(Mαθήματα αμερικάνικης ιστορίας)
του Tony Kaye

Mίσος και οργή, τατουάζ, σβάστικες, η Λευκή Δύναμη, ναρκωτικά και μουσική heavy metal, συμμορίες skinhead. Η σκοτεινή όψη μιας φαινομενικά ευημερούσας κοινωνίας βρίσκεται στο κέντρο αυτής της ταινίας. Μέσα από τη γεμάτη περίπλοκες αλλά και αφοσίωση σχέση δύο αδελφών -του Derek (Edward Norton) και του Danny (Edward Furlong)- αναδύεται το φάντασμα του νεοναζισμού. Διαδραματιζόμενη στην Venice Beach του Λος Άντζελες, μια περιοχή που συχνά παρουσιάζεται στο σινεμά ως ο επίγειος παράδεισος, η αφήγηση παρακολουθεί τα γεγονότα που ακολουθούν την αποφυλάκιση του Derek: Φυλακισμένος για ένα ρατσιστικό έγκλημα επιστρέφει πίσω στο σπίτι.
Χρησιμοποιώντας έγχρωμο φιλμ για να παρουσιάσει το παρόν και ασπρόμαυρο για τις αναδρομές στο παρελθόν, η σκηνοθεσία στέκεται στη δραματική μεταστροφή του Derek: από φανατικός ρατσιστής γίνεται ένα μοναχικό πρόσωπο που επέστρεψε από την κόλαση. Κυρίως όμως αναδεικνύει, μέσα από το πρόσωπο του νεαρού Danny, το πώς ο ρατσισμός και η ξενοφοβία αποκτούν υπόσταση, πως διαφθείρουν, πως σαγηνεύουν: Μια διαλυμένη οικογενειακή ζωή, απεγνωσμένες απόπειρες αναζήτησης μιας ταυτότητας, κοινωνικές αντιθέσεις προσφέρουν ένα εύφορο έδαφος.
Άξιας επισήμανσης είναι η παρουσία του Edward Norton, καθώς μ' αυτή την ταινία επιβεβαίωσε την άποψη ότι είναι ένας σημαντικός αμερικανός ηθοποιός του σήμερα, ένας ηθοποιός στην παράδοση του Marlon Brando, Al Pacino και Robert De Niro. Υποδυόμενος τις δύο διαφορετικές στιγμές μέσα στο χρόνο ενός προσώπου -ως ρατσιστής και ως μετανοημένος-, ο Edward Norton γεφυρώνει αυτό το χρονικό (και όχι μόνο) χάσμα: στα μάτια του θεατή κάνει αυτή η αλλαγή εκτός από επιθυμητή να είναι και δυνατή. Όμως είναι κυρίως στη νεοναζιστική περίοδό του που αξίζει να σταθούμε: στο βλέμμα του μπορούμε να δούμε ένα σκοτεινό κόσμο που κυριαρχείται από τους δαίμονες του μίσους και της οργής.
Δημήτρης Μπάμπας

Mαθήματα αμερικάνικης ιστορίας / American History X
Σκηνοθεσία: Tομ Kέι.
Σενάριο: Nτέιβιντ Mακένα.
Παίζουν: Έντουαρντ Nόρτον, Έντουαρντ Φέρλονγκ, Στέισι Kιτς, Mπέβερλι Nτ' Άντζελο, Έλιοτ Γκουλντ.
Διάρκεια: 119'