"O Aleksandr Sokurov είναι ίσως ο πιο φιλόδοξος, πρωτότυπος και σοβαρός σκηνοθέτης της γενιάς του που δουλεύει οπουδήποτε στον κόσμο σήμερα. Η κάθε μια από τις ταινίες που 'χω δει έχει μια οπτική δύναμη και ηθικό βάθος που δημιουργεί μια αξέχαστη συναισθηματική εμπειρία. Οι ταινίες του Sokurov θα μπορούσαν να συγκριθούν με τα αριστουργήματα του Tarkovsky, του δασκάλου του και του Αγγελόπουλου. Ομως τέτοιες συγκρίσεις βοηθάν μόνο για να προσδιοριστεί το επίπεδο των ικανοτήτων του. Το όραμα του Sokurov είναι απόλυτα ξεχωριστό και γεμάτο εφευρετικότητα και εκπλήξεις!"
Τα επαινετικά λόγια της Susan Sontag -με τα οποία επιχειρούσε να συστήσει τον Ρώσο Aleksandr Sokurov στο αμερικανικό κοινό- προσπαθούν να περιγράψουν το ύφος ενός δημιουργού με ρίζες στη Ρωσική Παράδοση.
Ξεκινώντας ως βοηθός του Tarkovsky, ο Sokurov στράφηκε αρχικά στο ντοκιμαντέρ ενταγμένος στα στούντιο LENFILM της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ενωσης. Βαδίζοντας πάνω στα χνάρια του Tarkovsky προσπαθεί να συλλάβει τις πνευματικές αξίες της Ρωσική παράδοσης. Ενας πολιτισμός που οικοδομείται πάνω στις αρχές της Ορθοδοξίας, χωρίς σαφή όρια μεταξύ τέχνης και θρησκείας, μεταφυσικής και λογοτεχνίας, ποίησης και προσευχής.
Το έργο του Aleksandr Sokurov αποτελείται τόσο από ταινίες μυθοπλασίας, όσο και από ανοροθόδοξα ντοκιμαντέρ -δοκίμια. Ένα μέρος του έργου του είναι μια σειρά από στοχασμούς πάνω στα σύνορα της ζωής και του θανάτου. Μια φιλόδοξη εξέλιξη, αλλά τυπική για το περιβάλλον της Ρωσικής κουλτούρας-όπου ο καλλιτέχνης οφείλει να αναμετριέται με τα μεγάλα υπερβατικά θέματα και τις κινηματογραφικές του καταβολές.
Σ' αυτό το ύφος ανήκει και η καλύτερή του ταινία του Μητέρα και Γιος (Mother And Son) ένας στοχασμός πάνω στον θάνατο και στο ταξίδι προς το επέκεινα. Η Mary Corliss σχολιάζει στο Film Comment για την ταινία Μητέρα και Γιος: "Η ταινία Mother And Son του Alexander Sokurov είναι μια κινηματογραφική Pieta, αλλά με τον γιο να προστατεύει τον γονιό που πεθαίνει. Ανάμεσα σε ιμπρεσσιονιστικές εικόνες της ομορφιάς του αγροτικού τοπίου, ο γιος κουβαλά την μητέρα του όταν αυτή θέλει να βγει έξω, την σκεπάζει με την κουβέρτα όταν κοιμάται στον καναπέ, της προσφέρει τους ώμους του για μαξιλάρι. Αναγορεύοντας τον εαυτό του σε "αρχηγό, διαφορετικά η καρδιά μου θα ραγίσει" την ταίζει με μπιμπερό. Ειδικοί φακοί δημιουργούν οπτικές παραμορφώσεις που 'ναι σύμφωνες με τον πόνο του γιου, καθώς παρακολουθεί την κατάρρευση της μητέρας του. Οταν πεθάνει βλέπουμε μόνο το χέρι της, καθώς ένας σκώρος έρχεται να μείνει στα ακίνητα δάκτυλα της. Ο γιος ακουμπά το χέρι της με το πρόσωπο του και λεει "Θα συναντηθούμε εκεί που έχουμε συμφωνήσει. Κάνε υπομονή". Οι θεατές που 'χουν υπομονή με τον κομψό ρυθμό της ταινίας, Mother And Son θα αισθανθούν συμπάθεια για την ανιδιοτελή φροντίδα του γιου για την γυναίκα που του δώσε ζωή και τώρα πεθαίνει. Η ταινία είναι ένα έργο τέχνης πάνω σε μια μεγάλη πράξη της αγάπης."
Ο Aleksandr Sokurov γεννήθηκε το 1951 στην περιοχή του Ικρούτσκ στη Βόρεια Σιβηρία. Ο πατέρας του ήταν αξιωματικός του στρατού, και στην παιδική του ηλικία περιπλανήθηκε σε αρκετούς τόπους (μεταξύ των οποίων και στο Τουρκμενιστάν και Πολωνία). Αποφοίτησε από το τμήμα Ιστορίας του Πανεμπιστημίου του Γκόρκι το 1974 και στη συνέχεια το 1979 από το τμήμα Σκηνοθεσίας του VGK, δηλαδή της ανωτάτης σχολής κινηματογράφου της Μόσχας. Το 1978 γύρισε την πρώτη ταινία με τίτλο The Lonely Voice of a Man βασισμένο σ' ένα διήγημα του Platonov, η οποία απορρίφθηκε απο την σχολή του. Το 1987 έκανε το τελικό μοντάζ και η ταινία βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο. Από το 1980 ζει στην Αγία Πετρούπολη όπου σκηνοθετεί ντοκιμαντέρ και ταινίες μυθοπλασίας, μικρού και μεγάλου μήκους, για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Το 1995 ονομάστηκε ένας από τους καλύτερους Ευρωπαίους σκηνοθέτης από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου. Θεωρείται σήμερα ένας απο τους ελάχιστους αληθινούς δημιουργούς του σινεμά.
Η φιλμογραφία του Alexander Sokurov περιλαμβάνει εκτός των άλλων και τις ταινίες 1978 - 1987: The Lonely Voice of a Man/ 1980: The Degraded/ 1983 -1987: Painful Indifference/ 1986: Empire/ 1988: Days of Eclipse/ 1989: Save and Protect/ 1990: The Second Circle/ 1992: Stone/ 1993: Whispering Pages/ 1996: Mother and Son/ 1999: Moloch/ 2001:Taurus/ 2002: Russian Ark
(πηγή δ.τ.)
