keaton1.jpg
Ο Τζόζεφ Φρανκ "Μπάστερ" Κίτον VI / Joseph Frank "Buster" Keaton(γεννημένος στις 4 Οκτωβρίου 1895) ήταν ένας σπουδαίος κωμικός, γνωστός κυρίως για τις "βωβές" του ταινίες, με το "σήμα κατατεθέν" του να είναι η κωμωδία με κινήσεις του σώματος, διατηρώντας, όμως, μια στωική αγέλαστη έκφραση, κερδίζοντας, έτσι το παρατσούκλι "Το Μεγάλο Πέτρινο Πρόσωπο".
Ο Κίτον γεννήθηκε σε μια "βαριετέ" οικογένεια. Πατέρας του ήταν ο Joseph Hallie Keaton , γέννημα-θρέμμα της επαρχίας Vigo County στην Ιντιάνα. Ο Τζο Κίτον είχε ένα περιπλανώμενο θίασο μαζί με το Χάρρυ Χουντίνι, το Mohawk Indian Medicine Company, που ενώ δινόταν μια παράσταση, πίσω από τη σκηνή πωλούνταν φαρμακευτικά ιδιοσκευάσματα. Ο Μπάστερ Κίτον γεννήθηκε στην Πικούα του Κάνσας, τη μικρή πόλη όπου έτυχε να βρίσκεται η μητέρα του, Myra Edith Cutler, την ώρα του τοκετού. Σε ηλικία τριών ετών ο Κίτον μπήκε στο χώρο του θεάματος, παίζοντας με τους γονείς του στους "Τρεις Κίτον" (The Three Keatons). Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη σκηνή το 1899 στη πόλη Wilmington της πολιτείας Delaware.
Το Φεβρουάριο του 1917, ο Κίτον συνάντησε το Ρόσκο "Φάττυ" Άρμπακλ στα στούντιο Talmadge στη Νέα Υόρκη, όπου ο Άρμπακλ είχε υπογράψει συμβόλαιο με τον παραγωγό Τζόζεφ Μ. Σενκ. Ο Τζο Κίτον αποδοκίμαζε τις ταινίες και ο Μπάστερ είχε τις επιφυλάξεις του για το μέσο. Κατά τη διάρκεια της πρώτης συνάντησης του με τον Άρμπακλ, ζήτησε να δανειστεί μια κάμερα για να μάθει πώς λειτουργεί. Πήρε την κάμερα στην δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου έμενε, την αποσυναρμολόγησε και την επανασυναρμολόγησε. Έχοντας κατανοήσει τη μηχανική του κινηματογράφου, επέστρεψε την επόμενη μέρα, με την κάμερα στο χέρι, ζητώντας δουλειά.
Προσελήφθη ως συμπρωταγωνιστής και συντάκτης κωμικών ατακών, κάνοντας την πρώτη του εμφάνιση στην ταινία The Butcher Boy. Ο Κίτον ισχυρίστηκε πως έγινε σύντομα βοηθός σκηνοθέτη του Άρμπακλ και ολόκληρου του τμήματος συγγραφής κωμικών διαλόγων. Ο Κίτον και ο Άρμπακλ έγιναν στενοί φίλοι. Μετά την επιτυχημένη συνεργασία του Κίτον με τον Άρμπακλ, ο Σενκ τού έδωσε μια δική του μονάδα παραγωγής, την Buster Keaton Comedies.
keaton6.jpgΈκανε μια σειρά από κωμωδίες μικρού μήκους, όπως το
"Μια Εβδομάδα" (One Week,1920),
"Το Θέατρο" (The Playhouse,1921),
"Μπάτσοι" (Cops,1922) και
"The Electric House" (1922).
Βασιζόμενος στην επιτυχία αυτών των ταινιών μικρού μήκους, ο Κίτον μεταπήδησε στις ταινίες μεγάλου μήκους.
