(Το στοιχείο του εγκλήματος)
του Lars von Trier

O Φίσερ ανακαλείται από το Κάιρο στην Ευρώπη για να λύσει, με την αστυνομική του ιδιότητα, μια σειρά ανεξιχνίαστων τελετουργικών φόνων. Εφαρμόζοντας μια μέθοδο βασισμένη στο βιβλίο του παλιού δασκάλου του Όσμπορν που τιτλοφορείται «Το στοιχείο του εγκλήματος», ο Φίσερ θα προσπαθήσει να ανακαλύψει τον δολοφόνο μπαίνοντας σε μια επικίνδυνη διαδικασία ταύτισης μαζί του, αναπαριστώντας διαδρομές, κινήσεις, πράξεις και χειρονομίες, για να μπορέσει να φτάσει στις σκέψεις, στα κίνητρα και στις προθέσεις  του: δηλαδή να διεισδύσει στο μυαλό του δολοφόνου.
Το στοιχείο του εγκλήματος είναι μια ταινία απόλυτου φορμαλισμού, ενορατικής κινηματογραφικής γραφής και μεγάλης οπτικής δύναμης, που διαδραματίζεται σ’ ένα παρακμιακό ντεκόρ, όπου όλες οι χώρες έχουν το ίδιο όνομα: Ευρώπη. Μια ήπειρος-πόλη, πλημμυρισμένη στο νερό, που είναι αδύνατον να χαρτογραφηθεί, μια νεκρή ζώνη χωρίς ορίζοντα, με μοναδική πηγή φωτός την τηλεοπτική οθόνη. Σ’ αυτό το υγρό χάος ολοκληρωτικής οικολογικής καταστροφής, ψυχικής παράνοιας και ηθικής σήψης, οι χώροι -ασαφείς και απροσδιόριστοι- είναι παραδομένοι στα κύματα μιας μηδενιστικής και ανεξέλεγκτης  βίας και τα πάντα υπόκεινται σε μια διαδικασία αποσύνθεσης και φθοράς. Τα οραματικά ντεκόρ της ταινίας μοιάζουν με απομεινάρια μιας βομβαρδισμένης πόλης που υπάρχει μέσα από την απουσία της και ο «χρόνος» της είναι μια παραίσθηση. Ο υπνωτισμένος (από την αρχική κιόλας σκηνή) Φίσερ προσπαθεί να ανακαλύψει το χαμένο κομμάτι ενός παζλ που θα παραμείνει μέχρι τέλους ανολοκλήρωτο, να προσανατολιστεί σε μια συνεχώς μεταβαλλόμενη γεωγραφία και να κατανοήσει την αλλόκοτη γεωμετρία ενός εγκλήματος τα αίτια του οποίου του διαφεύγουν. «Γιατί να ψάχνουμε το στοιχείο του εγκλήματος στην κοινωνία και όχι μέσα στην ανθρώπινη φύση;» αναρωτιέται ο δάσκαλός του, Όσμπορν. Το οδοιπορικό του Φίσερ μετατρέπεται σε μια περιπλάνηση χωρίς πυξίδα, σε μια βουτιά από ψηλά στα κατεστραμμένα αρχεία της Ιστορίας και στους μαιάνδρους ενός εφιάλτη απ’ τον οποίο προσπαθεί -στο τέλος- απεγνωσμένα να ξυπνήσει. Το στοιχείο του εγκλήματος, πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του τότε 28χρονου δανού σκηνοθέτη, είναι ένα μοναχικό και εκθαμβωτικό κινηματογραφικό πυροτέχνημα, μια «απελπισμένη ζωγραφική του Λόγου», ένα trance-movie που υπνωτίζοντας το βλέμμα του θεατή τον οδηγεί κατευθείαν στην «καρδιά του σκοταδιού».
Με τους:    Michael Elphick, Esmond Knight, Me Me Lai

(δ.τ)