(Πυροβόλησαν τον πιανίστα)
των Fernando Trueba & Javier Mariscal
(κριτική: Σωτήρης Ζήκος)
Την ταινία συνυπογράφουν ο Φερνάντο Τρουέμπα μαζί με τον ισπανό εικαστικό καλλιτέχνη Χαβιέρ Μαρισκάλ και πρόκειται -λέει- για ένα νεονουάρ animated docudrama.
Όπου, στο δραματοποιημένο στόρι ένας νεαρός δημοσιογράφος, με ειδικότητα στη λάτιν μουσική, στέλνεται από την εκδότρια του στο Rio de Janeiro για να ερευνήσει τα χρόνια της άνθησης της μπόσα νόβα στη Βραζιλία για να γράψει ένα βιβλίο και του προκύπτει ένα παράπλευρο θέμα: η μυστηριώδης εξαφάνιση ενός βραζιλιάνου πιανίστα, του Φρανσίσκο Τενόριο Ζούνιορ στη διάρκεια μιας περιοδείας στο Μπουένος Άιρες το 1976. Οπότε και αυτό γίνεται το βασικό θέμα με το οποίο παθαίνει εμμονή ο δημοσιογράφος.
Με αποτέλεσμα να έχουμε μια “εξαντλητική” και “σωρρευτική” έρευνα αναδρομής μέσα από συνεντεύξεις, στις δεκαετίες του 1960 και του 1970, σε μια εποχή που σε όλες σχεδόν τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, τη μία μετά την άλλη, επικρατούν δικτατορικά καθεστώτα και οι επιχειρήσεις “εξαφάνισης” ανθρώπων -ούτε κρατούμενοι ούτε νεκροί, απλώς εξαφανισμένοι.
Οι φωνές που ακούγονται να καταθέτουν κάποιο κομμάτι της ιστορίας που γνωρίζουν είναι αυθεντικές, πρόκειται για τις ηχογραφημένες συνεντεύξεις που πήρε ο ίδιος ο Φερνάντο Τρουέμπα σε μια περίοδο δεκαπέντε ετών, με τα πρόσωπα τους εικονογραφημένα σε antimation στην ταινία, όπως είναι τώρα που τα αφηγούνται και όπως ήταν τότε που τα ζήσανε.
Με τη ροή πληροφοριών όμως, σε πρόσωπα και ονόματα να γίνεται τόσο πληθωρική, που δύσκολα μπορεί να τις αφομοιώσει κανείς (ακόμη και κάποιος σχετικά γνώστης με τα ιστορικά δεδομένα των αναφορών) στη διάρκεια της προβολής μιας ταινίας. Σε ένα βιβλίο: ναι, και με ενδιάμεσες αναζητήσεις σε βιογραφικά και σε μουσικές στο ίντερνετ. Εξ ου και “στέκει” το εύρημα δραματοποίησης των αρχικών ντοκουμέντων στην ταινία.
* Ταινία έναρξης του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (2024). Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, απένειμε τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο πριν την προβολή της ταινίας, στον Φερνάντο Τρουέμπα.