του Alex Camilleri
b_505X0_505X0_16777215_00_images_2122_luzzu.jpg

Ήχος από τη μηχανή μιας βάρκας. Οι παφλασμοί των κυμάτων. Ένας νεαρός ψαράς που μαζεύει τα δίκτυα μεσοπέλαγα. Η ψαριά στοιβαγμένη με πάγο σε τελάρα. Στην πλώρη  της ψαρόβαρκας ζωγραφισμένο ένα μάτι. Και κάτω από αυτό ένα ράγισμα…
Είναι αλήθεια ότι ο κόσμος της χειρωνακτικής εργασίας και οι αγωνίες του, όλο και λιγότερο, παρουσιάζονται σε μυθοπλασίες σήμερα. Αυτή η ταινία από τη Μάλτα –σε παραγωγή του αμερικανο-ιρανού Ramin Bahrani- επαναφέρει στο κέντρο αυτόν το συχνά αγνοημένο κόσμο: έχει ως ήρωα της, τον Jesmark  ένα νεαρό ψαρά που συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση βιοπορίζεται από την αλιεία. Ωστόσο οι εποχές είναι δύσκολες και ο ήρωας -νέος πατέρας με αυξημένα οικογενειακά βάρη-  αδυνατεί να υπερβεί τα εμπόδια. Σύντομα βρίσκεται αντιμέτωπος με διλλήματα ηθικά (… και όχι μόνο).
Η σκηνοθεσία του πρωτοεμφανιζόμενου Alex Camilleri αναπτύσσεται υπό την επιρροή του νεορεαλισμού και του σινεμά των αδελφών Dardenne: στο κέντρο της έχει τις αγωνίες της επιβίωσης οικονομικής  (… και όχι μόνο). Ο μηχανισμός που προωθεί την αφήγηση είναι οι αυξημένες οικονομικές ανάγκες του ήρωα για να μπορέσει να κρατήσει την οικογένεια του ενωμένη. Ενταγμένος μέσα σε μια κοινότητα ψαράδων και μέρος μιας παράδοσης χρόνων, βρίσκεται στη δύσκολη θέση να εξετάσει και να αμφισβητήσει τη θέση και το μέλλον του.  Σύμβολο αυτής της κοινότητας και της παράδοσης, η ψαρόβαρκα (Luzzu) που απεικονίζεται από τη σκηνοθεσία και ως σύμβολο μιας στάσης ζωής, μιας ηθικής για την εργασία και το βιοπορισμό, αναλλοίωτης στον χρόνο.
Η σκηνοθεσία εστιάζει στις πιέσεις που ταλανίζουν τον ήρωα, που υποδύεται ο ερασιτέχνης ηθοποιός και ψαράς στο επάγγελμα Jesmark Scicluna. Πιέσεις, πρωτίστως, οικονομικές, συναισθηματικές και εντέλει ηθικές. Βαθύτατα ουμανιστική στην οπτική της, η σκηνοθεσία αρνείται να κρίνει ηθικά τον ήρωα: ό,τι αναδύεται από την ταινία είναι οι αγωνίες ενός νέου διχασμένου ανάμεσα στις επιταγές της παράδοσης και τις ανάγκες του βιοπορισμού, που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια του, να συντηρήσει την οικογένεια του, να επιβιώσει οικονομικά, συναισθηματικά και ηθικά στη σύγχρονη εποχή…

Δημήτρης Μπάμπας