(Επιχείρηση Σαν Τζενάρο)
του Dino Risi

Τρεις αμερικανοί απατεώνες, ο Τζακ, η Μάγκυ και ο Φρανκ, φτάνουν στη Νάπολη με στόχο να κλέψουν τον θησαυρό του Σαν Τζενάρο, πολιούχου της πόλης, η αξία του οποίου ανέρχεται στο μυθικό ποσό των 30 δισεκατομμυρίων λιρών. Έρχονται σε επαφή με τον φυλακισμένο Δον Βιτσέντσο, τον επονομαζόμενο και «Το Φαινόμενο», έναν βετεράνο διαρρήκτη θρύλο, που χαίρει μεγάλου σεβασμού από όλους και ο οποίος τους συστήνει για να στήσουν τη δουλειά, και τον Ντουντού, μια «λέρα» του υποκόσμου και προστάτη μιας κακόφημης συνοικίας της πόλης. Όταν όμως εκείνος μαθαίνει το ιερόσυλο του «χτυπήματος» διστάζει και μετά από την συμβουλή του Δον Βιτσέντσο, αποφασίζει να απευθυνθεί στον ίδιο τον Άγιο από τον οποίο παίρνει την «άδεια» να του κλέψει τον θησαυρό, αλλά του υπόσχεται ότι θα μείνει στην Νάπολη και δεν θα καταλήξει στην Αμερική. Μετά από πολλές περιπέτειες η συμμορία καταφέρνει να βάλει χέρι στον θησαυρό, αλλά την τελευταία στιγμή, παρεμβαίνει απρόβλεπτα η Μάγκυ, τον κλέβει και φεύγει για το αεροδρόμιο να πάρει το αεροπλάνο για την Αμερική. Στο παιχνίδι μπαίνει και ο αρχιεπίσκοπος της πόλης και τελικά ο Ντουντού επανακτά τον θησαυρό, αλλά αντί να τον κρατήσει για τον εαυτό του, όπως υπολόγιζε, αναγκάζεται να τον επαναφέρει στην θέση του, ενώ ο λαός της Νάπολης τον επευφημεί θεωρώντας τον λαϊκό ήρωα και σωτήρα της πόλης.
Mε τον σπουδαίο σκηνοθέτη Ντίνο Ρίζι/ Dino Risi σε μεγάλη φόρμα και τον οργιαστικό Νίνο Μανφρέντι/ Nino Manfredi σ’ έναν από τους καλύτερους ρόλους της καριέρας του, η Επιχείρηση Σαν Τζενάρο είναι μια ναπολιτάνικη εκδοχή του αρχέτυπου Ο κλέψας του κλέψαντος. Διασκεδαστική, απρόβλεπτη, με γρήγορο ρυθμό, γεμάτη σεναριακές ανατροπές και απρόβλεπτες καταστάσεις,  ιερόσυλη, με γκροτέσκο χιούμορ και σουρεαλιστικές στιγμές (η σκηνή της έγκρισης της κλοπής από τον Άγιο), η ταινία είναι και μια θαυμάσια τοιχογραφία της Νάπολης: αναδεικνύει την γραφικότητα, την ποικιλομορφία και την ιδιαιτερότητα της μητρόπολης του ιταλικού Νότου, συλλαμβάνοντας την ουσία της ναπολιτάνικης νοοτροπίας και σαρκάζοντας το πιο ιερό της σύμβολο, τον πολιούχο της San Gennaro. Η εμφάνιση, σε πέντε σκηνές, του Τοτό (το άλλο σύμβολο της πόλης) στο ρόλο του «Φαινόμενου», σε μια από τις τελευταίες του κινηματογραφικές παρουσίες, είναι μια από τις υπεραξίες της ταινίας.  

(δ.τ.)