(Το σκάφανδρο και η πεταλούδα)
του Julian Schnabel
Μετά από δύο ταινίες που δημιούργησαν αίσθηση –Basquiat (1996) και Before Night Falls (2000)- η νέα ταινία του Julian Schnabel είναι διασκευή ενός βιβλίου με τον τίτλο Le scaphandre et le papillon. Ο συγγραφέας του, ο Γάλλος Jean-Dominique Bauby, αφηγείται σ’ αυτό το πώς η ζωή του άλλαξε μετά από ένα εγκεφαλικό. Ο 43χρονος δημοσιογράφος και πατέρας δύο παιδιών ήταν για 12 μέρες σε βαθύ κώμα. Όταν συνήλθε ανακάλυψε ότι λόγω των βλαβών που είχαν προκληθεί είχε μια σπάνια μορφή παράλυσης. Δεν μπορούσε να κινηθεί ή να μιλήσει και χρειαζόταν αναπνευστήρα για να αναπνεύσει. Το μόνο μέρος του σώματος που μπορούσε να ελέγξει ήταν οι βλεφαρίδες του. Αυτές γίνανε ο σύνδεσμος του με τον έξω κόσμο, τους άλλους ανθρώπους και τη ζωή.
Αναφερόμενος στις προθέσεις του ο Julian Schnabel δηλώνει: «Στο βιβλίο του The Diving Bell and the Butterfly (όπως είναι ο αγγλικός του τίτλος) ο Jean-Dominique Bauby απευθύνεται και στο εαυτό του και σ’ άλλους μας. Χρειάζεται κάποιος να αρρωστήσει για να εμφανισθούν οι άγγελοι και να μας βοηθήσουν; Αυτή είναι μια ιστορία για όλους μας που σίγουρα κάποια στιγμή θα αντιμετωπίσουμε το θάνατο και την αρρώστια. Αν όμως παρατηρήσουμε προσεκτικά μπορούμε εκεί να βρούμε κάποιο νόημα κάποιου είδους ομορφιά. Ήθελα η ταινία να’ ναι ένα εργαλείο, όπως είναι και το βιβλίο του, ένα βοήθημα για να βοηθηθούμε να αντιμετωπίσουμε το θάνατο μας. Αυτό ήλπιζα, αυτό έκανα».
Αναφερόμενος στην απόφαση του να γυριστεί ταινία στη Γαλλία επισημαίνει: «Ο Jean-Dominique Bauby είναι ένα Γάλλος που ζει σ’ ένα γαλλικό νοσοκομείο. Ήθελα λοιπόν η ταινία να ’χει αυτή τη γαλλική αίσθηση. Ήθελα η ταινία να γίνει στο νοσοκομείο Berck γιατί τα τοπία, η ατμόσφαιρα και οι νοσοκόμες, όλα αυτά ήταν πολύ σημαντικά για την αξιοπιστία της διασκευής του μυθιστορήματος».
Ο ηθοποιός Mathieu Amalric που υποδύεται τον κεντρικό ρόλο δηλώνει σχετικά με τις δυσκολίες που αντιμετώπισε: «Η φωνή είναι κάτι απίστευτο. Για μένα η φωνή είναι σημαντικό να συνδέεται μ’ ένα πρόσωπο. Είναι ο διάδρομος για το σώμα. Φαντάζομαι ότι για όλους τους άλλους ηθοποιούς θα ήταν πάρα πολύ δύσκολο να με έχουν απέναντι τους. Σκεφτόμουν «Ζούμε σε δύο διαφορετικές ταινίες». Στην αρχή αυτό με βοήθησε να αισθανθώ τη μοναξιά. Και αντιλήφθηκα ότι η σιωπή σου δίνει δύναμη».
Ο Julian Schnabel βραβεύτηκε στο φεστιβάλ Καννών 2007 με το βραβείο σκηνοθεσίας.
