(Γράμμα στην Αμερική)
της Iglika Triffοnova
 

Ο Ivan, ένας νεαρός συγγραφέας, ζει στη Βουλγαρία. Ο καλύτερος του φίλος, ένας θεατρικός σκηνοθέτης, έχει μεταναστεύει και ζει στη Νέα Υόρκη. Η είδηση ότι έχει τραυματιστεί σοβαρά σε αυτοκινητιστικό ατύχημα αναστατώνει τον Ivan. Η απόπειρα του να ταξιδέψει στη Νέα Υόρκη για να συμπαρασταθεί στο φίλο του αποδεικνύεται ανεπιτυχής, καθώς προσκρούει στην άρνηση ενός υπαλλήλου του αμερικάνικου προξενείου να του εκδώσει τη βίζα. Όμως το εμπόδιο της απόσταση δεν είναι ανυπέρβλητο για τον νεαρό ήρωα: εκμεταλλευόμενος τη νέα τεχνολογία αποφασίζει να στείλει στον φίλο του, ως έκφραση συμπάθειας μία βιντεοκασέτα: μία οπτική επιστολή. Στη διάρκεια της περιπλάνησης του, οι στίχοι απ' ένα μισοξεχασμένο τραγούδι στοιχειώνουν τη μνήμη του. Αποφασισμένος να βρει και να καταγράψει το τραγούδι, οδηγείται στην αναζήτηση της γιαγιάς του φίλου του. Η ηλικιωμένη ζει σ' ένα μικρό χωριό και το ταξίδι του ήρωα προς τα 'κει τού επιφυλάσσει κάποιες απροσδόκητες συναντήσεις.
Η Σόφια και ένα μικρό χωριό στο Πιρίν είναι, αντίστοιχα, η αφετηρία και η κατάληξη αυτού του ταξιδιού. Και ανάμεσα σ' αυτά τα δύο σημεία κρύβεται το αληθινό πρόσωπο ενός τόπου: ο χώρος και οι άνθρωποι που ζουν σ' αυτό, δηλαδή ο πολιτισμός τους, οι παραδόσεις τους, τα έθιμά τους, ο λόγος τους. Ταινία δρόμου ή ταξιδιωτικό ντοκιμαντέρ, το Γράμμα στην Αμερική είναι η ευκαιρία για μια περιπλάνηση στη ξεχασμένη ενδοχώρα της Βουλγαρίας, σε μια χώρα σε εγκατάλειψη. Η σκηνοθεσία παρατηρεί και καταγράφει τα γοητευτικά τοπία, παράλληλα όμως εμμένει και αφιερώνει χρόνο και στους ανθρώπους: φορτηγατζήδες, αγρότες, χωρικοί. Σ' αυτό το ταξίδι, που ως σκοπό έχει να προσφέρει μια μικρή ανακούφιση στον ανθρώπινο πόνο, η σκιά του θανάτου πέφτει βαριά στον τόπο και τα πρόσωπα. Αντιπαραθέτοντας εικόνες από την ύπαιθρο της Βουλγαρίας με εικόνες από μια αστική μεγαλούπολη τη Νέα Υόρκη, η σκηνοθεσία ξορκίζει το φόβο του θανάτου και αναζητά μια στάση ζωής, ένα τρόπο δηλαδή αντίδρασης απέναντι στο αναπόδραστο.
Η ταινία Pismo Do Amerika/ Γράμμα στην Αμερική/ Letter To America αποτέλεσε την εθνική συμμετοχή της Βουλγαρίας για το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας.
Δ.Μ.