της Valeria Bruni Tedeschi

Ένα οικογενειακό πορτραίτο, η ταινία της Ιταλογαλλίδας ηθοποιού χαρακτηρίζεται από τις έντονες προσωπικές αποχρώσεις και τις αυτοβιογραφικές αναφορές.
Η ταινία αφηγείται την ιστορία της Λουίζ (που την υποδύεται η ίδια η σκηνοθέτις), μιας πρώην ηθοποιού που συναντά τον Νάθαν (τον ρόλο υποδύεται ο σύντροφος της Τεντέσκι, Λουίς Γκαρέλ). Αφηγείται, επίσης, την ιστορία του προβληματικού αδελφού της Λουίζ και της μητέρα της (στο ρόλο η μητέρα της σκηνοθέτιδος και πεθερά του Nicolas Sarkozy, Μαρίζα Μπορίνι). Αφηγείται, τέλος, την ιστορία μιας κορυφαίας οικογένειας πλούσιων Ιταλών βιομηχάνων του Πιεμόντε. Ιστορία μιας οικογένειας που καταρρέει, ενός κόσμου που πλησιάζει στο τέλος του και ενός έρωτα που τώρα ξεκινά.
Με ένα ήδη αξιοσημείωτο και βραβευμένο παρελθόν πίσω από την κάμερα -Actrices (2007) & Il est plus facile pour un chameau... (2003)- η σκηνοθέτις δοκιμάζεται σ’ ένα είδος ταινιών στο οποίο διαπρέπει το ιταλικό σινεμά: την ταινία- οικογενειακό πορτραίτο. Σ’ αυτό το είδος, η ενότητα της οικογένειας, που τίθεται «εν κινδύνω» λόγω εσωτερικών συγκρούσεων και εξωγενών παραγόντων, βρίσκεται στο κέντρο της δραματικής πλοκής. Τα υπέροχα τοπία του ιταλικού βορρά, αλλά και το εξαιρετικό σύνολο των ηθοποιών, συνεπικουρούν την υπνωτική στο χαρακτήρα της αφήγηση της ταινίας.

Οι δηλώσεις της Valeria Bruni Tedeschi
(αποσπάσματα από μια συνέντευξη)

Η ΑΦΕΤΗΡΙΑ
Εξ αρχής υπήρχε η επιθυμία να αναφερθώ στον Τσέχοφ και συγκεκριμένα στον Βυσσινόκηπο. Η επιθυμία να διηγηθώ την ιστορία μιας οικογένειας με έναν άρρωστο αδελφό, έναν πύργο, με κήπους, αναμνήσεις, την πώληση της περιουσίας, που αντανακλά το τέλος αυτού του κόσμου. Ο Βυσσινόκηπος και η μουσικότητα της γραφής του Τσέχοφ με συνόδευσαν σε όλη τη συγγραφή του σεναρίου, στην προετοιμασία, στο γύρισμα καθώς και στο μοντάζ. Αλλά πιο συγκεκριμένα η συγγραφή ξεκίνησε με το σοκ δύο σκηνών σε αντιπαράθεση, που έδωσε στην ταινία τη ζωντάνια του. Αρχικά, υπάρχει η σκηνή που διαδραματίζεται στο αυτοκίνητο, η πρωταγωνίστρια διαφωνεί με τον αρραβωνιαστικό της, χωρίς να ξέρει τον λόγο. Ο διάλογος είναι αφηρημένος. Μετά από λίγο, καταλαβαίνουμε ότι πηγαίνουν σε ένα ραντεβού για εξωσωματική. Στην άλλη σκηνή, που διαδραματίζεται στο νοσοκομείο, η πρωταγωνίστρια ανακοινώνει στον άρρωστο αδελφό της ότι είναι έγκυος. Οπότε από τη μία υπάρχει η ελπίδα και από την άλλη ο φόβος του θανάτου του αδελφού της. Αυτά τα δύο αντικρουόμενα στοιχεία, ενώπιος ενωπίω, λειτουργούν μαζί ως σημείο εκκίνησης της ιστορίας.

