(μια συνέντευξη με αφορμή τη ταινία Η Τελετή)

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΤΕΛΕΤΗ;
Η σκηνο-θεσία, η τοπο-θεσία, όλες οι απαραίτητες τελετουργίες για τα γύρισμα και για τη προετοιμασία ενός φιλμ. Είναι καλός τίτλος (η λέξη Τελετή-La Ceremonie). Η απόδειξη: έχω τουλάχιστον δύο οι οποίοι προηγήθηκαν από μένα, ο Oshima και ο Laurence Harvey, του οποίου είναι και η μοναδική ταινία. Εξάλλου τα δύο φιλμ πραγματεύονταν θανατικές εκτελέσεις.

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ
Πιστεύω απόλυτα ότι με την σκηνοθεσία μπορώ να εκφράσω αυτό που θέλω να διηγηθώ. Το πρόβλημα είναι ότι συνήθως δεν αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχει σκηνοθεσία, παρά μόνο αν αυτή είναι κακή. Από τη στιγμή που θα αναφωνήσουμε "τι ωραίο πλάνο" το παιχνίδι είναι χαμένο. Φυσικά, με κάποιες εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα: όπου αισθανόμαστε το πλάνο, όπου η αίσθηση του πλάνου είναι το ίδιο το θέμα του πλάνου. Πράγμα που δεν συμβαίνει σ' αυτό το φιλμ (La Ceremonie -Η Τελετή). Για παράδειγμα στο Citizen Kane (Πολίτη Καίην) ή στη Night Of The Hunter (Νύχτα Του Κυνηγού), η αίσθηση και η κατασκευή του πλάνου είναι το ίδιο θέμα της κινηματογραφικής εικόνας.

ΟΚΝΗΡΙΑ ΚΑΙ ΧΑΛΑΡΟΤΗΤΑ
Αυτό συμβαίνει γιατί δεν βλέπουν αυτό που τους δείχνεται. Υπάρχει εντύπωση ότι είναι εκεί, αλλά θα μπορούσε να 'ναι δίπλα. -αλλά όχι. Συχνά μου λένε "λοιπόν σπάσατε πολύ πλάκα, φάγατε καλά"(Γέλια). Αλλά εδώ -στο φιλμ La Ceremonie- έχω την διαίσθηση ότι, δεν θα μου το πουν πολύ. Το φιλμ είναι σοβαρό και έχει μια καλά δομημένη αφήγηση. Ναι είναι θαυμαστά απλή και γραμμική, αλλά το ύφος δεν εμπεριέχει -όπως συνέβαινε στο L'Enfer (Σε Ζηλεύω)- ελευθερίες, λίγο εξπρεσιονιστικές. Είναι πολύ κολακευτικό για μένα να σκέφτονται ότι δεν κάνω τίποτε παρά να διασκεδάζω, αλλά δεν σπάω και τόσο πλάκα γιατί δεν είναι εύκολο [να σκηνοθετήσεις κάνοντας πλάκα].

ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΣΙΝΕΜΑ…
Αυτό που 'ναι καλό μ' αυτό το φιλμ είναι ότι ενώ φαίνεται απλό, στην πραγματικότητα κρέμεται από μια κλωστή. Μυστηριωδώς και για μοναδική φορά -με την εξαίρεση της La Femme Infidele (Απιστη Γυναίκα)-, το κοινό που είδε το φιλμ αισθάνεται ότι κρέμεται από μία κλωστή. Πραγματικά αυτό που μ' αρέσει είναι να καταφέρνω να δημιουργώ αναστάτωση, με τέτοιο τρόπο ώστε και το παραμικρό τσίμπημα καρφίτσας να σας κάνει να αναπηδάτε στο ταβάνι. Αυτό μ' ενδιαφέρει πολύ περισσότερο από τα χτυπήματα του σφυριού κατακέφαλα. Γι' αυτό, είμαι υποχρεωμένος να το πω: απεχθάνομαι τον σημερινό αμερικάνικο σινεμά στο 90% των περιπτώσεων -ο Ταραντίνο και όλες αυτές οι αηδίες-, γιατί είναι το απόλυτο σκουπιδαριό -δεν υπάρχει αμφιβολία (μιλά χωρίς ιδιαίτερη βιαιότητα). )

