(Εμπιστοσύνη)
του István Szabó

Κατεχόμενη Βουδαπέστη, 1944. Βγαίνοντας από έναν κινηματογράφο η Κάτια, μια παντρεμένη γυναίκα με παιδί, πληροφορείται από κάποιον άγνωστο που την πλησιάζει, ότι ο σύζυγός της είναι αντιστασιακός και κρύβεται για λόγους ασφαλείας σε άλλο σπίτι. Ο άντρας την συμβουλεύει να μην γυρίσει σπίτι της γιατί θα την συλλάβουν, αλλά να βρει καταφύγιο σε μια διεύθυνση που της δίνει. Η γυναίκα τρομοκρατημένη υπακούει και βρίσκεται να διαμένει σ’ ένα διαμέρισμα μ’ έναν άγνωστό της άνδρα που κι αυτός κρύβεται για να ξεφύγει από τις διώξεις των ναζί. Φαινομενικά, στα μάτια του κόσμου της γειτονιάς μοιάζουν μ’ ένα συνηθισμένο παντρεμένο ζευγάρι. Ο άντρας όμως που ζει χρόνια στην παρανομία, είναι παθολογικά φιλύποπτος με τους πάντες, πόσο μάλλον με τη νέα του συγκάτοικο, ενώ η Κάτια, ασυνήθιστη να ζει κάτω από παρόμοιες συνθήκες για να μπορέσει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα της ζωής της, προσπαθεί να τον προσεγγίσει, ακόμα και ερωτικά. Εκείνος όμως συνεχίζει να παραμένει κλειστός και απροσπέλαστος…  
Πρόκειται για μια εξαιρετική ταινία που εστιάζει στην κινούμενη άμμο των διαπροσωπικών σχέσεων σε οριακές καταστάσεις∙ μια μελέτη, σχεδόν στο επίπεδο μιας κλινικής καταγραφής, δύο αντιθετικών χαρακτήρων που συνυπάρχουν αναγκαστικά, για λόγους ανωτέρας βίας, μέσα σ’ένα κλίμα φόβου και τρόμου. Η ταινία γυρίστηκε το 1980, βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Βερολίνου και έκανε γνωστό στην παγκόσμια κινηματογραφική κοινότητα το όνομα του Ίστβαν Ζάμπο, ο οποίος δύο χρόνια αργότερα, θα κερδίσει το Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας με το Μεφίστο - μια παγκόσμια κινηματογραφική επιτυχία. Αφήνοντας πίσω του την ηρωική και μεγαλόστομη παράδοση των υμνητικών αντιστασιακών ταινιών των χωρών του υπαρκτού σοσιαλισμού, ενάντια στους ναζί κατακτητές, ο ούγγρος δημιουργός στρέφει την κινηματογραφική του κάμερα στο ανθρώπινο δράμα, στον μέσα κόσμο και στην τραγικότητα της ύπαρξης. Ο πόλεμος, η Κατοχή και η Αντίσταση παραμένουν εκτός, μια ιστορική κορνίζα, το πλαίσιο της ιστορίας. Με ελάχιστα μέσα (δύο ηθοποιοί σ’ έναν κλειστό χώρο) και απομονώνοντας τους ήρωες από τον κοινωνικό περίγυρο, ο Ζάμπο διεισδύει (σχεδόν με τον τρόπο του Μπέργκμαν) διερευνώντας αποκλειστικά τα ψυχικά τοπία. Η ταινία σχολιάζει απέριττα και ουσιαστικά την ανθρώπινη κατάσταση: τη μοναξιά, την απόγνωση, την έλλειψη επικοινωνίας και φυσικά την απουσία εμπιστοσύνης - άσβεστη γεννήτρια του φόβου απέναντι στον Άλλο. Θαυμάσιες οι ερμηνείες και οι φωτογραφικές επιδόσεις του κορυφαίου Λάγιος Κολτάι. 
Εμπιστοσύνη / Bizalom  (Ουγγαρία, 1980)
Σκηνοθεσία: Ίστβαν Ζάμπο / István Szabó. Με τους: Ildikó Bánsági, Péter Andorai, Oszkárné Gombik. Έγχρωμη, 105΄.

(δ.τ.)