του Bakthiyar Khudoinazarov
shik1.jpg
Γνώριμος ο σκηνοθέτης στο ελληνικό κοινό, αφού ήταν υπεύθυνος για το Luna Papa, μια υπερκινητική ταινία που είχε δημιουργήσει ιδιαίτερη αίσθηση όταν προβλήθηκε στους Νέους Ορίζοντες στο 40ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ο Bakthiyar Khudoinazarov (Μπαχτιγιάρ Χούνταϊναζάροφ) στην ταινία Shik (Το κοστούμι) σχεδιάζει με τα ζεστά χρώματα της εφηβικής φιλίας ένα πορτρέτο της άστατης νεανικής ζωής.
Κεντρικά πρόσωπα της ταινίας είναι τρεις φίλοι που ζούσαν σε μια μικρή πόλη της Ρωσίας στην Μαύρη θάλασσα. 18 χρονών ζουν μια άγρια νεότητα: περιπλανήσεις, άστατη και ανέμελη ζωή είναι ο τρόπος και το ύφος της ζωής τους. Μια απροσδόκητη συνάντηση θα αλλάξει την ζωή τους: οι τρεις φίλοι θα δουν στην βιτρίνα ενός καταστήματος ενδυμάτων ένα κοστούμι Gucci. Εντυπωσιασμένοι από τις "γραμμές" του αποφασίζουν πάση θυσία να το αποκτήσουν.
Αξιοποιώντας την εμπειρία τους από προηγούμενες κλοπές θα αποπειραθούν να το "απαλλοτριώσουν", χωρίς όμως κανένα αποτέλεσμα, λόγω των αποτελεσματικών μέτρων ασφαλείας του καταστήματος. Όταν μετά από πολύ κόπο τό αποκτήσουν. καταβάλλοντας το ακριβές και ακριβό αντίτιμό του, κάποιες διευθετήσεις είναι αναγκαίες να γίνουν: η εναλλάξ χρήση του από τον καθένα είναι μια δίκαιη μοιρασιά. Οι ειδικές περιστάσεις κατά τις οποίες το φορούν οι κάτοχοι του, είναι ασφαλώς συναντήσεις με γοητευτικές γυναίκες. Όμως η κακοτυχία δεν θα αφήσει ανενόχλητους στην χαρά τους τρεις φίλους…
shik2.jpgΓνωστός στο ελληνικό κοινό από την ταινία Luna Papa, ο σκηνοθέτης έχει μια ικανότητα να αναδεικνύει τα ιδιαίτερα οπτικά στοιχεία που υπάρχουν σε κάθε κατάσταση. Οι  εκκεντρικοί, αλλά σίγουρα με αντισυμβατική συμπεριφορά,  τρεις κεντρικοί χαρακτήρες της ταινίας ζουν μια περιπετειώδη ζωή σ' αυτή την σχεδόν ειδυλλιακή παραθαλάσσια κωμόπολη. Βιώνουν τα έντονα και ακραία συναισθήματα του έρωτα, την αλληλεγγύη της φιλίας, τις περιπλοκές μιας δύσκολης οικογενειακής ζωής και την αμεριμνησία της νεότητας. Και βρίσκονται αντιμέτωποι με την συναισθηματική και πραγματική ενηλικώση...
Η συμπάθεια, το χιούμορ και ο σαρκασμός συνιστούν τις παραμέτρους του σκηνοθετικού βλέμματος. Υπάρχει μια αντιστοιχία ανάμεσα στο σκηνοθετικό ύφος και στην ορμητικότητα με την οποία κινούνται οι τρεις φίλοι. Ενώ οι σχέσεις τους με τον οικογενειακό τους περίγυρο προσφέρουν συναισθηματικό βάθος στην σχεδίαση των χαρακτήρων, ένταση και πυκνότητα.
Ο σκηνοθέτης Bakthiyar Khudoinazarov σημειώνει σχετικά: "Η ταινία είναι μια κωμικό-τραγωδία, η οποία χωρίς αμφιβολία είναι το πιο δύσκολο είδος. Εξαιτίας της εμμονής τους στην εμφάνιση, που συμβολίζεται από το κοστούμι, οι τρεις ήρωές μου αναζητούν έναν σπινθήρα, κάτι ανέμελο και επιπόλαιο -ακόμα και να αυτό σημαίνει ότι θα γίνουν ληστές. Σίγουρα θα μπορούσα  να είχα αντικαταστήσει το κοστούμι μ' ένα δυτκό αυτοκίνητο, αλλά αισθάνθηκα ότι στην Ρωσία σήμερα είναι ευκολότερο να αποκτήσεις ένα πολυτελές αυτοκίνητο παρά ένα καλής ποιότητας κοστούμι. (...) Μόνο μετά τον θάνατο του "Μουγκού" μπορούν οι φίλοι του να προχωρήσουν στον δρόμο της ενηλικίωσης, έναν δρόμο που ποτέ στο παρελθόν δεν βάδισαν: έτσι ο θανατός του δεν είναι ένα τέλος  αλλά η αρχή μιας νέας ζωής. Στην πραγματικότητα δεν είναι απλώς ένας θάνατος αλλά μια θυσία"
Η ταινία προβλήθηκε στο 44ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Ο Bakthiyar Khudoinazarov (Μπαχτιγιάρ Χούνταϊναζάροφ) γεννήθηκε στο Ντουσανμπέ του Τατζικιστάν, το 1965. Εργάστηκε ως σεναριογράφος και παραγωγός στα Tadjikfilm Studios, καθώς και στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση. Σπούδασε σκηνοθεσία στο Ινστιτούτο Κινηματογράφου της Μόσχας (VGIK), από όπου αποφοίτησε το 1989. Σκηνοθέτησε την πρώτη του μικρού μήκους ταινία το 1986 και το πρώτο του ντοκιμαντέρ, Verish - ne verish (Το κυνήγι του σκύλου) το 1989, ενώ ήταν ακόμα φοιτητής. Η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, Bratan (Ο μικρός αδελφός), βραβεύτηκε σε διεθνή φεστιβάλ και έλαβε το μέγα βραβείο στο Φεστιβάλ του Μάνχαιμ (1992). Το Kosh ba kosh (Μονά και ζυγά) υπήρξε η δεύτερη ταινία του ως σκηνοθέτη και η πρώτη ως παραγωγού. Η ταινία κέρδισε το Αργυρό Λιοντάρι σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Βενετίας, το 1993. Το 1999, γύρισε το Luna Papa (Λούνα Πάπα), που επίσης βραβεύτηκε σε διεθνή φεστιβάλ Shik (Το κοστούμι) είναι η πιο πρόσφατη ταινία του.

Δ.Μ.