(Μακριά απ' τη πατρίδα)
του Semih Kaplanoğlu
Τρία πρόσωπα έχει στο κέντρο αυτή η ταινία. Το πρώτο, το οποίο παρακολουθεί η αφήγηση, κυριαρχείται μια τάση φυγής. Είναι ο Selim, 27 χρόνων, που ζει στην Κωνσταντινούπολη. Οι γονείς του έχουν πεθάνει και καθώς δεν υπάρχουν άλλοι δεσμοί που να δένουν με τον γενέθλιο τόπο, έχει αποφασίσει να μεταναστεύσει στην Αμερική, εγκαταλείποντας πίσω του ότι τον ενώνει το παρελθόν. Θα συναντήσει τον, για δεκαετίες εξαφανισμένο, θείο του, τον Nasuhi. Έχει επιστρέψει, μετά από πενήντα χρόνια αναγκαστικής μετανάστευσης στην παλαιά ποτέ Σοβιετική Ένωση. Έχει θητεύσει στα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας και στα κολχόζ. Τώρα το μόνο που θέλει είναι τόπο ησυχίας και ηρεμίας. Το τρίτο πρόσωπο της δραματικής πλοκής είναι η γοητευτική Όλγα: Μετανάστις από τη Ρωσία, ζώντας τη ζωή του δρόμου, αναζητά τον εξαφανισμένο πατέρα της, έναν καπετάνιο. Η απόφαση του Selim να πουλήσει το πατρικό κτήμα με τις ελιές θα τους οδηγήσει, και τους τρεις, πίσω στον τόπο καταγωγής της οικογένειας του ήρωα. Εκεί η επίσκεψη στον ελαιώνα και στο παλαιό πέτρινο σπίτι θα ανατρέψει τις βεβαιότητες του ήρωα…
Κέντρο της δραματικής πλοκής δεν είναι ο νεαρός Selim, αλλά μάλλον ο ηλικιωμένος και ταλαιπωρημένος από τη ζωή Nasuhi. Η πίστη του στη ζωή, η αισιοδοξία του, η δύναμή του να υπερνικά τα εμπόδια και τις αντιξοότητες, η γενναιοδωρία του: όλα αυτά κρύβουν μιαν άλλη αντίληψη ζωής. Μία αντίληψη που στο σημερινό τοπίο μίας σύγχρονής αστικής μεγαλούπολης φαντάζει ως ένας αναχρονισμός. Και μπροστά σ' αυτήν την αντίληψη ο Selim καλείται να αντιπαραθέσει τις αξίες της μοντέρνας ζωής: Όμως, όπως επισημαίνει η σκηνοθεσία, η επιστροφή σε αξίες όπως η σχέση μας με τον τόπο και την παράδοση, ορισμένες φορές μπορούν να προσφέρουν τη λύση στα αδιέξοδα, που η σύγχρονη ζωή και η τεχνολογία έχουν δημιουργήσει.
Η ταινία Herkes Kendi Evinde/ Μακριά απ' τη πατρίδα/ Away From Home μοιράστηκε μαζί με το Offside - το βραβείο της Καλύτερης Τουρκικής ταινίας στο φεστιβάλ Κωνσταντινούπολης, 2001.
Ο Semih Kaplanoğlu, σκηνοθέτης της ταινίας Herkes Kendi Evinde/ Μακριά απ' τη πατρίδα/ Away From Home, δηλώνει στις σημειώσεις για την παραγωγή: «Η ταινία παρουσιάζει το ταξίδι απελπισίας που κάνουν τρία πρόσωπα, καθώς αναζητούν μια θέση στον κόσμο, στο τέλος του 20 ου αιώνα. Η ταινία Μακριά από την πατρίδα βασικά στοχεύει στο να παρουσιάσει στους νέους θεατές, στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό, το ζήτημα της πατρίδας, την οποία θα πρέπει να αγωνιστούμε να τη διαφυλάξουμε στο παγκοσμιοποιημένο σύγχρονο κόσμο, ο οποίος διαγράφει τα αόρατα σύνορα της ταυτότητας.
Σήμερα η μεγάλη πλειοψηφία των νέων, σ' όλο τον κόσμο, σκέφτεται να φύγει να ζήσει μακριά από την πατρίδα του. Η ταινία Μακριά από την πατρίδα φέρνει ένα ηλικιωμένο πρόσωπο, το οποίο επιστέφει στο σπίτι του μετά από 50 χρόνια απουσία, σε συνάφεια μ' ένα νέο, οποίος έχει αποφασίσει να εγκαταλείψει τη χώρα του για πάντα, και με μία νέα γυναίκα, η οποία αναζητά μία ταυτότητα. Σκοπό έχει να διερευνήσει τα σύγχρονα μη ορατά προβλήματα αυτών που ζουν χωρίς πατρίδα».
Δ.Μ.
