του Dusan Makavejev
sweet-movie.jpg

«Ένα φιλμ από ζάχαρη, μια κωμωδία ερωτική ελαφρώς αρωματισμένη με αντιψυχιατρική, ένα δονούμενο κινηματογραφικό δοκίμιο πάνω στην ανθρώπινη ευαισθησία, που θα πρέπει να χρησιμοποιήσει σαν διαφημιστικό σλόγκαν την φράση ‘’δοκιμάστε με, είμαι γλύκα’’». Έτσι όρισε ο ίδιος ο Ντούσαν Μακαβέγιεφ το πολιτικό-σεξουαλικό μανιφέστο του. Το Sweet Movie είναι μια ταινία-περιπλάνηση σ’ ένα γεωγραφικό και πολιτικό no man’ s land, χωρισμένη (πολύ) χαλαρά σε δύο μέρη, δομημένη εντελώς ελεύθερα και χωρίς συγκεκριμένο σεναριακό πλαίσιο, η οποία περιστρέφεται γύρω από την Οδύσσεια δύο γυναικών: από τη μια μεριά, η καναδέζα Μις Κόσμος 1984, σύζυγος του Μίστερ Κεφάλαιο, τα γεννητικά όργανα της οποίας ακτινοβολούν (!) και από την άλλη η Άννα Πλανέτα (η Άννα του πλανήτη), η οποία, αναζητώντας την χαμένη χώρα της Ουτοπίας, περιπλανιέται χωρίς τελικό προορισμό, με την «Κιβωτό της Επανάστασης», ένα πλοίο που έχει αντί για γοργόνα στην πλώρη, τον Καρλ Μαρξ να κλαίει και στο οποίο επιβιβάζεται ο τελευταίος ναύτης του «Θωρηκτού Ποτέμικιν». Ο Ντούσαν Μακαβέγιεφ, εμφανώς επηρεασμένος από τις θεωρίες του Βίλχελμ Ράιχ, στήνει ένα αντι-αφηγηματικό φιλμικό περιβάλλον (δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να αφηγηθεί κανείς το στόρι της ταινίας), με εικόνες σουρεαλιστικές και υπερρεαλιστικά διαλογικά μέρη, παραθέτοντας ένα συνειρμικό σχόλιο πάνω στη σχέση σεξουαλικής απελευθέρωσης και επανάστασης. Στη διάρκεια αυτής της αντι-αφηγηματικής ροής, «πέφτουν» εμβόλιμα εικόνες των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας και γενικά εικόνες ανθρώπινης βαρβαρότητας. Ο γιουγκοσλάβος σκηνοθέτης, διαπλέκοντας διαρκώς το ρεαλιστικό με το φανταστικό, τη λογική του ονείρου με το γκροτέσκ και το παράλογο, το συνειδητό με το ασυνείδητο και το παρελθόν με το μέλλον και χρησιμοποιώντας μια ετερογένεια μουσικών γλωσσικών ιδιωμάτων, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζει η εξαιρετική μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, δημιουργεί μια εκρηκτική, αναρχική, απόλυτα μηδενιστική, όσο και δολοφονικά γλυκιά ταινία, αφού η Μις Κόσμος θα πνιγεί γλυκά μέσα σε λιωμένη σοκολάτα. Έργο-σοκ που σαρκάζει, χλευάζει και καταρρίπτει κάθε μορφής ιδεολογία, η ταινία αποτελεί ένα δοκίμιο πάνω στις εγγενείς αντιφάσεις της ανθρώπινης φύσης, στην απελευθερωτική ενέργεια της σεξουαλικής πράξης και παραμένει ένα λαμπρό κινηματογραφικό πυροτέχνημα, αξεπέραστο ακόμα και σήμερα.  
Με τους:    Carole Laure, Pierre Clémenti, Anna Prucnal

(δ.τ.)