των Joachim Rønning & Espen Sandberg
kon-tiki.jpg

Τυπικό δείγμα μιας εύρωστης βορειοευρωπαϊκής κινηματογραφίας, αυτή η νορβηγική ταινία, αναπαράγοντας τα στερεότυπα ενός χολιγουντιανού μοντέλου, αφηγείται το χρονικό μιας μεγάλης περιπέτειας.
Κεντρικό πρόσωπο σ’ αυτήν είναι ο νορβηγός εξερευνητής Thor Heyerdahl και το αντικείμενο της αφήγησης είναι το παράτολμο εγχείρημά του, το 1947, να διασχίσει τον Ειρηνικό ωκεανό, από τις ακτές του Περού μέχρι την Πολυνησία, με σκοπό να αποδείξει ότι οι πρώτοι κάτοικοι του νησιωτικού αυτού συμπλέγματος ήταν ιθαγενείς της Λατινικής Αμερικής.
Η αφήγηση εστιάζει καταρχήν στα προκαταρκτικά του εγχειρήματος -στη μελέτη του πολιτισμού της Πολυνησίας από τον εθνολόγο Thor Heyerdahl (στο ρόλο ο Pål Sverre Hagen), στις εν πολλοίς αποτυχημένες απόπειρές του για να βρει υποστηρικτές- αλλά κυρίως περιγράφει τα του ταξιδιού. Εδώ τα κύρια σημεία της αφήγησης είναι ό,τι προκαλεί σασπένς και αφηγηματική και δραματική ένταση, δηλαδή οι κίνδυνοι και οι αντιξοότητες του ταξιδιού: οι «εχθροί» που απειλούν -οι καρχαρίες και οι φάλαινες-, ο καιρός και τα κύματα της θάλασσας, οι θαλάσσιες δίνες και οι ύφαλοι, οι ατέλειες της κατασκευής (το ταξίδι έγινε με μια ξύλινη σχεδία), οι μεταξύ του 6μελούς πληρώματος συγκρούσεις.
Η σκηνοθεσία, πέραν όλων των προηγούμενων, σχεδιάζει και το πορτραίτο αυτού του ανήσυχου και χαρισματικού προσώπου που, όπως κάθε οραματική προσωπικότητα, καθορίζεται από την ισχυρή θέληση και τη σκέψη εκτός των συμβατικών ορίων. Ωστόσο επιπλέον  η ταινία περιγράφει και μια σχέση, προαιώνια και ακατάλυτη από το χρόνο: τη σχέση του ανθρώπου με τη θάλασσα και εντέλει με τον κόσμο και το σύμπαν. Σ’ αυτή τη σχέση ο μόνος ρόλος που επιφυλάσσεται για τη σύγχρονη τεχνολογία είναι αυτός της (κινηματογραφικής) καταγραφής.

Δημήτρης Μπάμπας