του Bart Layton

Στο κέντρο του ντοκιμαντέρ είναι ο γάλλος Frédéric Bourdin και η δράση του, το 1997, όταν υποδύθηκε, με αξιοσημείωτη επιτυχία, τον εξαφανισμένο γιο μιας αμερικάνικης οικογένειας.
Το 1994 στο San Antonio του Τέξας των ΗΠΑ, ο 13χρονος Nicholas Barclay, μετά από ένα καυγά με την οικογένεια του, εξαφανίζεται. Σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά, η οικογένεια του ειδοποιείται ότι βρέθηκε σ’ ένα άσυλο για εγκαταλελειμμένα παιδιά στην Ισπανία. Στην πραγματικότητα είναι ο 23χρονος Frédéric Bourdin, ο οποίος, χάρις σε μια συγκυρία παράδοξων γεγονότων, υποδύεται τον εξαφανισμένο Nicholas. Με αφετηρία αυτήν τη χρονική στιγμή, το ντοκιμαντέρ αφηγείται ότι ακολούθησε: το ταξίδι της αδελφής του εξαφανισμένου Nicholas στην Ισπανία, την αναγνώριση και την άφιξη του Frédéric Bourdin στις ΗΠΑ, τις έρευνες που οδήγησαν τελικά στην αποκάλυψη της πλαστοπροσωπίας και της εξαπάτησης.
Η σκηνοθεσία επιλέγει για την παρουσίαση των γεγονότων μια διττή στρατηγική. Από την μια πλευρά υπάρχουν οι συμμετέχοντες στα γεγονότα -ο Frédéric Bourdin, η μητέρα, η κόρη και ο γιος της οικογένειας, η πράκτορας του FBI, ο ντετέκτιβ- που μιλώντας κατά πρόσωπο στο φακό αφηγούνται την εμπλοκή τους, τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις τους. Και από την άλλη υπάρχει η εκ των υστέρων αναπαράσταση των γεγονότων, μια δραματική στο ύφος αφήγησή τους. Τα δύο αυτά μέρη διαπλέκονται -πολλές φορές μ’ ένα τρόπο ιδιοφυή- με οικογενειακές λήψεις βίντεο, και είναι ακριβώς αυτή η διαπλοκή που δημιουργεί τις αφηγηματικές και δραματικές εντάσεις. Ότι αναδύεται σιγά- σιγά είναι το μυστήριο της εξαπάτησης και της αποδοχής του νεαρού από την οικογένεια. Και είναι ακριβώς αυτή η αφηγηματική εκκρεμότητα -άλυτη μέχρι τέλους- που κορυφώνει το ντοκιμαντέρ.
Στο κέντρο όλων βέβαια, βρίσκεται ο γάλλος Frédéric Bourdin, ένας πραγματικός χαμαιλέοντας, ένα αληθινά δραματικό πρόσωπο: τα προβλήματα ταυτότητας που αντιμετωπίζει δημιουργούν ένα περίπλοκο και απίστευτα συναρπαστικό ψυχολογικό τοπίο. Επιπλέον στο κέντρο βρίσκεται και η οικογένεια του εξαφανισμένου Nicholas, όπως και η αντιφατική και αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά της: ο πόνος της εξαφάνισης και η ανακούφιση της επιστροφής ή η συγκάλυψη ενός οικογενειακού μυστικού; Θύμα εξαπάτησης ή θύτης; Όποια και αν είναι η απάντηση, από την πλευρά του θεατή, αυτή είναι μέρος της γοητείας της ταινίας…

Δημήτρης Μπάμπας