του Wang Bing

Η Shenyang είναι μια πόλη στα βορειοανατολικά της Κίνας. Εκεί βρίσκεται το Tie Xi, η μεγαλύτερη βιομηχανική περιοχή της Κίνας. Δημιουργήθηκε από τους Ιάπωνες την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου για να εγκαταστήσουν την στρατιωτική τους βιομηχανία. Μεταπολεμικά, την περίοδο της σινο- σοβιετικής φιλίας, εκεί διαλύθηκαν τα πολεμικά λάφυρα που πήρε από τη ναζιστική Γερμανία η Σοβιετική Ένωση. Αργότερα έγινε το κέντρο της βαριάς βιομηχανίας της Κίνας: όλη η περιοχή ήταν γεμάτη από μεταλλουργεία, χυτήρια κ.λπ. και στην ακμή της απασχολούσε ένα εκατομμύριο εργάτες. Όμως όλες αυτές οι βιομηχανίες, την δεκαετία του 90, βρέθηκαν σε κρίση λόγω της ξεπερασμένης τεχνολογίας που χρησιμοποιούσαν.
Το 2000 ο Wang Bing επισκέφθηκε αυτή τη βιομηχανική ζώνη και κατέγραψε σ’ ένα ντοκιμαντέρ την κατάσταση. Το διαρκείας άνω των 9 ωρών ντοκιμαντέρ χωρίζεται σε 4 μέρη.
Τα δύο πρώτα με το τίτλο Σκουριά (Rouille I & II) είναι μια περιπλάνηση μέσα στα εργοστάσια: συνεντεύξεις με τους εργάτες και καταγραφή των συνθηκών εργασίας. Ότι βλέπουμε όμως έχει μια ημερομηνία λήξης: τα εργοστάσια το ένα μετά το άλλο απολύουν τους εργάτες τους και κλείνουν.
Το τρίτο μέρος με το τίτλο Ερείπια (Vestiges) εστιάζει σε μια εργατική συνοικία της πόλης, ένα hutong, και στους κατοίκους της. Παρακολουθεί μια ομάδα νέων και τις οικογένειες τους. Όμως και εδώ το τέλος πλησιάζει, όλη η περιοχή έχει απαλλοτριωθεί και πρέπει να εκκενωθεί καθώς τα σπίτια θα γκρεμιστούν.
Τέλος το τέταρτο μέρος με τίτλο Σιδηροδρομικές γραμμές (Rails) είναι ένα ταξίδι στο πυκνό τοπικό σιδηροδρομικό δίκτυο της περιοχής. Εδώ τα κεντρικά πρόσωπα είναι οι εργαζόμενοι στο σιδηρόδρομο και οι μικρές τους ιστορίες. Απ’ αυτά τα πρόσωπα ο σκηνοθέτης επιλέγει να παρακολουθήσει ένα μεσήλικα, εστιάζοντας στον διαρκή του αγώνα για επιβίωση.
Βραβευμένο σε διάφορα φεστιβάλ, το ντοκιμαντέρ αυτό είναι μια μοναδική καταγραφή της εσωτερικής κατάστασης σε μια από τις σημαντικότερες χώρες του κόσμου. Συλλαμβάνει και παρουσιάζει την στιγμή της αλλαγής, όταν το παλιό σύστημα σιγά- σιγά καταστρέφεται και στη θέση του αναδύεται ένα άλλο. Παρακολουθεί την ανθρώπινη αγωνία και καταγράφει την κατάσταση των αφανών, δηλαδή της εργατικής τάξης. Αυτό που κυρίως ενδιαφέρει τον σκηνοθέτη είναι ο άνθρωπος μέσα σ’ αυτό το τοπίο διάλυσης, καθώς βρίσκεται μπροστά στα συντρίμμια του τέλους μιας εποχής, αντιμέτωπος με τις προκλήσεις μιας νέας.

Δ. Μ.

A l’ Ouest des Rails- Wang Bing
(DVD περιοχής 2, με γαλλικούς υπότιτλους)