(Επιλεγμένες ταινίες από τα Βαλκάνια)

Πατέρας του Σρένταν Γκολούμποβιτς (Σερβία, Γαλλία, Γερμανία, Κροατία, Σλοβενία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη)
Ο Νίκολα, ένας άπορος ημερομίσθιος εργάτης, χάνει την κηδεμονία των δύο παιδιών του, ενώ οι αγωνιώδεις προσπάθειές του να αλλάξει την κατάσταση αφήνουν τον επικεφαλής των κοινωνικών υπηρεσιών ασυγκίνητο. Απελπισμένος, αλλά και αποφασισμένος να αγωνιστεί ενάντια στην κρατική
διαφθορά και γραφειοκρατία, ο Νίκολα διασχίζει τη χώρα με τα πόδια, με τελικό προορισμό το αρμόδιο υπουργείο στο Βελιγράδι. Ένα τραχύ κοινωνικό δράμα που μεταμορφώνεται σταδιακά σε ένα πνευματικό οδοιπορικό, όπου ένας ναυαγός της ζωής αναζητά τη λύτρωση και την αξιοπρέπεια.
Βραβείο της Οικουμενικής Επιτροπής, Βραβείο Κοινού (Τμήμα «Πανόραμα»)– Berlin IFF 2020

Φεβρουάριος του Καμέν Καλέφ (Βουλγαρία, Γαλλία)
Ανατολική Βουλγαρία, σε ένα απομονωμένο χωριό δίπλα στα σύνορα με την Τουρκία, που μοιάζει να ζει έξω από το κουκούλι του χρόνου. Ο Πέταρ, που έχει από καιρό κατακτήσει την εσωτερική γαλήνη και την αυτογνωσία, βαδίζει προς το ριζικό του χωρίς να μετανιώνει. Χωρισμένο σε τρία κεφάλαια που αντανακλούν ισάριθμες θεμελιώδεις περιόδους (παιδική ηλικία, ενηλικίωση, γηρατειά), αυτό το ελεγειακό ταξίδι μάς βυθίζει στις αδιόρατες δυνάμεις που ιχνηλατούν τη ζωή: μια διαδρομή προκαθορισμένου προορισμού, που όμως είναι πάντα και τόσο απρόβλεπτη. Η ταινία επιλέχθηκε στο 73ο Φεστιβάλ των Καννών.

Μαλμκρογκ του Κρίστι Πούιου (Ρουμανία, Σερβία, Ελβετία, Σουηδία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βόρεια Μακεδονία)
Τρανσιλβανία, τέλη του 19ου αιώνα. Ο πλούσιος γαιοκτήμονας Νικολάι υποδέχεται μια σειρά από διαπρεπείς καλεσμένους στην πολυτελή έπαυλή του. Ανάμεσά τους συναντάμε έναν παρασημοφορημένο στρατηγό, έναν πολιτικό και διάφορα μέλη της αριστοκρατίας. Σε μια τρυφηλή ατμόσφαιρα, οι συνδαιτυμόνες μπλέκονται σε θυελλώδεις φιλοσοφικές και πολιτικές συζητήσεις, φανερώνοντας σταδιακά τις ηθικές και πολιτισμικές διαφορές τους. Ένα δράμα δωματίου, εμπλουτισμένο με υποδειγματική διαλογική ενορχήστρωση και ταμπλό βιβάν αισθητική, που αναπαριστά μια ολόκληρη εποχή, αντηχώντας την αλαζονεία της άρχουσας τάξης.
Βραβείο Σκηνοθεσίας «Encounters» – Berlin IFF

Μάρε της Αντρέα Στάκα (Ελβετία, Κροατία)
Η Μάρε ζει δίπλα στο αεροδρόμιο, αλλά δεν έχει επιβιβαστεί σε αεροπλάνο ούτε μία φορά. Παρότι αφοσιωμένη σύζυγος και μητέρα τριών παιδιών, παραδίδεται σταδιακά σε ένα αίσθημα αποξένωσης, σαν να ήταν απλή επισκέπτης στην ίδια τη ζωή της. Όταν ένας νεαρός μετακομίζει ακριβώς δίπλα, όλες οι βεβαιότητες κλονίζονται. Μια χαμηλόφωνη ιστορία χειραφέτησης, που λαχταρά να σπάσει τα δεσμά και να ορμήσει στο άγνωστο, χωρίς να υποτιμά τη σημασία του απλού και καθημερινού.
Α' Γυναικείου, Βραβείο C.I.C.A.E.– Sarajevo IFF

Με κεφαλαία γράμματα του Ράντου Ζούντε (Ρουμανία)
Το 1981, σε μια επαρχιακή πόλη της Ρουμανίας, διάφορα μηνύματα διαμαρτυρίας, γραμμένα με μπλε κιμωλία με κεφαλαία γράμματα, συνταράσσουν το απολυταρχικό καθεστώς του Τσαουσέσκου. Η Μυστική Αστυνομία ξεκινά εξονυχιστικές έρευνες, αφήνοντας αιχμές για ξένους πράκτορες. Σύντομα αποδεικνύεται ότι ο «τρομοκράτης» είναι ο δεκαεξάχρονος μαθητής Μούγκουρ Καλινέσκου, ένοχος για το πιο ειδεχθές έγκλημα: την ελεύθερη σκέψη. Ο Ράντου Ζούντε αξιοποιεί υποδειγματικά το αρχειακό υλικό, διαπλέκοντας το προσωπικό με το συλλογικό, και ρίχνει φως στη σπαρακτική ιστορία ενός αφανούς ήρωα.

