του Spike Lee
25thhou2.jpg
Η ταινία αποτελεί άλλη μια περιπλάνηση του Spike Lee (Σπάικ Λι) στις συνοικίες της Νέας Υόρκης: ο σκηνοθέτης συλλαμβάνει τις αφανείς για τον κινηματογραφικό φακό όψεις της πόλης: τον διάθεση της μετά την καταστροφή της 11ης Σεπτεμβρίου. Γυρίστηκε στις πέντε μεγάλες 'γειτονιές' της πόλης - στο Μπρούκλιν, Κουίνς, Στέιτεν ’ιλαντ, Μπρονξ και Μανχάταν - και μέσα στις εικόνες της μπορούμε να βρούμε στιγμές μιας πόλης που, όπως και ο ήρωας, περνάει δύσκολες ώρες: στην ταινία το τραύμα (ψυχολογικό και όχι μόνο) της 11ης Σεπτεμβρίου είναι εμφανές στα πρόσωπα. Και εδώ όπως Do the Right Thing (Κάνε το σωστό) ο Spike Lee συμπυκνώνει την δράση στον περιορισμένο χρόνο του ενός 24ώρου. Στον χρόνο αυτό ο ήρωας καλείται θα διαγράψει μια πορεία: είναι μια διαδρομή μέσα στην πόλη που θα τον οδηγήσει στην αυτογνωσία.
Κεντρικό πρόσωπο είναι ο Μόντι Μπρόγκαν: έχει καταδικαστεί σε επταετή φυλάκιση για εμπόριο ναρκωτικών. Την τελευταία μέρα της ελευθερίας του θα προσπαθήσει να ανακαλύψει ποιος τον πρόδωσε, θα επανασυνδεθεί με τον πατέρα του και θα αποχαιρετήσει το κορίτσι του και τους δύο κολλητούς του φίλους. Και κυρίως, ο πρώην `άρχοντας του Μανχάταν`, θα αναρωτηθεί πώς κατάφερε να οδηγήσει τη ζωή του σ΄αυτό το σημείο και θα κάνει τις τελευταίες του επιλογές...
25thhou1.jpgΗ αρχική ιδέα έχει την αφετηρία της στο μυθιστόρημα του David Benioff (Ντέιβιντ Μπένιοφ), που είχε δημιουργήσει αίσθηση.
Ο Spike Lee δηλώνει: «Η Νέα Υόρκη υπήρξε πάντα ένα σημαντικό 'πρόσωπο' στα έργα μου, και σε αυτή την ταινία ακόμη περισσότερο. Όταν με ρωτούν για το θέμα της '25ης ώρας', απαντώ ότι ο Έντουαρντ Νόρτον υποδύεται έναν έμπορο ναρκωτικών, που περνάει τις τελευταίες 24 ώρες της ελευθερίας του στην μετά-τις-11-Σεπτεμβρίου Νέα Υόρκη.
(...) Δεν επιλέγω τις ταινίες μου ανάλογα με το πόσο συμπαθητικός είναι ο πρωταγωνιστής. Συχνά οι αντιπαθητικοί ήρωες κάνουν τις καλύτερες ταινίες, έχουν τις πιο καλές ιστορίες. Επιλέγω αυτές που μου φαίνονται ενδιαφέρουσες.»
Κεντρικό πρόσωπο στον χώρο του πάλαι ποτέ ανεξάρτητου αμερικάνικου κινηματογράφου, ο Spike Lee έχει δημιουργήσει ένα έργο που κινείται σε δύο χώρους. Καταρχήν στον χώρο της αφροαμερικάνικης κοινότητας, με ταινίες που εκθέτουν την κατάσταση, τις συμπεριφορές, τον τρόπο ζωής και την ιστορία της: οι ταινίες Malcolm X (βιογραφία του γνωστού ριζοσπάστη ηγέτη), Bamboozled (μια σάτιρα για την εικόνα των μαύρων στην Pop κουλτούρα), She's Gotta Have It (βραβείο Prix de Jeunesse Award στις Κάννες), Jungle Fever (μια ταινία για την ένοχη σχέση ανάμεσα σε ένα μαύρο και μια λευκή) είναι τυπικά παραδείγματα.
25thho13.jpgΈνας δεύτερος χώρος αποτελείται από ταινίες που παρουσιάζουν τον αστικό ιστό μιας μεγαλούπολης -της Νέας Υόρκης-, την κοινωνική διαστρωμάτωσή της, τις αντιθέσεις που την διαπερνούν, τις μάχες και τις συγκρούσεις, την πολιτιστική της ταυτότητά της. Εδώ θα βρούμε ταινίες όπως Do the Right Thing για τις διαφυλετικές συγκρούσεις στην Νέα Υόρκη, Clockers (Τα βαποράκια) για το εμπόριο ναρκωτικών, Summer of Sam (Το καλοκαίρι του Σαμ), για έναν μανιακό δολοφόνο, μια ταινία σχόλιο για την δεκαετία του 70 στην Νέα Υόρκη. Ωστόσο και στην δεύτερη ομάδα κεντρικό στοιχείο παραμένει πάντα η αφροαμερικάνικη κοινότητα και η θέση της μέσα στην πόλη.
Αρνούμενος τα στερεότυπα και τα κλισέ του χολιγουντιανού σινεμά, ο Spike Lee διατήρησε όλα αυτά τα χρόνια μια ανεξαρτησία τόσο στην αισθητική όσο και στην θεματολογία του. Υπήρξε ο πρώτος αφροαμερικάνος σκηνοθέτης, αυτός που άνοιξε τον δρόμο για την νεώτερη γενιά και σε σκηνοθέτες όπως οι John Singleton, Albert Hughes & Allen Hughes, παραμένοντας επί μια 20ετία ένα πρότυπο ασυμβίβαστης στάσης και μαχητικής δράσης.