LOUISE
Η Louise έχει την εντύπωση ότι πρέπει να επιβιώσει. Ο χρόνος περνάει, ο επερχόμενος θάνατος του αδελφού της, η ροή της ζωής, που προχωρά αφήνοντας πίσω ορισμένους θανάτους και κενά. Στο μυαλό της, το να αποκτήσει παιδί είναι ένας τρόπος επιβίωσης, ένα μέσο να μην βουλιάξει στη θλίψη, τη μοναξιά, στον πόνο και στον θάνατο. Το να κάνει παιδί είναι η λύση. Είναι και η απτή απόδειξη της αγάπης… το γεγονός ότι είναι δυνατό, όπως όταν είσαι είκοσι χρονών, να ερωτευτείς, να αγαπήσεις και να αγαπηθείς. Για τη Louise, το να κάνει παιδί είναι η απόδειξη ότι η ζωή μπορεί να είναι χαρούμενη.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ
Αρχικά, ήταν δύσκολο να δώσω στην ερωτική ιστορία αρκετό βάρος. Νομίζω ότι είναι πιο εύκολο να γράψει κάποιος για μία οικογένεια, παρά για τον έρωτα. Υπήρχε κάτι το ελκυστικό σε αυτή την οικογένεια, κάτι άμεσα μυθιστορηματικό. Φαντάστηκα τα γυρίσματα στον πύργο που κάποτε ήταν το σπίτι μας. Στο μυαλό μου έχω διατηρήσει ολοζώντανες εικόνες. Συγκριτικά, παραδόξως, η ερωτική ιστορία ήταν αιθέρια και λιγότερο αληθινή. Έπρεπε να δουλέψουμε πολύ για να είναι εξίσου δυνατή με την ιστορία της οικογένειας. Έτσι, η επιλογή του Louis Garrel, που υποδύεται τον Nathan, ήταν καθοριστική. Διάβασε μια εκδοχή που νομίζαμε ότι είναι η τελική και με την οποία είχαμε μάλιστα βρει χρηματοδότηση. Μοιράστηκε τις επιφυλάξεις του μαζί μας. Θεώρησε, και είχε δίκιο, ότι η ερωτική ιστορία ήταν γλυκιά, αλλά βαρετή σε σχέση με την ιστορία της οικογένειας. Δημιουργήσαμε και επινοήσαμε εκ νέου τον κόσμο του, το σύμπαν του και το επάγγελμα του. Νομίζω ότι καταλήξαμε στον χαρακτήρα του Nathan όταν αποφασίσαμε ότι είναι ένας ηθοποιός που δεν θέλει πια να είναι ηθοποιός. Μου άρεσε αυτή η ιδέα. Το γεγονός ότι η Louise και ο Nathan, παρ’ όλο που βρίσκονται σε διαφορετικές φάσεις στη ζωή τους, μοιράζονται τις ίδιες αμφιβολίες για το επάγγελμα τους και ότι και οι δύο έχουν σκεφτεί να το εγκαταλείψουν σήμαινε ότι εξ αρχής έχουν από κοινού κάτι πολύ βαθύ, κάτι με το οποίο σχετίζονται και οι δύο. Και με τράβηξε η ιδέα ότι ο Louis θα υποδυόταν αυτόν τον ρόλο με τον χαρακτηριστικό, υπόγειο και πάντα αυθεντικό τρόπο του.

ΜΙΑ ΕΡΩΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΊΑ
Δεν είναι συμβατικοί άνθρωποι. Η διαφορά της ηλικίας, της κοινωνικής τάξης και οι εμμονές τους. Σαν ζευγάρι είναι αλλόκοτοι. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν τα δικά τους προβλήματα. Εκείνη θέλει παιδί, παρ’ όλο που είναι μεγάλη για κάτι τέτοιο. Αυτός δεν είναι σίγουρος για το επάγγελμα του παρ’ όλο που έχει προτάσεις και τα πάει καλά. Αλλά αυτό που είναι δυνατό στην ιστορία τους νομίζω ότι είναι κάτι το πανανθρώπινο: είναι σαν δύο άνθρωποι που βουλιάζουν και άρα αρπάζονται ο ένας από τον άλλο για να αντιμετωπίσουν τη ζωή. Μυστηριωδώς, τα καταφέρνουν.

(πηγη σημειώσεις για την παραγωγή)