(Η φαμίλια)
του Pablo Trapero
el-clan.jpg

Αυτή η επιστροφή του αργεντίνου σκηνοθέτη στο οικογενειακό τοπίο (Familia rodante), είναι επιπλέον μια ακόμη σπουδή πάνω σ' ένα χαρακτήρα ηθικά αμφιλεγόμενο (El bonaerense, Carancho)
Ο χρόνος είναι το 1982, την περίοδο της κατάρρευσης της στρατιωτικής δικτατορίας στην Αργεντινή και της μετάβασης προς τη δημοκρατία. Υπεύθυνη για μια σειρά από εγκλήματα, μεταξύ των οποίων και δολοφονίες και απαγωγές των πολιτικών της αντιπάλων, η στρατιωτική δικτατορία κατέρρευσε μετά από στρατιωτική ήττα: το φιάσκο στα νησιά Φώκλαντς. Πρώην μέλος του προσωπικού ασφαλείας της, ο Αρχιμήδης, ο πατριάρχης της οικογένειας Puccio, έχει συστήσει μια συμμορία που απαγάγει πλούσιους. Χωρίς να θέτει οποιοδήποτε διαχωρισμό ανάμεσα στην οικογενειακή και “επαγγελματική” του ζωή, ο συνταξιούχος στρατιωτικός συχνά διασχίζει τα όρια με τη βίαιη και ακραία συμπεριφορά του...
Ακολουθώντας τη χρονολογική σειρά με την οποία εξελίχθηκαν τα γεγονότα, ο Pablo Trapero αφηγείται αυτή την βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα ιστορία εστιάζοντας κυρίως στο διάστικτο από τη βια οικογενειακό τοπίο. Με ένθετα από το πολιτικό πεδίο, αλλά και flashback -σκηνές από τις στιγμές του τέλους, όταν δηλαδή τερματίζεται η δράση της συμμορίας και τα μέλη της συλλαμβάνονται, ο σκηνοθέτης επικεντρώνεται στο απατηλά γαλήνιο πρόσωπο του πατριάρχη της οικογένειας και τη βίαιη συμπεριφορά του. Όχι όμως μόνο σ΄ αυτόν, αλλά και στον μεσαίο γιο της, τον Alejandro Puccio, συνεργό στις έκνομες δραστηριότητες, αλλά και μια διασημότητα, αφού υπήρξε πετυχημένος παίκτης του ράγκμπι. Μέσα στη σκοτεινή δραματική πλοκή της ταινίας αυτός είναι ο χαρακτήρας που μοιάζει να αποτελεί το αντίβαρο στη διάχυση της βίας, μέσα στην οικογενειακή εστία, που επιχειρείται από τον προεξάρχοντα της οικογενείας: είναι η συνενοχή των αθώων η αναπόφευκτη κατάληξη αυτής της κίνησης. Καθώς οι οικογενειακοί δεσμοί γίνονται δεσμά, και η οικογενειακή εστία γίνεται ο τόπος της συνενοχής, κανένας δεν μένει απρόσβλητος: ούτε και οι πιο αθώοι, όπως είναι οι δύο κόρες της οικογένειας. Η οικογένεια δεν είναι πλέον ένας προστατευμένος τόπος, αλλά ο ίδιος τόπος όπου το κακό κατοικεί: η εστία μόλυνσης.
Απέναντι σ' αυτήν την επιβολή, ο νεαρός παίκτης του ράγκμπι δεν ορθώνει τείχη αποκλεισμού, αλλά μάλλον οργανώνει την έξοδο και τη διαφυγή του από τον περίκλειστο χώρο της οικογενειακής φυλακής. Είναι η σχέση με την αγαπημένη του, μια έμπρακτη άρνηση της πατρικής οικογένειας: μια νέα υπό διαμόρφωση οικογένεια, η οποία -φευ- δεν θα πάρει ποτέ σάρκα και οστά. Υπάρχει λοιπόν μια διαρκής υπόγεια αντίθεση, ανάμεσα στον πατέρα και τον γιο, μια αντίθεση που πότε δεν γίνεται ένταση. Πλην μιας σκηνής, στο τέλος της ταινίας, όταν η συμμορία θα συλληφθεί : είναι τότε που συμβαίνει η εξέγερση του γιου και είναι τότε που αυτός ασκεί για πρώτη φορά τη βια.
Όμως τότε είναι πλέον πια αργά. Το κακό έχει ήδη συμβεί...

Δημήτρης Μπάμπας

Σχετικά με την ταινία

Αργεντινή στις αρχές της δεκαετίας του ογδόντα. Μια οικογένεια στην παραδοσιακή γειτονιά του San Isidro. Τα μέλη της ζουν με απαγωγές και δολοφονίες. Ο Arquímedes, ο πατριάρχης, διευθύνει και σχεδιάζει τις εγκληματικές δραστηριότητες της. Ο Alejandro, ο γιος του, είναι παίκτης του ράγκμπι σ’ ένα δημοφιλή τοπικό σύλλογο και μέλος της εθνικής ομάδας της Αργεντινής. Ο γιος εντοπίζει πιθανούς υποψηφίους για απαγωγές. Άλλοτε σε μεγαλύτερο και άλλοτε σε μικρότερο βαθμό, τα μέλη της οικογένειας είναι συνένοχοι στις εγκληματικές δραστηριότητες, δεδομένου ότι βιοπορίζονται από τα λύτρα που καταβάλλονται από τις οικογένειες των θυμάτων τους. Βασισμένο στην αληθινή ιστορία της οικογένειας Puccio, η ταινία που διαδραματίζεται τα τελευταία χρόνια της στρατιωτικής δικτατορίας της Αργεντινής λίγο πριν την επιστροφή στη δημοκρατία, είναι γεμάτη σασπένς και ίντριγκα.
Ο Pablo Trapero, σκηνοθέτης της ταινίας δηλώνει: "α όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας ποτέ δεν είναι σταθερά. Η καθημερινή ζωή είναι γεμάτη παράλογο και απίστευτες στιγμές που δεν καταλαβαίνουμε. Στην πραγματική ζωή, μπορεί να υπάρχουν καταστάσεις που ξεπερνούν κάθε φαντασία. Αυτή είναι μια ταινία που τραβά στα άκρα: μια ιστορία βασισμένη στο απίστευτο, που γίνεται αληθινό".
Η ταινία βραβεύτηκε με τον Αργυρό Λέοντα (σκηνοθεσίας) στο φεστιβάλ Βενετίας 2015.

(πηγή κατάλογος Φεστιβάλ Βενετίας, σημειώσεις για την παραγωγή)