(Τα ίχνη της βίας)
του Jan P. Matuszyński
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη)

    Η κάθε ταινία είναι ένα περίεργο είδος καθρέφτη. Μπορεί να βουτήξει βαθιά στην ψυχή κάποιου. Είτε του κεντρικού χαρακτήρα, είτε του θεατή. Ο καθένας μπορεί να δει κάτι διαφορετικό στον καθρέφτη και αυτή είναι η μαγεία του κινηματογράφου. Αυτή την ελευθερία έχουμε ανάγκη. Ο Γκζέγκος Πσέμικ νοιάστηκε για την ελευθερία του όταν οι αστυνομικοί τού ζήτησαν την ταυτότητά του στις 12 Μαΐου 1983. Ήξερε ότι δεν ήταν υποχρεωμένος να τους τη δείξει, γιατί ο στρατιωτικός νόμος είχε ήδη ανασταλεί. Οπότε δεν το έκανε.
    Κανείς δεν ξέρει ποιος έριξε την τελική, θανατηφόρα γροθιά που τον σκότωσε. Είναι καφκικό και ταυτόχρονα θυμίζει πολλές σύγχρονες περιπτώσεις. Ο μόνος λόγος που αποκαλύφθηκε αυτή η ιστορία είναι ότι υπήρχε αυτόπτης μάρτυρας.
    Η ταινία μού έδωσε την ευκαιρία να εξετάσω διαφορετικές πλευρές του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Πολωνία τη δεκαετία του '80. Αυτός είναι ένας πραγματικά πολυεπίπεδος καθρέφτης. Και πρέπει να προσπαθήσουμε να μην τον σπάσουμε. Μόνο αν θυμόμαστε, μπορούμε να διατηρήσουμε την ελπίδα για κάτι να μην ξανασυμβεί.

(πηγή σημειώσεις για την παραγωγή)