(Αγγελος Θανάτου)
του Nicolas Winding Refn
(οι δηλώσεις του σκηνοθέτη )

Οι ταινίες της σειράς Pusher έχουν ανθρώπους που ζουν σε ένα εγκληματικό περιβάλλον, όμως στην πραγματικότητα θα μπορούσαν να διαδραματίζονται σ’ ένα οποιοδήποτε περιβάλλον. Οι γκανγκστερικές ταινίες λειτουργούν μόνο όταν αφορούν ανθρώπους, όπως συμβαίνει με τις μεγάλες, κλασικές αμερικάνικες γκανγκστερικές ταινίες τις δεκαετίας του 30. Την ιστορία την βιώνουμε μόνο μέσα από τον κεντρικό χαρακτήρα. Βλέπουμε μόνο αυτό που βλέπει αυτός, ακούμε ότι ακούει, ανακαλύπτουμε αυτό που αυτός ανακαλύπτει. Η ταινία του William Wellman Public Enemy είναι ένα παράδειγμα.
Οι άνθρωποι γίνονται αυτό που είναι επειδή κινούνται σ’ ένα συγκεκριμένο περιβάλλον. Το δίδαγμα είναι «Ζήσε με το ξίφος και θα πεθάνεις από ξίφος». Υπάρχουν στοιχεία από την πρώτη ταινία της σειράς που πλέον δεν μπορώ να χρησιμοποιήσω γιατί αυτού του είδους οι ιστορίες έχουν δώσει ότι ήταν να δώσουν: οι σκληροί τύποι που χρωστούν χρήματα. Αυτά έχουν γίνει πλέον κλισέ. Έτσι έπρεπε να βρω για τις επόμενες ταινίες της σειράς άλλους τρόπους για να αφηγηθώ τις ταινίες. Ζητήματα ηθικής, ανθρώπινες συγκρούσεις κατέλαβαν ένα πολύ μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας. Στο μέσο της πρώτης ταινίας της σειράς, αυτή γίνεται περισσότερο μια σπουδή πάνω σ’ ένα χαρακτήρα, αυτό του κεντρικού ήρωα: «γιατί είναι αυτό που είναι;». Αυτή η ταινία ξεπήδησε από την γοητεία που μου ασκούσαν οι γκανγκστερικές ταινίες, όμως στην συνέχεια εξελίχθηκε σε κάτι διαφορετικό. Αυτά τα στοιχεία –της σπουδής πάνω σ’ ένα χαρακτήρα – είναι παρόντα από τη αρχή στις ταινίες Rusher II & III γιατί έτσι θα έδινα μια ώθηση στη ιδέα.

(…)Όταν ξεκινώ το γράψιμο το σενάριο δεν μ’ ενδιαφέρει πως θα αφηγηθώ την ιστορία. Λέω στον εαυτό μου «Δεν γνωρίζω τίποτε. Θα προχωρήσω μ’ αυτό που θα ήθελα να έβλεπα σαν θεατής και με την σειρά που θα ήθελα να το δω». Ποτέ δεν διαβάζω τα σενάρια μου αφού αυτά έχουν γραφεί γιατί αυτό θα με αποστασιοποιούσε από το υλικό. Έχω τις κάρτες με τις σκηνές, τις οποίες βάζω στη σειρά και έτσι οπτικοποιώ την ταινία με το μοντάζ, την υποκριτική, το ρυθμό.

(…)Ο λόγος που υπάρχει αυτή η σειρά των ταινιών Pusher είναι γιατί είμαι φανατικός με τις τηλεοπτικές σειρές. Ο τρόπος της αφήγησης μιας ιστορίας στα σήριαλ έχει γίνει καλύτερος και πιο εκλεπτυσμένος. Το κάθε επεισόδιο μιας αστυνομικής σειράς δεν χρειάζεται πλέον να τελειώνει με την υπόθεση να επιλύεται. Τώρα υπάρχουν tableaux-ιστορίες με μεγαλύτερη και πιο ευρεία οπτική –μπορεί να κάνεις συνέχειες, να βγάλεις ένα χαρακτήρα από την ναφθαλίνη και να τον πετάξεις μέσα.

(…)Κάποια πράγματα μου προκύπτουν εύκολα κατά την συγγραφή του σεναρίου, γι’ άλλα θα πρέπει να τα αναζητήσω. Τώρα είμαι πολύ καλύτερος σεναριογράφος απ’ ότι στις αρχές και αυτές οι ιστορίες είναι τώρα για μένα πιο εύκολο να τις αφηγηθώ με τον τρόπο μου. Το αφηγηματικό ύφος είναι το ίδιο όπως στην πρώτη μου ταινία.

(…)Ταινίες που βασίζονται σ’ ένα χαρακτήρα μπορούν πολύ εύκολα να γίνουν στείρες όσον αφορά την φαντασία. Όταν εμφανίσθηκε ο ομιλών κινηματογράφος τα πάντα έγιναν δύσκαμπτα και στείρα. Αργότερα εμφανίσθηκε μια γενιά σκηνοθετών που το έσπασε αυτό και έβαλε την κάμερα να κινηθεί. Η εικόνα είναι το μολύβι μας, εξάλλου και θα πρέπει πάντα υπάρχει στο μυαλό μας η κίνηση και η ενέργεια της κάμερας.

(…)Μ’ αρέσει η φωτογραφία να έχει ένα νατουραλιστικό ύφος. Δεν πρέπει να’ ναι πολύ καλλωπισμένη και στυλιζαρισμένη ή το στυλ να επικαλύπτει το περιεχόμενο. Γι’ αυτό μ’ αρέσουν οι διευθυντές φωτογραφίας που τους αρέσει να δουλεύουν με τον υπάρχοντα φωτισμό, μ’ ότι είναι βολικό.

(…)Οι ταινίες της σειράς διαδραματίζονται σε μια πόλη που’ ναι ένα μείγμα παρακμής και ανανέωσης. Βλέπω την πόλη σαν κάτι τεράστιο και θορυβώδες και κατά κάποιο τρόπο σε παρακμή. Το σκηνικό πρέπει να’ χει προσωπικότητα.

(…)Χρειάζομαι πίεση για να μπορέσω να κάνω κάτι. Τότε υποχρεώνομαι να προσαρμοστώ εκεί που βρίσκομαι και σ’ αυτό που έχω μπροστά μου. Πρέπει να μαθαίνεις να εμπιστεύεσαι τη διαίσθηση σου. Αυτό είναι η τέχνη –διαίσθηση σου. Είναι να εκφράζεις ενστικτωδώς τον εαυτό μου. Το να παίρνεις αποφάσεις είναι η δύναμη στη τέχνη. Η αποφασιστικότητα προωθεί τη διαύγεια.

(δηλώσεις του Nicolas Winding Refn στο δανέζικο κινηματογραφικό περιοδικό. Film τ. 41).