(Πάνω στα χείλη μου)
του Jacques Audiard
levres4.jpg

Ο σκηνοθέτης Jacques Audiard (Ζακ Οντιάρ), θεωρείται ως ένα από τα σημαντικότερα ονόματα του σύγχρονου γαλλικού σινεμά: το ύφος του και η θεματική των ταινιών του είναι πολύ μακριά από το κυρίως ρεύμα του γαλλικού σινεμά (ταινίες με διάλογους επικεντρωμένες στις σχέσεις των προσώπων), καθώς επιλέγει διφορούμενα και ηθικά αμφιλεγόμενα πρόσωπα που ζουν έντονα δραματικές καταστάσεις.
Μετά τις ταινίες Regardez les hommes και Un Heros Tres Discret (με τον Ματιέ Κασοβίτς στον πρωταγωνιστικό ρόλο) όπου κεντρικά πρόσωπα ήταν άνδρες, επιλέγει να παρουσιάσει μια ταινία με τίτλο Sur Mes Levres όπου στο κέντρο έχει ένα ζευγάρι και που χαρακτηρίζεται από ένα έντονο και σκοτεινό ερωτισμό.
Η Κάρλα δουλεύει σε μια εταιρεία οικονομικών επενδύσεων. Έχει προβλήματα ακοής και στο εργασιακό της περιβάλλον αντιμετωπίζεται μειωτικά. Τελευταίο χτύπημα, η πρόταση των ανωτέρων της να προσλάβει ένα βοηθό. Η εμφάνιση του Πολ, ενός μικροεγκληματία θα δώσει άλλη τροπή στις ζωές αμφότερων. Εκείνη θα αποκρύψει το σκοτεινό παρελθόν και τα λάθη του κι εκείνος θα τη βοηθήσει να αντισταθεί στη συμπεριφορά των συναδέλφων της. Θα του διδάξει τους καλούς τρόπους, θα της διδάξει τους κακούς. Κάπου ανάμεσα στην αμοιβαία κατανόηση και την αμοιβαία εκμετάλλευση, η συναλλαγή τους θα μετατραπεί σε μια φορτισμένη σχέση με αβέβαιη έκβαση…
levres1.jpgΜια διαφορετική ερωτική ιστορία, μια ταινία βουτηγμένη στη σκοτεινή ατμόσφαιρα ενός φιλμ νουάρ, το Sur Mes Levres υποστηρίζεται από τις ερμηνείες των πρωταγωνιστών Vincent Cassel (Βενσάν Κασέλ) ("La Haine", "Irreversible", "Le Pacte des Loups"), Olivier Gourmet και Emmanuelle Devos (Εμανουέλ Ντεβός ) ("Oublie Moi", "Au Plus Pres Du Paradis").Η ταινία βραβεύτηκε με το βραβείο Cesar καλύτερου σεναρίου για τον Jacques Audiard και Tonino Benacquista, καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για την Emmanuelle Devos και καλύτερου ήχου.
Στις γραμμές που ακολουθούν ο σκηνοθέτης Jacques Audiard αναφέρεται στα της δημιουργίας…