Ο κριτικός κινηματογράφου Ντέηβιντ Τόμσον αργότερα περιέγραψε το ύφος κωμωδίας του Κίτον: "Ο Μπάστερ, απλά ένας άνθρωπος που κλίνει προς μια πίστη σε τίποτα άλλο εκτός από τα μαθηματικά και τον παραλογισμό...σαν έναν αριθμό που πάντα ψάχνει τη σωστή εξίσωση. Κοίταξε το πρόσωπό του-τόσο όμορφο αλλά καθόλου ανθρώπινο σαν πεταλούδα-και βλέπεις αυτή την απόλυτη αποτυχία να διακρίνεις κάποιο συναίσθημα."
Εκτός από το Steamboat Bill Jr.-1928, στις πιο διαχρονικές ταινίες μεγάλου μήκους του Κίτον περιλαμβάνονται οι:
"Η Φιλοξενία Μας" (Our Hospitality,1923),
"Ο Θαλασσοπόρος" (The Navigator,1924),
"Σέρλοκ ο νεότερος" (Sherlock Jr.,1924),
"Επτά Ευκαιρίες" (Seven Chances,1925),
"Ο Κινηματογραφιστής" (The Cameraman,1928) και
"Ο Στρατηγός" (The General,1927).
Ο Κίτον υπέγραψε με την MGM το 1928, μια επαγγελματική απόφαση που αργότερα θα αποκαλούσε τη χειρότερη της ζωής του. Συνειδητοποιήσε πολύ αργά πως το σύστημα που ακολουθούσε η MGM θα ήταν πιο περιοριστικό από την ελευθερία στην οποία είχε συνηθίσει, περιορίζοντας αυστηρά την καλλιτεχνική του έκφραση. Ήταν υποχρεωμένος να προσκολλάται σε σενάρια που ήταν φορτωμένα με διαλόγους. Για πρώτη φορά ο Κίτον αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει κασκαντέρ κατά τά γυρίσματα κάποιων επικίνδυνων σκηνών, αφού η MGM ήθελε να προστατεύσει την επένδυσή της. Σταμάτησε,επίσης, να σκηνοθετεί αλλά συνέχισε να παιζει και έκανε για την εταιρία μερικές από τις πιο επιτυχημένες οικονομικά ταινίες του. Η MGM προσπάθησε να ενώσει επαγγελματικά τον λακωνικό Κίτον με τον θορυβώδη Τζίμυ Ντουράντ σε μια σειρά ταινιών The Passionate Plumber, Μίλα Ελευθερα (Speak Easily) και What! No Beer?. Η τελευταία θα ήταν η τελευταία εμφάνισή του ως πρωταγωνιστής. Οι ταινίες αποδείχτηκαν δημοφιλείς.
keaton4.jpgΤα χρόνια που ακολούθησαν ήταν εποχή καλλιτεχνικής πτώσης. Ο Κίτον εμφανιζόταν σε δευτεροκλασάτες ταινίες μόνο για τα χρήματα. Εμφανίστηκε, επίσης, σε μια κωμική σκηνή για δύο αδέξιους μουσικούς, στην ταινία του Τσάρλι Τσάπλιν Τα Φώτα της Ράμπας(Limelight,1952). Τα Φώτα της Ράμπας αποτελούν τη μοναδική φορά στην οποία η δύο επιφανέστεροι γίγαντες της βωβής κωμωδίας θα εμφανιζόντουσαν μαζί στη μεγάλη οθόνη.
Ο Κίτον πέθανε την 1 Φεβρουαρίου 1966 από καρκίνο του πνεύμονα στο Woodland Hills της Καλιφόρνια σε ηλικία 70 ετών. Δεν του είπαν ποτέ πως βρισκόταν στο τελευταίο στάδιο της ασθένειας, αφήνοντάς τον να νομίζει πως έχει βρογχίτιδα. Περιορισμένος σε ένα νοσοκομείο τις τελεταίες του μέρες, ο Κίτον ήταν ακούραστος και πηγαινοερχόταν συνέχεια μέσα στο δωμάτιό του. Σε ένα βρετανικό ντοκιμαντέρ για την καριέρα του, η χήρα του Ελεανόρ είπε στους παραγωγούς της Thames Television ότι ο Κίτον έπαιζε χαρτιά με φίλους του το βράδυ πριν πεθάνει…

(λήμμα στην wikipedia. ελληνική μετάφραση δελτίο τύπου)