του Vuk Lungulov-Klotz
(η κριτική της Ζωής- Μυρτώς Ρηγοπούλου)

Ο Φένια θα δει τον πατέρα του μετά από δύο χρόνια κι έχει αγωνία. Σε λιγότερο από ένα εικοσιτετράωρο θα τον συναντήσει στο αεροδρόμιο, μέχρι τότε, όμως, θα έχει κάποιες αναπάντεχες συναντήσεις. Ο πρώην φίλος του Τζο κι η δεκατετράχρονη αδελφή του, Ζόι θα βρεθούν ξαφνικά μπροστά του μετά από πολύ καιρό αποδεικνύοντάς του πως το παρελθόν υπάρχει ακόμα. Ως τρανς άτομο που στέκεται στο σημείο εκείνο της διαδρομής που τον εκφράζει καλύτερα, ο Φένια αμφιβάλλει συνεχώς για το αν οι άλλοι θ’ αποδεχτούν τις επιλογές του. Και μερικές φορές τους δυσκολεύει κι ο ίδιος. Παρ’ όλα αυτά το ερώτημα παραμένει: πώς θα αντιδράσει ο πατέρας του, όταν φτάνοντας απ’ την Χιλή θα δει κι από κοντά πόσο έχει αλλάξει;
Με γήινα χρώματα κι αισθητική’80, πλοκή που εξελίσσεται μέσα από συναντήσεις-συμβάντα που μας αποκαλύπτουν ταυτόχρονα και πτυχές της ζωής στη Νέα Υόρκη κι έναν πολύ-πολύ καλό πρωταγωνιστή ήδη βραβευμένο για την ερμηνεία του στο Φεστιβάλ του Σάντανς που, ξέρει πολύ καλά για τι μιλάει, όπως άλλωστε κι ο σκηνοθέτης, η ταινία Mutt του Vuk Lungulov-Klotz, συνδυάζει τη σύγχρονη θεματολογία με τρόπο που ανοίγει τη σκέψη αντί να την βάζει σε στερεότυπα, μ’ ένα άρωμα μεταφερμένου στο σήμερα, παλιότερου ανεξάρτητου αμερικανικού κινηματογράφου, που κεντράρει στον άνθρωπο, δείχνοντας μέσα απ’ αυτόν και την πόλη.
Ο σκηνοθέτης που έχει γράψει και το σενάριο της ταινίας, παρακάμπτει γρήγορα τις ευκολίες, ανοίγει όσο μετρημένα ταιριάζει το θέμα κι από άλλες πλευρές, που συνήθως παραλείπονται κι ας υπάρχουν, και μέσα από μια αισθαντική, ανθρωποκεντρική οπτική, που επιμένει στα πρόσωπα, (ιδίως του πρωταγωνιστή), αλλά και στα σώματα και στους χώρους, υπερβαίνει αποτελεσματικά τους επιφανειακούς περιορισμούς του θέματός του. Η αφήγηση μετατρέπεται έτσι από μια ιστορία για ένα τρανς άτομο, σε μια ιστορία για ένα άτομο που τυγχάνει να είναι τρανς και παλεύει μέσα απ’ τη δική του σκοπιά -όπως κάνουμε κι οι υπόλοιποι- με τα ίδια θέματα αποδοχής, ανασφάλειας, ταυτότητας, επικοινωνίας και σχέσεων -οικογενειακών και ερωτικών- που δεν γίνεται παρά να μας αγγίζουν όλους. Με τον τρόπο αυτό, η ταινία διαμεσολαβεί στο θεατή την αλήθεια του Φένια έτσι όπως δεν είναι ακόμα σε θέση να κάνει ο ίδιος για τον εαυτό του, αλλά μπορεί να πετυχαίνει για τους ήρωές του το καλό σινεμά: επικοινωνώντας δηλαδή την ουσία τους πέρα και πάνω κι απ’ την εικόνα.

(Φεστιβάλ Βερολίνου 2023)