Από την αρχή η ιδέα ήταν να αφηγηθώ μια ερωτική ιστορία ανάμεσα σ' ένα κομψό άνδρα και μια μη ελκυστική κοπέλα. Η αναπηρία της κοπέλας ήρθε αργότερα σαν μια κινηματογραφική ιδέα, για να δώσουμε έμφαση στο γεγονός ότι είναι αποκλεισμένη από την κοινωνία . Η ομορφιά είναι υποκειμενική - η Bette Davis δεν ήταν όμορφη, ωστόσο ήταν κάτι παραπάνω από όμορφη. Η αναπηρία είναι μια προσέγγιση μέσω μιας μεταφοράς στον αποκλεισμό της κοπέλας.
levres3.jpg(…) Η ιδέα που είχαμε ήταν ότι αυτοί είναι πρόσωπα που δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν τα συναισθήματα τους: κάνουν χειρονομίες που υποδηλώνουν τις σκέψεις τους. Έτσι αποφασίσαμε ότι θα κατασκόπευαν τους ανθρώπους και θα διέπρατταν παρανομίες σαν να έκαναν έρωτα, αλλά χωρίς στην πραγματικότητα να κάνουν. Είναι άνθρωποι που μεταθέτουν το πάθος τους.
Όπως είπα αυτό που μ' ενδιέφερε ήταν ότι είναι δύο πρόσωπα που αποκλεισμένα και προσπαθούμε να καταλάβουμε τον κόσμο από την δική τους οπτική γωνία, να είμαστε πάντα πολύ κοντά τους. Η ταινία είναι έτσι δομημένη έτσι ώστε να μην είναι περιγραφική ή ψυχολογική. Πάντα μπαίνουμε στο μέσον της σκηνής. Για μένα αυτός ήταν ένας τρόπος να μεταφράσω την οπτική γωνία της Κάρλα και του Πολ: οι δύο υποκειμενικότητες δύο ανθρώπων που είναι αποκλεισμένοι από τον κόσμο, μέσα στον κόσμο αλλά ταυτόχρονα έξω απ' αυτόν. Για μένα μόνο τα πολύ κοντινά πλάνα θα μπορούσαν να δημιουργήσουν αυτό το αποτέλεσμα.
(…) Ήθελα να κάνω μια ταινία που να υπερβαίνει τα κινηματογραφικά είδη. Στην αρχή είπαμε "Θα είναι μια ρομαντική κωμωδία. Θα τους δούμε να ερωτεύονται ο ένας τον άλλο". Όμως οι ιδιαιτερότητες των χαρακτήρων μας υπαγόρευσε ότι η ταινία θα μας οδηγήσει κάπου αλλού, σ΄ ένα άλλο κινηματογραφικό είδος. Το γεγονός ότι ο Πολ βγαίνει από την φυλακή και ότι είναι κάποιος χωρίς εντιμότητα, αυτό μας οδηγεί κάπου αλλού. Επειδή η αρχή που υπάρχει στην δουλειά είναι "κάνω αυτό για μένα και εσύ θα κάνεις αυτό για σένα" αυτό εξαναγκάζει την Κάρλα να έχει μια εμπειρία που ποτέ πριν δεν είχε ζήσει. Έτσι η ταινία αλλάζει μορφή και κινηματογραφικό είδος.
(…) Η κώφωση της ηρωίδας ήταν μια ιδέα που μου προσέφερε ένα τρόπο για να υπηρετήσω την μυθοπλασία. Αυτή που δεν μπορεί να ακούσει έχει ένα πολύ ιδιαίτερο και υποκειμενικό σύμπαν, που είναι πολύ ενδιαφέρον -και το γεγονός ότι μπορεί να διαβάσει τα χείλη είναι σχεδόν υπέροχο. Θα μας ενθουσίαζε το γεγονός να μπορούμε να ακούσουμε τι λένε οι άνθρωποι για μας. Και υπάρχει μια δυνατή ερωτική διάσταση, όταν είσαι ικανός να διαβάζεις τα χείλη κάποιου.
(levres2.jpg…) Αυτό που μ' άρεσε στην Emmanuelle είναι ότι είναι μια πολύ εκφραστική ηθοποιός στην οποία το "φιζίκ" της, η φυσιογνωμία της μεταβάλλεται. Φθάνει στον στόχο απλώς και μόνο μέσα από τις εκφράσεις του προσώπου της.
(…) [Η κινηματογραφική έμπνευση γι' αυτήν την ταινία είναι] μια ταινία που αναφέρω συχνά: το The Honeymoon Killers του Leonard Kastle. Ωστόσο η ταινία αυτή είναι απίστευτα σκληρή. Είναι πολύ βίαιη, όμως η ερωτική ιστορία που εμπεριέχει είναι πολύ ρομαντική.
(…) Σήμερα το σεξ σε μια ταινία δεν είναι πρόβλημα. Ένας άνδρας συναντά μια γυναίκα. Μια γυναίκα συναντά έναν άνδρα. Ένας άνδρας συναντά έναν άνδρα. Μια γυναίκα συναντά μια γυναίκα. Πίνουν ένα ποτό και μετά είναι στο κρεβάτι.
Για μένα αυτά τα δύο πρόσωπα είναι ήρωες -και οι ήρωες συνήθως δεν έχουν φυσιολογική σεξουαλικότητα. Έχουν μια σεξουαλικότητα που σχεδόν είναι φιλολογική. Ήθελα να απαλλαχθώ απ' αυτήν την στιγμή [της ερωτικής σκηνής]. Είχαμε την ιδέα ότι δεν θα έκαναν έρωτα καθ' όλη την διάρκεια της ταινίας -επειδή αυτό ήταν η υπόσχεση του τέλους της ταινίας. Όμως από την άλλη είναι σαν να ζουν [κατά την διάρκεια της ταινίας] τέσσερις ερωτικές ιστορίες πριν κάνουν έρωτα. Κρατήσαμε το καλύτερο, το απλούστερο, το ευκολότερο για το τέλος. Επειδή στο τέλος το μόνο πρόβλημα της ύπαρξής τους είναι να μάθουν απλά να προσφέρουν τον εαυτό τους στους άλλους.
Όμως η ζωή, η σκληρότητα, η θλίψη, η εξαπάτηση, η προδοσία: όλα αυτά τα αντιμετωπίζουν πριν γίνουν εραστές. Αυτό με διασκεδάζει. Έτσι το τέλος της ταινίας είναι πολύ αισιόδοξο. Έχουν να προσμένουν μόνο το καλύτερο. Αυτό για μένα είναι μια ερωτική ιστορία.

(αποσπάσματα από συνέντευξη του σκηνοθέτη στο indiewire.com)