(Ένας Διακριτικός Ήρωας)
του Jacques Audiard
(Η συνέντευξη του σκηνοθέτη)

Chris Darke: Οταν αποφασίσατε να διασκευάσετε το μυθιστόρημα "Un Heros Tres Discret", τι σας είχε εντυπωσιάσει; ο χαρακτήρας του Dehousse ή η περίοδος στην οποία διαδραματιζόταν;
Jacques Audiard: Στο μυθιστόρημα ο ατομικός προορισμός (η μοίρα) συναντάται με το συλλογικό προορισμό: αυτό ήταν το στοιχείο που εκτίμησα πραγματικά. Θα μπορούσα να προσθέσω και το γεγονός ότι γεννήθηκα μετά το πόλεμο και γι'αυτό βυθίστηκα σ' αυτήν την περίοδο των ψεμμάτων και της εξαπάτησης. Υπήρχε επίσης σ' αυτό μια αληθινή ευκαιρία να κάνω μια κωμωδία, αν και αυτή η πλευρά υπάρχει λιγότερο στο μυθιστόρημα παρά στη διασκεύη. Και πραγματική ήθελα να κάνω μια κωμωδία.

Chris Darke: Εχετε πει ότι θέλατε "τα πάντα να είναι ψεύτικα" στο φιλμ. Ομως φαίνεται ότι είναι μια πιστή ανακατασκεύη της περιόδου -αυτοκίνητα, ρούχα, φαγητό και εφημερίδες όλα μοιάζουν να 'ναι τα αυθεντικά της εποχής.
Jacques Audiard: Δεν ήμουν τόσο πολύ προσηλωμένος σ' αυτήν την πλευρά: δεν με απασχόλησε. Για παράδειγμα, όταν βλέπετε τον χαρακτήρα της Sandrine Kiberlain (Yvette, η πρώτη γυναίκα του Dehousse) ανήκει ίσως στην εποχή της. Αλλά θα μπορούσε εύκολα να βγει στο δρόμο σήμερα και κανένας να μην της ρίξει μια δεύτερη ματιά. Δείτε επίσης τον χαρακτήρα του Captain Dionet που υποδύεται ο Albert Dupontel. Πήγα να δω τον Dupontel όταν έκανε τις δοκιμές των κουστουμιών και είχε μακριά μαλλιά.
Με ρώτησε: "Τι θέλεις να κάνω με τα μαλλιά;".
Δεν μου ήρθε να του πω να τα κόψει. Αλλά πραγματικά αυτό το στοιχείο του φίλμ δεν με ενδιέφερε. Ηθελα το φίλμ να 'ναι μια φανταστική εκδοχή της ιστορίας.

Chris Darke: Ρωτώ γιατί εκτός από το αυθεντικό φόντο των αντικειμένων και των ρούχων υπάρχει μια στιγμή όπου βλέπουμε την φωτογραφία του πατέρα του Dehousse να ζωντανεύει μέσα στο πλάνο. Είναι μεθυσμένος και τραγουδά. Είναι μια συνειδητά αντιρεαλιστική σκηνή.
Jacques Audiard: Θυμάστε τι λέει ο πατέρας εκείνη τη στιγμή; Σηκώνεται και λέει "ΖΗΤΩ Η ΓΑΛΛΙΑ" (γέλια). Ξέρεις όταν κάνεις ένα φιλμ, υπάρχει μια στιγμή που ορισμένες προκαταρκτικές ερωτήσεις εμφανίζονται και είναι πάντα οι ίδιες ερωτήσεις. Πώς ο χρόνος κυλά στην ιστορία; Μέχρι πόσο μπορώ οπτικά να προχωρήσω; Και αυτές οι ερωτήσεις πρέπει να απαντηθούν πολύ νωρίς γιατί θα πρέπει να υλοποιηθούν από το αρχικό στάδιο στην ταινία. Μοιάζει λίγο με μαθηματικά: κάποιος πρέπει να κάνει υποθέσεις. Αυτές οι ερωτήσεις είναι τυπικές υποθέσεις απο τις οποίες το φίλμ ξεκινά. Από την αρχή θα πρέπει να καθορίσει μέχρι ποιά όρια το φιλμ θα πάει.

