Ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες cult ταινιών, ο Russ Meyer έχει τη φήμη ενός αληθινού δημιουργού (auteur): έγραφε το σενάριο, σκηνοθετούσε, έκανε το μοντάζ, διαφήμιζε και διένειμε όλες τους τις ταινίες. Αν και το είδος των ταινιών που δημιουργούσε απευθυνόταν σε ένα περιορισμένο κοινό θεατών, ο τρόπος παραγωγής που υιοθέτησε υπήρξε ένα μοντέλο για το χώρο του ανεξάρτητου αμερικάνικου σινεμά.
Οι ταινίες του συνιστούν εκδοχές μιας εμμονής –της εμμονής του σκηνοθέτη με τα γυναικεία στήθη– και παρόλη το μονοδιάστατο τους διαθέτουν τη γοητεία και τις αντιφάσεις ενός προσωπικού πάθους. Παράλληλα όμως αποτελούν του προάγγελους ενός νέου είδους, των ταινίων πορνό, καθώς θέτουν τις βάσεις για την αισθητική του είδους.
Ο Russ Meyer γεννήθηκε στη Καλιφόρνια το 1922 και η πιο σημαντική εμπειρία της ζωής του υπήρξε αναμφίβολα η συμμετοχή του στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Υπηρέτησε ως μέλος μιας στρατιωτικής μονάδας κινηματογραφιστών και φωτογράφων που κατέγραφε τις μάχες και τις συγκρούσεις της αμερικάνικης εισβολής και προέλασης στη Ευρώπη. Ο κύκλος των συμπολεμιστών του εμφανίζεται τακτικά στις ταινίες και ο σκηνοθέτης χρηματοδοτούσε συχνά τις ετήσιες συγκεντρώσεις τους. Επιστρέφοντας από τον στρατό ο Russ Meyer εργαστεί για μια δεκαετία σαν φωτογράφος πλατό σε ταινίες όπως το Guy and Dolls (1955) και Giant (1956). Επίσης θα εργαστεί σαν φωτογράφος για το Playboy και για άλλα λιγότερο γνωστά ανάλογα έντυπα.
Η πρώτη ταινία που σκηνοθέτησε έχει τον τίτλο The Immoral Mr. Teas (1959) και ανήκει στην παράδοση ταινιών με γυμνιστές και είναι μια κωμωδία. Ο κεντρικός χαρακτήρας είναι ένας ηδονοβλεψίας που περιφέρεται αναζητώντας ικανοποίηση στο πάθος του. Εισπρακτική επιτυχία σ’ ένα κύκλωμα κινηματογράφων τέχνης, η ταινία θεωρείται επηρεασμένη από την ταινία του Jacques Tati Les vacances de Monsieur Hulot. Η ταινία υπήρξε προάγγελος των ταινιών «nudie- cutie» ο δε Russ Meyer έκανε άλλες τέσσερις παρόμοιες ταινίες –Eroticom (1961), Wind Gals of the Naked West (1962), Europe in the Raw (1963), Heavenly Bodies (1963).
Όταν το κύμα των ταινιών nudie έσβησε ο Meyer επινόησε ένα άλλο είδος ταινιών exploitation τις ταινίες «roughie» -ταινίες «άγριου» σεξ. Η ταινία Lorna (1964) είναι ένα ασπρόμαυρο ψυχόδραμα όπου στο κέντρο βρίσκεται ο βιασμός μιας νεαρής γυναίκας και η εκδίκηση αυτή που παίρνει. Η ταινία γυρίστηκε σ’ ένα δάσος της Καλιφόρνιας και στα γυρίσματα συμμετείχαν στριπτισέζ και παλιοί συνάδελφοι του Meyer από τον στρατό. Ταινίες που ανήκουν στο ίδιο κύκλο –βιασμός/ εκδίκηση – είναι και οι Mudhoney (1965), Motorpsycho (1965) και μια από τις δημοφιλέστερες του σκηνοθέτη Faster, Pussycat! Kill! Kill! (1966). Η υπόθεση αυτής της ταινίας θυμίζει τις ταινίες The Desperate Hours (1955) του William Wyler και The Virgin Spring (1960) του Ingmar Bergman. Κεντρικό πρόσωπο σ’ αυτή είναι η γοητευτική Tura Satana που υποδύεται μια χορεύτρια. Κριτικές της ταινίας επισημαίνουν φεμινιστικά στοιχεία καθώς οι γυναίκες σ’ αυτήν «δεν απεικονίζονται ως παθητικά θύματα αλλά ως επιθετικά σεξουαλικά όντα που απαιτούν να εκπληρωθούν οι ανάγκες τους».
Οι επόμενες ταινίες σηματοδοτούν την επιστροφή του σκηνοθέτη στο έγχρωμο και είναι μελοδράματα που εστιάζουν στη βία και στο σεξ. Η ταινία Good Morning …and Goodbye έχει σαν ηρωίδα την Alaina Capri με τις τυπικές αναλογίες για τον Russ Meyer "42-24-36". Η ίδια ηθοποιός υποδύεται και τις ηρωίδες στις επόμενες ταινίες Common Law Cabin (1967), Finders Keeper, Lovers Weepers! (1968) και Cherry Harry & Raquell (1968)- ταινίες που όλες ανήκουν στην ίδια κατηγορία.
Η επόμενη του ταινία με τον τίτλο Vixen (1968) υπήρξε η μεγαλύτερη του επιτυχία παρόλο που προκάλεσε σάλο λόγω της τολμηρότητας της. Και εδώ κυριαρχεί η φιγούρα μιας απελευθερωμένης σεξουαλικά γυναίκας(στο ρόλο η Erica Gavin). Η ταινία χαρακτηρίστηκε ως πορνό που όμως εστιάζει στη γυναικεία απόλαυση. Εντυπωσιασμένοι από την επιτυχία του οι χολιγουντιανοί παραγωγοί τον προσέγγισαν. Ο Meyer θα συνεργαστεί με τη 20th Century Fox και το αποτέλεσμα είναι η ταινία Beyond the Valley of the Dolls (1970) μια ταινία που αντανακλά την εποχή της και την κυριάρχη μυθολογία: είναι γεμάτη σεξ, βία, rock’ roll, ναρκωτικά όλα αυτά με αφορμή την ιστορία ενός γυναικείου rock γκρουπ.
Μετά από δύο αποτυχημένες ταινίες ο Russ Meyer επιστρέφει με την ταινία Supervixens (1974) όπου τώρα τα μεγέθη είναι όλο και μεγαλύτερα. Οι επόμενες δύο ταινίες του σκηνοθέτη, που είναι και οι τελευταίες του, Up (1977) και Beneath the Valley of the Ultra Vixens (1979), έχουν ως ηρωίδα την Francesca “Kitten” Natividad.
Πλέον το είδος που ο Russ Meyer υπηρετούσε με συνέπεια, το soft πορνό, είχε φθάσει σε αδιέξοδο καθώς το σκληρό πορνό εξαπλωνόταν ραγδαία. Αρνούμενος να συμπεριλάβει «πλάνο διείσδυσης» στις ταινίες του ή να δείξει τα γεννητικά όργανα ο Meyer δεν προσαρμόστηκε στα νέα δεδομένα και τις απαιτήσεις της εποχής, ολοκληρώνοντας έτσι τη σκηνοθετική του καριέρα.
Παρόλα αυτά οι ταινίες του, με τα χρόνια απέκτησαν τον χαρακτήρα του cult και οι ηρωίδες του έγιναν εμβληματικές φιγούρες μιας εποχής και ενός πάθους.
Δ.Μ.