(Άνθρωποι και τέρατα)
του Alexei Balabanov 
Σκηνοθετημένη από τον Alexei Balabanov -ίσως τον πιο γνωστό και δημοφιλή σκηνοθέτη της νέας γενιάς στη Ρωσία-, η ταινία Άνθρωποι και Τέρατα/ Of Freaks and Men είναι μια ιδιόμορφη ταινία εποχής. Φωτογραφημένη στο ύφος των παλιών φωτογραφιών των αρχών του αιώνα και έχοντας τη δομή μίας βουβής ταινίας -με τους ανάλογους επεξηγηματικούς μεσότιτλους- η ταινία κινείται στην περιοχή όπου η σεξουαλική διαστροφή συναντά τον κινηματογράφο.
Η δράση τοποθετείται στις αρχές του 20ου αιώνα στην Αγία Πετρούπολη. Κεντρικός χαρακτήρας είναι ο Johann, ένας προμηθευτής "βρώμικων" φωτογραφιών. Έχει δημιουργήσει, αυτός και οι βοηθοί του, μια βιομηχανία ερωτικών και άσεμνων για τα ήθη της εποχής φωτογραφιών. Σ' αυτές παρουσιάζονται γυναίκες γυμνές να τιμωρούνται, για τις "αταξίες" που έχουν κάνει. Όμως αυτές οι "καλλιτεχνικές δημιουργίες" του πρόκειται να αναστατώσουν τη ζωή δύο αξιοσέβαστων οικογενειών της ανώτερης τάξης. Κυρίως όμως θα μεταμορφώσουν την ζωή της Λίζας και των δύο Σιαμαίων διδύμων…
"Η ταινία δεν έχει σχέση με τον σαδομαζοχισμό. Αφηγούμαι μία ανθρώπινη ιστορία": η δήλωση προθέσεων του σκηνοθέτη ορίζει το πλαίσιο στο οποίο κινείται η ταινία. Έχοντας ως συγγενείς στο ύφος και στον τόνο σκηνοθέτες όπως David Lynch ή ο Peter Greenway, o Balabanov δημιουργεί μια μαύρη κωμωδία, όπου η ειρωνεία και το γκροτέσκο συγκλίνουν. Όμως η σκηνοθεσία επικεντρώνεται κυρίως στην απεικόνιση των σκοτεινών παθών του ανθρώπου, στην χαρτογράφηση της ανεξερεύνητης αυτής περιοχής όπου η επιθυμία κατοικεί.
Ο Alexei Balabanov δηλώνει: «Μ' αρέσουν οι οριακές καταστάσεις, δημιουργούν στυλ. Πριν αρκετά χρόνια, ανακάλυψα μερικές παλιές ερωτικές φωτογραφίες, τις οποίες έβλεπα για πρώτη φορά. Με κατέλαβαν εξ' απήνης. Είχαν μια τόσο δυνατή αισθητική άποψη. Και συνέβη να απεικονίζουν μαστιγώματα.
Το μαστίγωμα ήταν ίσως η πιο δημοφιλής διαστροφή του 19ου αιώνα. Αυτό είναι απόλυτα λογικό, τη στιγμή που η σωματική τιμωρία ήταν, εκείνες τις μέρες, ευρέως διαδεδομένη. Όταν χτυπάς ένα παιδί στον πισινό, τότε τα οπίσθια του γεμίζουν αίμα. Μια ερωτική περιοχή. Ως ενήλικες, κάποιοι θέλουν να ζήσουν ξανά αυτές τις αναμνήσεις από την παιδική ηλικία. Η εξήγηση αυτή είναι σχεδόν επιστημονική…
Ωστόσο η ταινία μου δεν έχει σχέση με το σαδομαζοχισμό. Αφηγούμαι μια ανθρώπινη ιστορία. Αυτή είναι μια φωτεινή ταινία - ή τουλάχιστον αυτό θα ήθελα να είναι. Όχι μια εξειδικευμένη "φεστιβαλική" ταινία, αλλά μια ταινία για όλους τους θεατές».
Δ.Μ.