Chris Darke: Και οι δύο ταινίες σας (Regardez les hommes, Un Heros Tres Discret) έχουν ως θέμα αγόρια που μαθαίνουν να γίνονται άνδρες και ακολουθούν τις οδηγίες άλλων ανδρών -οι οποίοι συχνά είναι καταστροφικοί τύποι και επικίνδυνα πρότυπα. Και τα δύο φιλμ μοιάζουν να γοητεύονται από το θέαμα της ανδρικής συμπεριφοράς, όπως εξετάζεται, και επίσης από την ομο-κοινωνικότητα που την συνοδεύει.
Jacques Audiard: Δεν είναι κάτι το οποίο είναι συνειδητό στα φιλμ. Υπάρχει μια διάσταση παιδικότητας στους άνδρες για την οποία είμαι πολύ ευαίσθητος -ένα είδος παιγνιώδους συμπεριφοράς. Με διασκεδάζει να εξετάζω αυτόν τον τύπο της ανδρικής συμπεριφοράς -Ναι, αυτό είναι αλήθεια. Η δουλειά του σεναριογράφου είναι μοναχική και παθητική, και όταν γυρίζω μια ταινία αντιμετωπίζω μία κατάσταση με την οποία είμαι απόλυτα ξένος. Οταν γύριζα το Regardez les hommes, ήρθα πρόσωπο με πρόσωπο με τα παιχνίδια εξουσίας του συνεργείου. Εχω την ανάγκη τακτικά να αποδεικνύω στον εαυτό μου ότι διατηρώ την παιδικότητα μου.

Chris Darke: Μίλησέ μας για του πατέρα σου, έναν από τους σημαντικούς σεναριογράφους στο γαλλικό σινεμά, τις δεκαετίες 50 και 60.
Jacques Audiard: Ημουν μοντέρ, μετά έκανα μια παράκαμψη στο θέατρο και μετά απ' αυτό έγινα σεναριογράφος. Χρειάστηκα κάποιο χρόνο για να καταλήξω εδώ, και ίσως έκανα την παράκαμψη [στο θέατρο], γιατί το σινεμά μου φαινόταν ως μία φυσιολογική και εύκολη επιλογή.
Η σχέση του πατέρα μου με το σινεμά ήταν πολύ καθαρή. Γι' αυτόν ήταν μια δουλειά, έτσι απλά. Δεν ήταν μέρος μιάς γενιάς σινεφίλ -η οποία νομίζω ήρθε αργότερα, όταν εγώ ήμουν σινεφίλ με την ετυμολογική σημασία του όρου (φίλος του σινεμά), αν και όταν ήμουν έφηβος αυτό εκφραζόταν ως ενθουσιώδης κατανάλωση σινεμά, αυτό που αποκαλούμε σινεφάγια (cinephagie). Αλλά ανακάλυψα τώρα ότι επίσης είχα μια σχέση τετριμένη με το σινεμά -δεν είχα κυριευθεί απο την επιθυμία πάντα να δημιουργώ. Αυτό μου επέτρεψε να έχω εναλλακτικά τη δυνατότητα να γράφω σενάρια και να σκηνοθετώ μ' ένα ρυθμό με τον οποίο να αισθάνομαι άνετα. Δεν αισθανόμουνα ευτυχισμένος όντας μόνο σκηνοθέτης.

Chris Darke: Πώς η διπλή εμπειρία τού να είσαι μοντέρ και σεναριογράφος επηρεάζει τη σκηνοθεσία;
Jacques Audiard: Το να είμαι μοντέρ πραγματικά με δίδαξε σινεμά. Υπάρχει μια προφανή σχέση ανάμεσα στο μοντάζ και το γράψιμο σεναρίων. Είναι η ίδια ανάλυση της σύνταξης του ρυθμού, με εξαίρεση το γεγονός ότι όντας μοντέρ δεν δημουργείς- διευθετείς. Η άποψη ότι ένα φιλμ μπορεί να σωθεί στην αίθουσα του μοντάζ δεν είναι εφαρμόσιμη. Αλλά όταν γυρίζεις μια ταινία σαν σκηνοθέτης, είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι έχεις υπάρξει μοντέρ...

(αποσπάσματα από συνέντευξη του Jacques Audiard στον Chris Darke, περιοδικό Sight and Sound, April 1997, μετάφραση Δημήτρης Μπάμπας)