του Josef von Sternberg
(αποσπάσματα από κείμενο στο μπλογκ filmsufi)
To "Shanghai Express" είναι η τέταρτη ταινία (από τις επτά) που ο Γιόζεφ Φον Στέρνμπεργκ/ Josef von Sternberg έκανε με την Μάρλεν Ντίτριχ/ Marlene Dietrich τη δεκαετία του 30. Σε αντίθεση με την ταινία που προηγήθηκε, το Dishonored (1931) που ήταν μια ιστορική περιπέτεια, η ταινία αυτή είναι μια επιστροφή του σκηνοθέτη στην ατμόσφαιρά του ρομαντισμού, που είχαμε διακρίνει και στο “Morocco” (1930).
Το φιλμ παρακολουθεί μια ομάδα Ευρωπαίων ταξιδιωτών που βρίσκονται στο εξπρές από το Πεκίνο στη Σαγκάη. Είναι μια ταραγμένη εποχή της κινέζικης ιστορίας, η περίοδος των πολέμάρχων, όταν η εθνικστική κυβέρνηση βρισκόταν σε ένοπλη σύγκρουση με τους διάφορους τοπικούς πολέμαρχους και ένοπλες επαναστατικές ομάδες.
Ο Στέρνμπεργκ υπήρξε πάντα ένας βιρτουόζος της σκηνοθεσίας και το "Shanghai Express" θεωρείται αριστούργημα στον τομέα της φωτογραφίας, των ατμοσφαιρικών φωτοσκιάσεων και του κιαροσκούρου. Δουλεύοντας στο στούντιο την ταινία, ο Στέρνμπεργκ προσπάθησε επίμονα – και τελικά κατάφερε – να δημιουργήσει μια εξωτική ατμόσφαιρα που να εξάπτει τη φαντασία, παρ’ όλου που δεν είναι απόλυτα πραγματική. 
Όπως και ο Wong Kar-Wai πολλά χρόνια αργότερα, ο Στέρνμπεργκ χρησιμοποίησε τους περιορισμούς του χώρου, τοποθετώντας τους ηθοποιούς πίσω από αντικείμενα που ήταν βρισκόταν στο προσκήνιο, έτσι ώστε να δημιουργήσει ατμόσφαιρα συνωστισμού, αλλά και την αίσθηση μοναξιάς που υπάρχει στην ατμόσφαιρα της σύγχρονης αστικής κοινωνίας. Αυτό το κινηματογραφικό ύφος, συνδυαζόμενο με ιστορίες για πρόσωπα που κοιτάζουν περισσότερο το παρελθόν τους παρά το μέλλον τους, δημιουργούν τους όρους και παραμέτρους του film noir.
(…) Οι έννοιες της πίστης και της αμφιβολίας είναι τα κεντρικά θέματα της ταινίας.
(…) Το "Shanghai Express" λοιπόν είναι ένα σκοτεινό, εξπρεσιονιστικό ταξίδι στα βάθη της κόλασης και της επιστροφής από αυτήν, με τον έρωτα να αποτελεί το μόνο φωτεινό σημείο μέσα στην καταχνιά.
(δημοσιεύθηκε στο μπλογκ filmsufi.blogspot. ελληνική μετάφραση δελτίο τύπου. Επιμέλεια διορθώσεις Δ.Μ.)
