(Όταν βραδιάζει στο Βουκουρέστι ή Μεταβολισμός)
του Corneliu Porumboiu

Αυτή η, εντυπωσιακά απλή στη φόρμά της, ταινία είναι μια συναρπαστική, λιτή στα εκφραστικά της μέσα, αφήγηση μιας ερωτικής σχέσης, αλλά και ένας στοχασμός για το σινεμά.
Τα κεντρικά πρόσωπα της ταινίας είναι ο Paul (στο ρόλο ο Bogdan Dumitrache, ο οποίος υποδύθηκε τον γιο στην ταινία Οικογενειακή υπόθεση του Călin Peter Netzer) ένας σκηνοθέτης του κινηματογράφου και η γοητευτική ηθοποιός του Alina (Diana Avramut). Το χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο διαδραματίζεται είναι η προετοιμασία για τα γυρίσματα μιας ταινίας. Η, δε, αφήγηση συγκροτείται από 15 σκηνές -όλες γυρισμένες με μονόπλανο και τις περισσότερες φορές με την κάμερα ακίνητη- στις οποίες τα δύο πρόσωπα βρίσκονται στο κέντρο. Καταγράφει η κινηματογραφική κάμερα, με το βλέμμα ενός, αμέτοχου στη δράση, παρατηρητή και σε χρόνο πραγματικό, τις συναντήσεις και τις συζητήσεις τους στο αυτοκίνητο, στο λόμπι του ξενοδοχείου, σε εστιατόρια, σε δωμάτια. Συζητήσεις για το σινεμά, για την ταινία που προετοιμάζουν και για το ρόλο που η ηθοποιός υποδύεται. Αλλά και συζητήσεις πιο προσωπικές: είναι οι συζητήσεις και συγκρούσεις μιας ερωτικής σχέσης που βρίσκεται σε εξέλιξη που σιγά -σιγά έρχονται στο κέντρο της αφήγησης.
Η προσέγγιση, η ερωτική συνεύρεση (της οποίας τους ήχους ακούμε), η προσπάθεια για οικοδόμηση οικειότητας, μια σκηνή ζηλοτυπίας, η συναισθηματική απομάκρυνση, η διάλυση της σχέσης: υπάρχει κάτι ψυχρό στην κινηματογράφηση, μια αποδραματοποίηση, μια αποστασιοποίηση από την πλευρά του σκηνοθέτη –γνωστή ήδη για όσους έχουν δει την προηγουμένη του ταινία Police, Adjective- καθώς κινηματογραφείται η πορεία της ερωτικής σχέσης. Τα συμβάντα είναι απογυμνωμένα από κάθε ίχνος μελοδράματος, το συναίσθημα (και η επιβολή του στον θεατή) απουσιάζει: δεν υπάρχει αφηγηματικός ή δραματουργικός χρόνος –υπάρχει μόνο ο χρόνος της πραγματικής ζωής.
Και γι’ αυτό όταν τα γυρίσματα για την ταινία ξεκινήσουν, όταν δηλαδή μπούμε στις επικράτειες του σινεμά, τότε η ταινία που βλέπουμε θα ολοκληρωθεί: δεν υπάρχει πραγματική ζωή στο σινεμά…

Δημήτρης Μπάμπας