(Αγαπητοί Σύντροφοι! )
του Andrei Konchalovsky

1962. Στην πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση. Σε μια επαρχιακή πόλη. Μια κινητοποίηση των εργατών –κάτι πρωτοφανές για «κράτος εργατών»- συντρίβεται με βίαιο τρόπο από το στρατό. Νεκροί διαδηλωτές, συλλήψεις, απαγόρευση της κυκλοφορίας. Και εν μέσω του χάους, η Λουντμίλα, βετεράνος του Β! Παγκοσμίου Πολέμου και πιστό κομματικό στέλεχος, που αναζητά την εξαφανισμένη κόρη της…
Το πολιτικό και ιστορικό πλαίσιο που διαδραματίζεται η, βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, ιστορία της ταινίας είναι η περίοδος διακυβέρνησης της ΕΣΣΔ από τον Νικίτα Χρουστσόφ, δηλαδή μετά τη «σκληρή» και αυταρχική εξουσία του Στάλιν. Ο σκηνοθέτης εστιάζει κυρίως στον αγώνα της ηρωίδας (που υποδύεται η εξαιρετική Julia Vysotskaya), και τις αγωνίες της, καθώς διατρέχει όλη την πόλη για να βρει την κόρη της. Τόσο η κοινωνική της θέση –ανήκει στη νομενκλατούρα του καθεστώτος-, όσο και οι διαδρομές της μέσα στην πόλη, την καθιστούν προνομιούχα σαν χαρακτήρα για τη δραματική πλοκή γιατί επιτρέπουν στον σκηνοθέτη να αναπαραστήσει , στο μεγαλύτερο μέρος εκ των έσω, τα πραγματικά γεγονότα που συνέβησαν εκείνη την καλοκαιρινή μέρα του 1962. Ο Konchalovsky δεν ενδιαφέρεται για μια εκ των υστέρων ηρωική απεικόνιση μιας χαμένης μάχης, αλλά για το τι υπήρχε πίσω από αυτήν: δηλαδή την ανασφάλεια, την υποκρισία και την ταραχή μιας εξουσίας φοβισμένης μπροστά στη διαμαρτυρία. Οργανώνοντας λοιπόν τη πλοκή γύρω από την ηρωίδα και χρησιμοποιώντας τους αφηγηματικούς τρόπους ενός θρίλερ, εστιάζει στην ιδεολογική της μετατόπιση, στη συνειδητοποίηση από την πλευρά της ηρωίδας της (και μαζί με αυτήν και των θεατών) της ηθικής κατάρρευσης, του κυνισμού και της ανεπάρκειας του καθεστώτος.

Δημήτρης Μπάμπας

Σχετικά με την ταινία

ΕΣΣΔ, Novocherkassk, 1962. Η Lyudmila είναι μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος. Είναι ένθερμη υποστηρικτής του καθεστώτος πουπεριφρονεί κάθε μορφή διαφωνίας. Κατά τη διάρκεια απεργίας στο τοπικό εργοστάσιο ηλεκτροκινητήρων, γίνεται μάρτυρας των πυροβολισμών εναντίον των διαδηλωτών από το στρατό που έστειλε η κυβέρνηση για να καταστείλει την απεργία: μια αληθινή σφαγή. Ένα γεγονός που τη συνταράσσει. Η πόλη γίνεται το θέατρο ταραχών: συλλήψεις, καταδίκες και απαγόρευση της κυκλοφορίας. Πολλοί άνθρωποι τραυματίζονται και αρκετοί εξαφανίζονται. Ακριβώς εκείνες τις μέρες η κόρη της Lyudmila ξαφνικά εξαφανίζεται. Παρά τον αποκλεισμό της πόλης, τις συλλήψεις και την απόπειρα συγκάλυψης από τις αρχές, η Lyudmila ξεκινά την αγωνιώδη αναζήτηση της κόρης της.
Η ταινία βασίζεται σε μια αληθινή ιστορία που συνέβη στις 2 Ιουνίου 1962 στο Novocherkassk και κρατήθηκε μυστική μέχρι τη δεκαετία του '90. Η έρευνα ξεκίνησε το 1992. Τα θύματα θάφτηκαν σε τάφους με ψεύτικα ονόματα, ώστε να μην μπορούν να βρεθούν ποτέ. Οι ένοχοι δεν έχουν καταδικαστεί ποτέ.
Ο σκηνοθέτης της ταινίας δηλώνει: «Ήθελα να κάνω μια ταινία για τη γενιά των γονιών μου, εκείνη που πολέμησε και επέζησε του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου με την πεποίθηση ότι ήταν τιμητικό να πεθάνεις «για την πατρίδα, για τον Στάλιν» και την άνευ όρων εμπιστοσύνη στους στόχους του κομμουνισμού: Δημιουργήστε μια νέα κοινωνία μέσα από τις συλλογικές προσπάθειες εκατομμυρίων ανθρώπων. Ήθελα να αναπαραστήσω με απόλυτη ακρίβεια τα γεγονότα που αληθινά συνέβησαν, και την εποχή τους, μια εποχή κατά την οποία η ιστορία αποκάλυψε το ανεκπλήρωτο χάσμα μεταξύ των κομμουνιστικών ιδανικών και της τραγικής πραγματικότητας των γεγονότων. Αυτή η ταινία είναι αφιερωμένη στην αγνότητα αυτής της γενιάς, τις θυσίες της και την τραγωδία με την οποία ήρθε αντιμέτωπη όταν οι μύθοι της κατέρρευσαν και τα ιδανικά της προδόθηκαν» .

(πηγή κατάλογος Φεστιβάλ Βενετίας. επιμέλεια Δ.)