του Felipe Cazals

14 Σεπτεμβρίου 1968, παραμονές της εθνικής επετείου που Μεξικού, δύο εβδομάδες πριν τους Ολυμπιακές αγώνες ένα άγριο έγκλημα συνέβη. 5 νέοι, εργαζόμενοι στο Πανεπιστημίου της Puebla λιντσάρονται από ένα εξαγριωμένο πλήθος στη επαρχιακή πόλη San Miguel de Canoa. 2 σκοτώνονται και οι υπόλοιποι τραυματίζονται σοβαρά. Είχαν φθάσει στη μικρή πόλη πηγαίνοντας για ορειβασία στο όρος Malinche. Το εξαγριωμένος πλήθος τους εξέλαβε για φοιτητές που είχαν φθάσει στη πόλη για πολιτική προπαγάνδα. Η αφήγηση περιγράφει με την μορφή ενός ντοκιμαντέρ της συνθήκες ζωής στη μικρή πόλη. Στη συνέχεια αφηγείται τα συμβάντα που προηγήθηκαν του αιματηρού συμβάντος: τις προετοιμασίες των νέων για την εκδρομή, την άφιξη τους στη μικρή πόλη και τις επαφές τους με τους κατοίκους της. Παράλληλα αφηγείται και τις αντιδράσεις των κατοίκων στην παρουσία τους. Τέλος εξετάζει τα γεγονότα που ακολούθησαν: τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν.
Η ταινία ανήκει στο είδος του πολιτικού σινεμά και πιο συγκεκριμένα στις καλύτερες στιγμές του. Υπόδειγμα πολιτικής ταινίας, χωρίς ποτέ να γίνεται κραυγαλέα, είναι καίρια: φωτίζει το αιματηρό συμβάν χωρίς κανενός είδος μελοδραματισμού. Το αρχικό τμήμα που υπό την μορφή ντοκιμαντέρ συστήνει στον θεατή τις κοινωνικές συνθήκες, περιγράφει ένα τόπο όπου η υπανάπτυξη και η πολιτιστική καθυστέρηση έχει σφραγίσει την καθημερινότητα. Αυτό το βίαιο και αναιτιολόγητο έγκλημα μίσους έχει μόνο ένοχο: τον θρησκευτικό φανατισμό. Σκοτεινός ήρωας, ένας αληθινός άγγελος του κακού, ο ιερέας ως μια διαβολική μορφή θα ενορχηστρώσει την επίθεση, θα υποδαυλίσει το μίσος και την οργή, θα προκαλέσει την υστερία και την έκρηξη.
Γυρισμένη το 1975 η ταινία θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια μεταφορά για ένα άλλο αιματηρό συμβάν: την σφαγή των φοιτητών κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων στην Plaza de las Tres Culturas στις 2 Οκτωβρίου του 1968.
Δ.Μ.