(Μπουτίκ για αυτόχειρες)
του Patrice Leconte
Μαύρη κωμωδία, αλλά και σκοτεινό -στους τόνους και τα χρώματα- μιούζικαλ κινούμενων σχεδίων, η ταινία του Patrice Leconte (σε καλλιτεχνική διεύθυνση των Florian Thouret, Régis Vidal) είναι βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Jean Teulé.
Η οικογένεια Tuvache ασκεί ένα παράδοξο επάγγελμα: εμπορεύεται αντικείμενα σχετικά με τις αυτοκτονίες. Η ζωή στην αστική μητρόπολη είναι δύσκολη: η απόγνωση και η απελπισία επικρατούν, οι αυτοκτονίες αποτελούν κοινό τόπο. Τα μέλη της οικογένειας –ο πατέρας Mishima, η μητέρα Lucrece και τα δύο παιδιά ο Vincent και η Marilyn- απόλυτα σύμφωνοι με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, υποβοηθούν -με πραγματικό ζήλο οι γονείς, μάλλον εξαναγκασμένα τα παιδιά-, τους μέλλοντες αυτόχειρες να πραγματοποιήσουν το απονενοημένο διάβημα τους. Όμως η άφιξη του νέου μέλους της οικογένειας, του μικρού Alan, διαταράσσει τις ισορροπίες: ο μικρός χαμογελά συνεχώς και μοιάζει να αμφισβητεί μια οικογενειακή παράδοση δεκαετιών.
Στο σχεδιαστικό ύφος της ταινίας The Triplets of Belleville, η ταινία του Patrice Leconte διαδραματίζεται σε μια αστική μητρόπολη όπου όλα παραπέμπουν στην ατμόσφαιρα των δεκαετιών 50-60. Αναπτυσσόμενη στην ίδια –γοτθικής αισθητικής (και όχι μόνο)- επικράτεια με της ταινίας The Addams Family (1991), το Le Magasin des suicides στηρίζει το κωμικό του σε μια αντιστροφή: ότι θεωρείται ανεπιθύμητο στον σημερινό κόσμο –ο θάνατος- στο φανταστικό κλειστό σύμπαν της ταινίας θεωρείται ως επιθυμητό. Με φωτισμό, γωνίες λήψης και σκοτεινή ατμόσφαιρα που παραπέμπει σε μια πεισιθανάτια, μελαγχολική αισθητική, η δραματική πλοκή στο μεγαλύτερο της μέρος περιστρέφεται γύρω από το μαγαζί της οικογένειας: ένα τόπο όπου η επιθυμία του θανάτου εμπορευματοποιείται.
Η ανατροπή που ο μικρός Alan και η παρέα του επιχειρεί, είναι η ανατροπή του διαφορετικού αλλά και η ανατροπή της νεότητας: απέναντι στην καταθλιπτική τάξη πραγμάτων προτείνουν την ανησυχία και την αισιοδοξία της νεότητας. Το ατίθασο, σκανδαλιάρικο πνεύμα που αναδύεται από τη δράση του Alan και της παρέας του είναι αυτό που ορίζει και την τελική επίγευση της ταινίας: μια αισιόδοξη και ευχάριστη κατάφαση ζωής.
Άξια σχολιασμού, σχετικά με τον ρόλο που έχει στη φόρμα της ταινίας, είναι και η μουσική του Étienne Perruchon -σε ύφος κλασικότροπου μιούζικαλ, πλην μια αξιοσημείωτης εξαίρεσης. Μέσα στη δραματική πλοκή, τα μουσικά νούμερα -τραγούδια- δεν συνιστούν μόνο χώρους, όπου προωθείται η δράση και σχεδιάζονται οι χαρακτήρες. Επίσης είναι και (μουσικά) διαλείμματα, που διαλύουν την καταθλιπτική ατμόσφαιρα, επιβάλλοντας ένα τόνο αισιοδοξίας, που μόνο η μουσική, ακόμα και στις πιο σκοτεινές της εκδοχές, μπορεί να προσφέρει. Διαλύοντας τις βαριές σκιές του θανάτου, προσφέροντας την παραμυθία -κάτι που αποτελεί και το στόχο της σκηνοθεσίας- η μουσική γίνεται, όχι λίγες φορές, ο αληθινός πρωταγωνιστής της εικόνας...
Δημήτρης Μπάμπας
Κάτι σαν υστερόγραφο
Η είδηση που ακολουθεί, από την εφ. Καθημερινή (7/4/2013), υπονομεύει τον πυρήνα της μυθοπλάσιας. Τελικά, στις σημερινές κοινωνίες της κρίσης, όπου η απόγνωση είναι κοινός τόπος, ο μύθος της ταινίας δεν μοιάζει και τόσο υπερβολικός...
"Δεήσεις θα γίνουν και σήμερα, όπως και την περασμένη Παρασκευή, στη Βουλγαρία σε όλους τους χώρους λατρείας, με την ελπίδα ότι θα τερματιστεί το κύμα αυτοκτονιών, που αποδίδεται στη βαθιά οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα. Αυτό ανακοίνωσε ο πρόεδρος της Βουλγαρίας Ρόζεν Πλεβνέλιεφ. «Προσευχόμαστε για να δοθεί τέλος στον εξτρεμισμό και στις αυτοκτονίες. Προσευχόμαστε για να διαβούμε, με καρτερικότητα και αξιοπρέπεια, αυτήν την πολιτική και οικονομική κρίση», δήλωσε ο Βούλγαρος πρόεδρος μετά τη συνάντησή του με εκπροσώπους των Εκκλησιών των ορθοδόξων, των καθολικών, των προτεσταντών χριστιανών, των μουσουλμάνων, των εβραίων και των Αρμενίων. «Εμείς οι Βούλγαροι χρειαζόμαστε πίστη και ελπίδα. Η πίστη θα μας βοηθήσει να πιστέψουμε στις δυνάμεις μας και στον δρόμο που ακολουθούμε», πρόσθεσε.
Από τις 19 Φεβρουαρίου, πέντε άνθρωποι που αυτοπυρπολήθηκαν έχασαν τη ζωή τους στη Βουλγαρία, ενώ δύο ακόμη βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση. Τρεις απόπειρες αυτοπυρπόλησης έχουν αποτραπεί από την αστυνομία, ενώ πάνω από δέκα άνθρωποι ακόμα έχουν απειλήσει να θέσουν τέλος στη ζωή τους με αυτόν τον τρόπο. Σχεδόν 200 άνθρωποι συνολικά έχουν αυτοκτονήσει στη χώρα από την αρχή της χρονιάς, σύμφωνα με τον Βλαντίμιρ Νάκοφ, του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Υγείας, τον οποίο επικαλέστηκε η εφημερίδα «Τρουντ»."
Δ.Μ.