(Κλέφτες καταστημάτων)
του Hirokazu Kore-eda
(το σημείωμα του σκηνοθέτη)
Το πρώτο πράγμα που μου ήρθε στο νου ήταν η φράση «Μας ένωνε μόνο η απάτη». Στην Ιαπωνία, απάτες με συντάξεις και γονείς που βάζουν τα παιδιά τους να κλέβουν καταστήματα είναι πάρα πολύ κατακριτέα. Και βέβαια αυτοί οι απατεώνες θα πρέπει να κατακρίνονται, αλλά αναρωτιέμαι γιατί ο κόσμος θυμώνει με τέτοιες μικρές παρανομίες, ενώ υπάρχουν άνθρωποι που διαπράττουν πολύ σοβαρότερα εγκλήματα χωρίς να καταδικάζονται. Ειδικά μετά τους σεισμούς του 2011, ένιωθα άβολα που η κοινή γνώμη μιλούσε συνεχώς για το πόσο σημαντικοί είναι οι οικογενειακοί δεσμοί. Έτσι, ήθελα να εξερευνήσω αυτή την ιδέα απεικονίζοντας μια οικογένεια που συνδέεται μέσω των παρανομιών της.
Αυτή η ταινία εμπεριέχει θέματα και στοιχεία που σκέφτομαι και μελετώ τα τελευταία δέκα χρόνια. Είναι μια ιστορία γύρω από τι σημαίνει οικογένεια, η ιστορία για έναν άνδρα που προσπαθεί να είναι πατέρας, και ακόμα η ιστορία ενηλικίωσης ενός αγοριού.
Οι Κλέφτες Καταστημάτων/ Shoplifters μπορεί να έχουν κάποια κοινά στοιχεία με την ταινία Κανείς δεν Ξέρει υπό την έννοια ότι και αυτή η ταινία διερευνά αυτές τις καταδικαστέες οικογένειες που συχνά βλέπουμε στις ειδήσεις. Δεν ήταν η πρόθεσή μου απλά να περιγράψω μια φτωχή οικογένεια, ή την πιο χαμηλού επιπέδου τάξη. Πιστεύω περισσότερο ότι η οικογένεια στην ταινία κατέληξε να ζει ενωμένη σε αυτό το σπίτι για να μην καταρρεύσει. Ήθελα να ρίξω φως σε μια τέτοια οικογένεια από διαφορετική οπτική γωνία.
Το βασικό συναίσθημα όταν ξεκίνησα την ταινία μπορεί να ήταν ο θυμός. Μετά την ταινία Μια Μέρα του Καλοκαιριού είχα εντρυφήσει πια στο μοτίβο των προσωπικών ιστοριών και αφού τελείωσα την ταινία After the Storm, έβαλα τέλος σε αυτή την προσέγγιση του να μην επεκτείνω την οπτική του έργου μου στην ευρύτερη κοινωνία, να κρατάω τα πράγματα όσο πιο λιτά γινόταν. Μπορεί να πει κανείς ότι πλέον έχω επιστρέψει στις ρίζες μου.
Ήθελα πάντα να δουλέψω με τον Kondo Ryoto. Είναι ένας από τους καλύτερους διευθυντές φωτογραφίας αυτή τη στιγμή στην Ιαπωνία. Έχει μια σκηνοθετική ματιά με μια βαθιά ερμηνεία της ιστορίας και των χαρακτήρων. Η συνεργασία μαζί του πρόσφερε μια καλή ισορροπία που μου επέτρεψε να εστιάσω στη διεύθυνση των ηθοποιών, χωρίς να χρειάζεται να ανησυχώ για τη φωτογραφία. Πριν το γύρισμα, σκεφτόμουν την ταινία σαν ένα μύθο και προσπαθούσα να βρω τρόπους να δημιουργήσω ποίηση μέσα στον ρεαλισμό της ιστορίας. Παρόλο που η ταινία είναι ρεαλιστική, ήθελα να απεικονίσω την ποιητικότητα των ανθρώπων και η διεύθυνση φωτογραφίας αλλά και η μουσική ήρθαν πολύ κοντά στο όραμα μου. Σχετικά με τη μουσική, είμαι θαυμαστής του έργου του Hosono Haruomi (των περίφημων Yellow Magic Orchestra όπου έπαιζε και ο μεγάλος Ρουίτσι Σακαμότο) και ήθελα πάντοτε να βρω μια ευκαιρία να συνεργαστούμε. Σε αυτή την ταινία η μουσική του αναδεικνύει την πλευρά της φαντασίας στην ιστορία.
Υπόθεση
Μετά από μία «επιδρομή» τους στα μαγαζιά, ο Osamu και ο γιος του συναντούν ένα μικρό κορίτσι να περιπλανιέται στο κρύο. Παρόλη την αρχική της απροθυμία να πάρουν μαζί τους και να προστατεύσουν το κορίτσι, η σύζυγος του Osamu συμφωνεί να την φροντίσει, αφού μάθει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Παρόλο που η οικογένεια είναι φτωχή και μετά βίας βγάζει λίγα χρήματα για να επιβιώσει μέσω μικροκλοπών, φαίνεται να είναι ευτυχισμένοι. Ωστόσο, όλα θα τελειώσουν όταν ένα απρόβλεπτο γεγονός αποκαλύψει κρυμμένα μυστικά, δοκιμάζοντας τους δεσμούς που ενώνουν αυτήν την οικογένεια...
(πηγή σημειώσεις για την παραγωγή, κατάλογος Φεστιβάλ Καννών, δελτίο τύπου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης)