίες (The Bridges of  Madison County).
Όλες αυτές οι ταινίες εστιάζουν σε δύο στοιχεία που ανιχνεύονται σ’ όλη την καριέρα του Eastwood, σκηνοθετική ή μη. Κατά αρχήν είναι εμφανής μια ισχυρή αίσθηση του δικαίου: όλες οι ιστορίες αναπτύσσονται γύρω από το δίπολο Δίκαιο-Άδικο και κορυφώνονται σε τελετουργίες απόδοσης δικαιοσύνης. Ωστόσο και αυτές οι ταινίες αλλά και οι άλλες -οι αποκαλυπτικές μιας κρυφής ευαισθησίας- κάνουν φανερό και κάτι επιπλέον: το πάθος και την ένταση με την οποία οι ήρωες του Clint Eastwood ζουν τη ζωή τους. Μια φωτογραφία από την ταινία Million Dollar Baby είναι εύγλωττη. Πίσω από τα σκοινιά του ρινγκ ο Eastwood κατευθύνει –ως σκηνοθέτης αλλά και ως ηθοποιός που υποδύεται έναν προπονητή – την όχι και τόσο νεαρή πυγμάχο στο μάταιο όπως τελικά αποδεικνύεται αγώνα μιας ζωής. Στο πρόσωπο του Clint Eastwood τα σημάδια του χρόνου είναι πλέον εμφανή, όμως οι ρυτίδες που το σημαδεύουν είναι σημεία ενός πάθους και στο γεμάτο ένταση βλέμμα διακρίνουμε μια αληθινή αγωνία για το δίκιο ή το άδικο της ζωής.

Δημήτρης Μπάμπας