(Ξερά χόρτα)
του Nuri Bilge Ceylan
(κριτική: Σωτήρης Ζήκος)

Βρισκόμαστε και πάλι σ' έναν “κλειστό” μικρόκοσμο της Ανατολίας όπου επικρατεί μια αίσθηση ματαιότητας. Όπως και λέγεται ρητά κάποια στιγμή: «Οτιδήποτε όμορφο σε αυτόν τον κόσμο, παγιδεύεται στους ιστούς που υφαίνουμε». Και το βιώνει αισθητικά και διαισθητικά και ο θεατής μέσα από τόσα και τόσο όμορφα τοπία της φύσης αλλά και τόσα σοφά λόγια που λέγονται στις πιο καθημερινές περιστάσεις “μεταξύ τυρού και αχλαδιού” κι όμως τα συνηθίζεις -μιθριδατικά- από σκηνή σε σκηνή, σαν να μην έχει αυτή η ομορφιά και η σοφία παρά μια εξωτερική σημασία στη μοίρα και την προοπτική ζωής των προσώπων αυτής της ιστορίας, αυτής της περιοχής κι αυτής της εποχής... τα οποία νιώθουν συνεχώς ότι η η αληθινή ζωή “είναι αλλού”.
Στη δεσπόζουσα σκηνή του δείπνου της Νουράι και του Σαμέτ, ο κλιμακούμενος σε ένταση αντιπαράθεσης διάλογος είναι, τόσο δραματουργικά όσο και σε επίπεδο ρητορικής των επιχειρημάτων, αντάξιος ενός Σαίξπηρ (της εποχής μας). Μιας αποκαλυπτικής αντιπαράθεσης επιχειρημάτων μεταξύ μιας δυναμικής γυναίκας, που παρά το τραύμα της, παραμένει πεισματικά / αποφασιστικά “στρατευμένη” σε ιδεολογικά προτάγματα συλλογικής αλληλεγγύης και από την άλλη, ενός συνειδητά αποστασιοποιημένου άνδρα “εγωιστή” από τις όποιες συλλογικότητες, ο οποίος θέτει ως προτεραιότητα την προσωπική του ελευθερία και δική του σωτηρία (της ψυχής) από το τέλμα στο οποίο έχει παγιδευτεί. Μια αντιπαράθεση λόγων που παλινδρομεί, φτάνει “στα άκρα” αλλά και επιστρέφει στην καλή προαίρεση των συνομιλητών, με σημασιοδότηση σε ζητήματα οικουμενικής εμβέλειας, χαρακτηριστική της εποχής μας, μια αντιπαράθεση που επίσης καταλήγει να είναι σε τούτη την σκηνή -στην τελική κι ερωτικά διεγερτική! Και με μια αιφνίδια αβαγκαρντιά εξόδου από την ταινία, όπου ο ηθοποιός που ερμηνεύει τον Σαμέτ βγαίνει από το χώρο της σκηνής και συναντά το συνεργείο που κινηματογραφεί, κάτι που επανασημασιοδοτεί, διπλά και αντιφατικά, την σκηνή πριν το σεξ με τη γυναίκα με το κομμένο πόδι, που θα επακολουθήσει με την επιστροφή του... στον κόσμο της ταινίας!
Συνήθως στις ταινίες του Τζεϊλάν υπάρχει κι ένα δεύτερο κι ένα τρίτο συμπληρωματικό φινάλε, εδώ υπάρχουν περισσότερα, τόσα και εναλλακτικά που έχεις την αίσθηση ότι θα μπορούσαν να συνεχίζονται ιδεατά επ' άπειρον, μέχρι και την ενηλικίωση της μαθήτριας Σεβίμ... κάποιον επόμενο χειμώνα ή κάποιο επόμενο καλοκαίρι, χωρίς ενδιάμεση άνοιξη!!!