Εξόριστος του Βίσαρ Μορίνα (Γερμανία, Βέλγιο, Κόσοβο)
Ο Τζαφέρ, ένας σαρανταπεντάχρονος φαρμακευτικός μηχανικός από το Κόσοβο, ζει και εργάζεται στη Γερμανία. Μια μέρα, όταν βρίσκει ένα νεκρό ποντίκι αφημένο στο κατώφλι του σπιτιού του, η αρχική ανησυχία του για τη ρατσιστική συμπεριφορά των συναδέλφων του μετατρέπεται σε πανικό. Καθώς αρχίζει να υποψιάζεται τους πάντες και τα πάντα, το όριο ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία θολώνει επικίνδυνα. Ένα σκοτεινό θρίλερ με σουρεαλιστικές πινελιές, που εξερευνά τις έννοιες της ταυτότητας και του εκπατρισμού, τρυπώνοντας στην άβυσσο της παράνοιας.
Καρδιά του Σεράγεβο (Καλύτερη Ταινία), Βραβείο Cineuropa – Sarajevo IFF 2020

Η τυχαία πληθωρικότητα του ημιδιαφανούς υδάτινου ρέμπους του Ντάλιμπορ Μπάριτς (Κροατία)
Ο Μάρτιν προσπάθησε να τα βάλει με το σύστημα και τώρα βρίσκεται κυνηγημένος. Ο επιθεωρητής Άμπροζ, που έχει γίνει η σκιά του, ξέρει καλά πως το θέμα κάθε φορά είναι να κάνεις τις σωστές ερωτήσεις. Πόσο μάλλον όταν έχεις μπλέξει με μακιαβελικές οργανώσεις, μυστικά πειράματα και ταξίδια διπλής κατεύθυνσης στον χρόνο. Ακροβατώντας ανάμεσα στο μεταφυσικό θρίλερ και στο πολιτικό μανιφέστο επιστημονικής φαντασίας, αυτό το υβριδικό μείγμα από κολάζ, animation, αρχειακό υλικό και ονειρικές εικόνες μοιάζει με μπάμπουσκα που κρύβει ατέλειωτα αινίγματα.

Μικρού μήκους ταινίες
Το Βουκουρέστι από ψηλά του Αντρέι Ράουτσου (Ρουμανία, Διεθνής πρεμιέρα), μια γοητευτική και ευχάριστη ηλικιωμένη κυρία αναγκάζεται να εγκαταλείψει το σπίτι της, καθώς η οικογένειά της δεν μπορεί πλέον να τη φροντίζει, Συγχωροχάρτι της Αλίνα Σερμπάν (Ρουμανία), η Μαρία, μια σκλάβα τσιγγάνικης καταγωγής, παλεύει να βρει το κουράγιο για να διεκδικήσει την ελευθερία της. Μια ιστορία γενναιότητας και αντίστασης, βασισμένη σε αληθινά γεγονότα, Μικροκασέτα – Η μικρότερη κασέτα που είδα των Ιγκόρ Μπεζίνοβιτς, Ιβάνα Πιπάλ (Κροατία, Σερβία), ένα κράμα μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ και animation, που ξεδιπλώνεται σαν ελεύθερος  συνειρμός, υπενθυμίζοντάς μας ότι στα σκουπίδια κρύβονται πάντα οι πιο πολύτιμοι θησαυροί, Νίνα του Χρίστο Σιμεόνοφ (Βουλγαρία), ο αυταρχικός και μοχθηρός Βασίλ δασκαλεύει την έφηβη Νίνα να σουφρώνει πορτοφόλια στους δρόμους της εχθρικής και αφιλόξενης μητρόπολης. Όταν η Νίνα πιάνεται επ’ αυτοφώρω, της δίνεται η ανέλπιστη ευκαιρία να ξεφύγει από τη σκοτεινή της μοίρα, Αυτοκόλλητο του Γκεόργκι Μ. Ουνκόφσκι (Β.Μακεδονία), έχοντας αποτύχει να ανανεώσει την άδεια κυκλοφορίας για το αυτοκίνητό του, ο Ντέγιαν βυθίζεται σταδιακά σε μια γραφειοκρατική δίνη.

(δ.τ.)