του Chen Kaige

Μέλος της 5ης γενιάς των κινέζων σκηνοθετών ο Chen Kaige μαζί με τους Zhang Yimou και Tian Zhuangzhuang έκανε γνωστό στην Δύση το σινεμά της Κίνας, μετά τον Μάο. Οι ταινίες που γύρισε κυρίως στην δεκαετία του 80 όπως King of Childrens (1987), The Big Parade (1985), Yellow Earth (1984) και Life on a String (1991) θεωρούνται από τις σημαντικότερες του σύγχρονου κινέζικου κινηματογράφου. Με ταινίες ορόσημα όπως το Farewell My Concubine και Temptress Moon στο ενεργητικό του ο Kaige αναζήτησε μια τύχη στη Δύση (Killing me Softly) για να επιστρέψει τελικά στα πάτρια εδάφη.
Η ταινία Together διαδραματίζεται στο σύγχρονο Πεκίνο και έχει στο κέντρο της ένα 13χρονο χαρισματικό βιολιστή και τον χωρίς μόρφωση πατέρα του. Περιγράφει τις περιπέτειες των δύο καθώς περιφέρονται στο Πεκίνο αναζητώντας τις ευκαιρίες για ένα καλύτερο μέλλον.
Στις γραμμές που ακολουθούν ο Chen Kaige σχολιάζει τα της ταινίας.

Η ζωή πάντα μπορεί να προσφέρει η έμπνευση. Είδα μια τηλεοπτική εκπομπή στην οποία ένας πατέρας και ο γιος του έρχονται από την επαρχία και επιβιώνουν στο Πεκίνο, σχεδόν όπως το βλέπετε στην ταινία. Ο πατέρας ήταν πολύ περήφανος για το γιο του και συνέχεια έλεγε "ο γιος μου θα γίνει το νούμερο ένα στον κόσμο". Η ιστορία τελειώνει μ' ένα είδος τραγωδίας όταν ο γιος δεν θέλει πια να συνεχίσει. Ο γιος αποφασίζει να γίνει επιχειρηματίας.
Συγκινήθηκα πολύ. Αντιλήφθηκα ότι αυτή είναι η πραγματικότητα. Αυτή ήταν η απόφαση του γιου. Ο πατέρας έκλαιγε, αλλά δεν μπορούσε να κάνει κάτι. Αυτή ήταν η αρχή του σχεδίου για την ταινία και που τελικά αναπτύχθηκε με την δική μας προσέγγιση σε μια τελείως διαφορετική ιστορία.
(...…) Συνήθως ήμουν νευρικός επειδή έκανα ταινίες μεγάλες παραγωγές. Δεν είχα την ευκαιρία να κοιτάξω ψηλά και να δω πόσο γαλάζιος ήταν ο ουρανός ή να κοιτάξω κάτω πόσο όμορφα ήταν τα λουλούδια. Νομίζω ότι έχω αλλάξει. Στα αλήθεια απολαμβάνω την ζωή. Η αλλαγή μου έκανε καλό.
(...) Δεν πιστεύω ότι αυτή η ταινία έχει ένα φθηνό "χάπι εντ" (ευτυχισμένο τέλος). Απλώς αισθάνθηκα ότι ο πατέρας και ο γιος αξίζουν να είναι μαζί στο τέλος της ταινίας. Μ' αρέσει να είμαι ιδεαλιστής. Το άλλο που ήθελα να πω είναι ότι τελικά οι Κινέζοι έμαθαν πώς να' ναι ευτυχισμένοι. Επειδή η σκοτεινή ιστορία, η δυστυχία που υπήρχε τα τελευταία 100 χρόνια μας κάνει να ξεχάσουμε πώς να είμαστε ευτυχισμένοι. Τώρα με την αναμόρφωση, την τεράστια πρόοδο που οι Κινέζοι είχαν τα τελευταία 10 χρόνια επέστρεψαν στο φυσιολογικό. Είμαστε πιο ευτυχείς από κάθε άλλη φορά. Και αυτό είναι κάτι που μπορείς να το δεις στην ταινία.
(…...) Ήθελα να δείξω τις αλλαγές που συμβαίνουν στην Κίνα. Ορισμένες αλλαγές είναι προς το καλύτερο, άλλες προς το χειρότερο. Είναι πολύ σημαντικές. Δεν θέλω η Κίνα πάλι να "χαθεί" πολιτικά, όπως στο παρελθόν. Νομίζω ότι τώρα οι Κινέζοι ζουν με τον φόβο ότι θα χάσουν την ευκαιρία να γίνουν εκατομμυριούχοι. Υποθέτω ότι αυτός είναι ένας οικονομικός φόβος. Δεν προσπαθώ απλώς να κάνω μια πολύ γλυκιά ταινία που θα κάνει τους θεατές να κλάψουν. Δεν είναι αυτό. Υπάρχουν ορισμένα σημαντικά μηνύματα.
(...…) Οι παραδοσιακές πολιτιστικές μας αξίες έχουν για κάποιους λόγους καταστραφεί. Συνήθως πιστέψαμε στον υλισμό. Οι άνθρωποι αναζητούν την επιτυχία και το χρήμα. Η φήμη και ο πλούτος είναι ο στόχος των πάντων στην Κίνα. Αυτό είναι καλό και κακό.
Τα καλά νέα είναι ότι απομακρυνθήκαμε από την σκιά του ψεύτικου σοσιαλισμού. Τώρα προσμένουμε κάτι που μας είναι άγνωστο. Είναι μια πολύ περίεργη στιγμή για πολλούς Κινέζους. Δεν είμαι σίγουρος αν ο καπιταλισμός είναι μια καλή ιδέα. Πληρώνουμε ένα πολύ ακριβό τίμημα για την επιτυχία. Την ίδια στιγμή μπορείς να χάσεις αρκετά που έχουν για σένα αξία.
Η ερώτηση που θέτω στην ταινία είναι: "Τι θέλεις στα αλήθεια;" Αυτή είναι μια πολύ προσωπική επιλογή. Αντιμετωπίζω το ίδιο δίλημμα ανάμεσα στην τέχνη και το εμπόριο που αντιμετωπίζουν οι χαρακτήρες στην ταινία. Προσπαθώ να βρω μια ισορροπία. Από την μια πιστεύω ότι η σκηνοθεσία είναι η ζωή μου. Θέλω να κάνω ταινίες που να με εκφράζουν, που να λένε στους θεατές τι αισθάνομαι γι' αυτό τον κόσμο- όπως κάναμε στις αρχές, πριν 20χρόνια. Από την άλλη αντιλαμβάνομαι ότι χρειάζεται να βγάλω χρήμα για να συντηρήσω την οικογένεια μου -όχι όμως πολλά. Δεν θέλω να γίνω δισεκατομμυριούχος.

(αποσπάσματα από συνέντευξη του Chen Kaige στο ηλεκτρονικό περιοδικό www.giantrobot.com. Μετάφραση Δημήτρης Μπάμπας)