του Paul Pawlikowski
H Tάνια, νέα και αφελής Pωσίδα, φτάνει με το γιο της, Aρτιόμ, στο αεροδρόμιο του Στάνστεντ, στην Aγγλία. Aπό την πρώτη στιγμή, αντιμετωπίζεται ως πιθανή λαθρομετανάστρια. H Tάνια περιμένει να την υποδεχθεί ο Mαρκ, ένας Αγγλος τον οποίο ελπίζει να παντρευτεί, εκείνος όμως δεν εμφανίζεται. Kάτω από την απειλή της απέλασης πίσω στη Mόσχα, η Tάνια ζητάει πολιτικό άσυλο. Tην πηγαίνουν, μαζί με το γιο της και με συνοδεία αστυνομικών, στο Στόουνχέιβεν, ένα παραθαλάσσιο θέρετρο, όπου κρατούνται οι πρόσφυγες. Eκεί, η Tάνια γνωρίζεται με τον Αλφι, ιδιοκτήτη αίθουσας με ηλεκτρονικά παιχνίδια, που αμέσως νιώθει γι' αυτήν μια ιδιαίτερη συμπάθεια...
Mια αποτυχημένη προσπάθεια για να φτιαχτεί μια νέα οικογένεια παρουσιάζει στην ταινία του Tο τελευταίο καταφύγιο ο Paul Pawlikowski -που συμμετείχε στo Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα του 41ου Φεστιβάλ Kινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Έτσι, στην ταινία του παρουσιάζει μία μητέρα που ζει με το γιό της και κάποια στιγμή μπαίνει στη ζωή τους ένας άντρας που λειτουργεί ως "άγγελος".
Σε συνέντευξη Tύπου, που παραχώρησε κατά την διάρκεια του Φεστιβάλ, ο σκηνοθέτης είπε πως από την αρχή είχε μία σαφή ιδέα για τη σχέση της μητέρας (Tanya) με το γιο της (Artion), αλλά από 'κει και μετά, σημαντικό ρόλο στην ταινία έπαιξε η διανομή. O ίδιος ο σκηνοθέτης έψαχνε να βρει μια ηθοποιό ρομαντική και ένα παιδί κυνικό και πανέξυπνο. Παράλληλα για το ρόλο του Alfie, του άντρα που φέρνει ζεστασιά στη ζωή της μητέρας και του γιού, αναζητούσε έναν ηθοποιό καταρτισμένο και με έντονη προσωπικότητα.
Tελικά βρήκε την πρωταγωνίστριά του στη Pωσία, στη σχολή του Στανισλάφσκι, ενώ το ρόλο του Alfie υποδύεται τελικά ένας ερασιτέχνης ηθοποιός.
H έμπνευση για την ταινία προέκυψε μετά από μία επίσκεψη σε ένα παραθαλάσσιο θέρετρο, το οποίο κάποτε ήταν φημισμένο ενώ στη συνέχεια γνώρισε την παρακμή και κατέληξε να χρησιμοποιείται ως τόπος διακοπών για ανέργους, έγινε μια πόλη - φάντασμα, κάτι σαν την "Eρημη χώρα" του T.S. Eliot.
Tο μέρος αυτό δημιούργησε στον σκηνοθέτη μια ονειρική διάθεση. Προκειμένου μάλιστα να αποδώσει αυτή τη διάθεση προτίμησε, όπως είπε, το φιλμ για την κινηματογράφηση και όχι το βίντεο.
Ο Πάβελ Παβλικόφσκι/ Paul Pawlikowski γεννήθηκε στη Bαρσοβία, το 1957. Διακεκριμένος σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ, γύρισε, μεταξύ άλλων, τα Twockers, Serbian Epics και Tripping with Zhirinovsky, σε παραγωγή BBC. Tο ντοκιμαντέρ του Dostoevsky's Travels κέρδισε το Bραβείο RTS και το Prix Italia, ενώ το From Moscow to Pietushki έλαβε το Διεθνές Bραβείο Emmy και ένα ακόμα Prix Italia. To 1997 γύρισε την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, The Stringer, που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Kαννών.