(Η γοητεία της αμαρτίας)
του Luchino Visconti
Ένας ηλικιωμένος καθηγητής ζει απομονωμένος σ’ ένα διαμέρισμα στο κέντρο της Ρώμης, περιτριγυρισμένος από πίνακες ζωγραφικής που απεικονίζουν αποκλειστικά οικογενειακά πορτρέτα. Κάποια στιγμή εμφανίζεται η Μπιάνκα Μπρουμόντι, μια πλούσια, αλαζονική και ματαιόδοξη γυναίκα και τον πείθει, επιμένοντας με μεγάλη φορτικότητα και αγένεια και τελικά το κατορθώνει, να της νοικιάσει το διαμέρισμα του επάνω ορόφου, στο οποίο προτίθεται να εγκαταστήσει τον νεαρό εραστή της, την κόρη της και τον μνηστήρα της κόρης. Η εισβολή αυτών των ανθρώπων ταράζουν την ήρεμη ρουτίνα του καθηγητή και αναστατώνουν την ζωή του. Ωστόσο μένει έκπληκτος από την στάση και τον τρόπο τους, κυρίως από τον εραστή της Μπρουμόντι, τον χαρισματικό Κόνραντ, μια αντιφατική, αμφιλεγόμενη αλλά και εξαιρετικά γοητευτική προσωπικότητα. Ο καθηγητής, πολύ γρήγορα κουράζεται από την αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά των νέων ενοίκων, διαπληκτίζεται συνεχώς μαζί τους, αλλά επειδή κατά κάποιον τρόπο, έχουν γίνει η «οικογένεια» που ο ίδιος ποτέ δεν είχε, τους καλεί σε δείπνο για να συμφιλιωθούν…
«Ένα πρωί, στο αρχοντικό και σιωπηλό διαμέρισμα του καθηγητή -εξαιρετική ερμηνεία από τον Μπαρτ Λάνκαστερ- εισβάλλει αιφνίδια, με τη μορφή τεσσάρων απρόσκλητων επισκεπτών, η ίδια η ζωή: με τη βαρβαρότητα και την αγένεια του εισβολέα, αλλά και με τα πάθη, τις επιθυμίες, τον ερωτισμό και την ακόρεστη δίψα της. Ο ιδιοκτήτης του σπιτιού, ο οποίος ζει στη σκιά της ζωής, σχεδόν εκτός τόπου και χρόνου, βυθισμένος σε μια χειμερία νάρκη, με μόνη συντροφιά “τα έργα των ανθρώπων, αλλά όχι με τους ίδιους τους ανθρώπους”, αναστατώνεται από αυτή την παρέα που παραβιάζει τον ιδιωτικό του χώρο. Η ενατένιση του Υψηλού, η καλλιέργεια της ψυχής και του πνεύματος, η αναζήτηση της Ομορφιάς και της Αρμονίας που παρέχει η Τέχνη (τα διανοητικά και ψυχικά ‘’σπορ’’ στα οποία επιδίδεται ο καθηγητής), αποσυντονίζονται μπροστά στον ορμητικό χείμαρρο της πραγματικότητας. Το διαμέρισμα, από χώρος πνευματικότητας και στοχασμού, μετατρέπεται σε μια θεατρική σκηνή, όπου θα παιχτεί το δράμα της ύπαρξης και της ύστατης αγωνίας, με αόρατο σκηνοθέτη τον “μεγάλο εχθρό”. Σ’ αυτό το εσωτερικό τοπίο, θα συγκρουστούν δύο κόσμοι διαμετρικά αντίθετοι, και από τη σύγκρουση θα γεννηθεί η φενάκη μιας ψευδεπίγραφης οικογένειας και το φευγαλέο όνειρο μιας άλλης ζωής, που γρήγορα θα αποδειχθεί -με τρόπο μοιραίο και τραγικό- μια οικτρή πλάνη (...) Ανάμεσα σε δύο καρδιογραφήματα, που αναπαριστούν στην οθόνη τους αδύναμους χτύπους μιας ραγισμένης, αλλά περήφανης, μέχρι τέλους, καρδιάς, κινηματογραφώντας μια ομάδα (gruppo) που δεν καταφέρνει να γίνει οικογένεια (famiglia) κι ένα εσωτερικό (interno) που δεν άντεξε την εξωτερική πίεση, ο Λουκίνο Βισκόντι συνθέτει ένα σπαραχτικό οπτικό ρέκβιεμ για τις χαμένες δυνατότητες της ύπαρξης, για ό,τι θα μπορούσε να έχει συμβεί, αλλά δεν συνέβη ποτέ».
(Απόσπασμα από το κείμενο του Θωμά Λιναρά για την Γοητεία της αμαρτίας, με τίτλο Το κατειλημμένο σπίτι).
Με τους: Burt Lancaster, Helmut Berger, Silvana Mangano
(δ.τ.)