ΧΙΤΣΚΟΚ ΚΑΙ ΛΑΝΓΚ
Είμαι πολύ χιτσκοκικός αυτή τη στιγμή. Είμαι χιτσκοκικός κάθε φορά που ξαναβλέπω το Νotorious (γέλια). Πρέπει να πω ότι είναι αρκετά δύσκολο να κάνεις ένα φιλμ ισάξιο του. Aλλά δεν έχω την συνείδηση οποιασδήποτε επιρροής. Οσο αφορά τη φόρμα σίγουρα όχι. Υπάρχει βέβαια ένα πλάνο (στo La Ceremonie) που παράγει ένα αποτέλεσμα τελείως χιτσκοκικό.
(..) Μια συγκεκριμένη περίοδο ήμουν τελείως λανγκικός και πίστευα μέσα μου ότι και ο μπάρμπα-Χίτσκοκ του χρωστούσε πολλά. Aλλά τελικά όχι. Εκτός των άλλων τα αποτελέσματα του Χίτσκοκ είναι πιο ευαίσθητα -με την έννοια μιας μεγαλύτερης ευαισθησίας-, απ' αυτά του Λανγκ. Νομίζω ότι όσο μεγαλώνει κανείς γίνεται χιτσκοκικός.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΑΙ ΧΙΤΣΚΟΚ
Αυτό οφειλόταν στην προσωπική του ιδιοσυγκρασία: Επιθυμούσε, ποθούσε, ένα συγκεκριμένος είδος, γυναικών απρόσιτων σ' αυτόν, την ωραία ξανθιά, πόρνη μέχρι θανάτου, που όμως το κρατούσε κρυφό. Δεν συμμερίζομαι αυτή τη φαντασίωση του Χίτσκοκ, αλλά είναι αλήθεια ότι η γοητεία που του ασκούσαν οι γυναίκες είναι πιο παραγωγική σ' αυτόν απ' ότι στον Λανγκ.

ΜΠΟΥΝΙΟΥΕΛ
Η La Ceremonie είναι λίγο μπουνιουελική, ακόμα και στον τρόπο του γυρίσματος. Για παράδειγμα η ιδέα να κινηματογραφήσω τέσσερα πρόσωπα ταυτόχρονα. Και έπειτα θα 'μαι πάντα ευγνώμων στο Μπουνιουέλ που μου αποκάλυψε αυτό το μικρό κουτί, το video-monitor. Χρησιμοποίησε το video, πολλοί πριν όλους τους άλλους, στο γύρισμα της Charme Discret De la Bourgeoise (Η Κρυφή Γοητεία Της Μπουζουαζίας). Είναι εκπληκτικό πόσο χρόνο μπορεί να κερδίσει κανείς, ειδικά εγώ που 'μαι συνέχεια προσεκτικός και ασχολούμαι πολύ με την ταχύτητα ενός πανόραμικ και άλλες βλακείες αυτού του τύπου. Υπάρχει και η προφανής χαλαρότητα της σκηνοθεσίας του. Ναι είναι αυτό που του επιτρέπει να απογειώνεται πιο γρήγορα. Ξαφνικά βλέπουμε ένα κέρατο να φυτρώνει στη μέση του μετώπου και αυτό δημιουργεί αμηχανία. Υπάρχει και κάτι άλλο που μας συνδέει -τον Μπουνιουέλ και εμένα: έχουμε ταυτόσημες σχέσεις με δύο κοινωνικά στρώματα, την αστική τάξη και τον κλήρο.

(αποσπάσματα συνέντευξης του Claude Chabrol στα Cahiers Du Cinema, No 494 -απόδοση Γιάννης Κακουλίδης)