(Και τώρα; Θύμισε μου)
του Joaquim Pinto

Ημερολόγιο ενός έτους, αυτοβιογραφικό στον τόνο και χαλαρό στην ύφανση του, το ντοκιμαντέρ αυτό είναι κυρίως ένας ποιητικός στοχασμός για τη ζωή με φόντο την ασθένεια.
"Η ζωή μου είναι φυσιολογική. Αυτό είναι το σημειωματάριο ενός έτους κλινικών δοκιμών. Ενός χρόνου καταναγκαστικής ανάπαυσης.": έτσι ξεκινά η ταινία. Ο Joaquim Pinto, σκηνοθέτης, ηχολήπτης, παραγωγός, είναι εδώ και χρόνια φορέας του AIDS. Αναζητά τη θεραπεία με φάρμακα μη εγκεκριμένα: το σώμα του ένα πεδίο (φαρμακευτικών) δοκιμών. Με αφετηρία το Νοέμβρη του 2011, καταγράφει με τη βιντεοκάμερα τις σκέψεις και τα συναισθήματα του στις ατελείωτες ώρες της ασθένειας. Κεντρικά πρόσωπα σ’ αυτό, πέραν του ιδίου, είναι ο σύντροφος του, συνεργάτης και μοντέρ Nuno Leonel και τα σκυλιά του, με προεξάρχοντα τον Rufus. Ο τόπος το εσωτερικό των κατοικιών, των νοσοκομείων αλλά και η ειδυλλιακή φύση ενός αγροκτήματος.
Ο Joaquim Pinto είναι μέρος ενός ιδιαίτερου κινηματογραφικού τοπίου -και αυτό γίνεται αμέσως φανερό όχι μόνο γιατί στο ντοκιμαντέρ εμφανίζονται ή ακούγονται τα ονόματα των Robert Kramer, Serge Daney, Werner Schroeter, Raul Ruiz, Andre Techine, με προεξάρχοντα όλων των Joao Cesar Monteiro. Με πρώτη ύλη εικόνες από την καθημερινότητα του, αλλά και εικόνες από το παρελθόν –γυρισμένες στο προ πολλού χαμένο φορμά του Super 8mm- ο Joaquim Pinto συνθέτει ένα πολυεπίπεδο και στοχαστικό δοκίμιο για το σώμα και τη φύση, το χρόνο και το πέρασμα του, τη φθορά του σώματος, τη χαρά ή τον πόνο τού να ζεις. Αποσπάσματα και θραύσματα εικόνων, στοχασμών και εμπειριών, αφηγήσεις ιστοριών, αντανακλάσεις συναισθημάτων, εικόνες θολές –υποφωτισμένες ή υπερφωτισμένες-, μια αφηγηματική δομή χαλαρή, χωρίς εμφανή αφηγηματικό άξονα, μια ροή εικόνων πολλές φορές άτακτη, σχεδόν συνειρμική. Εικόνες του εξωτερικού κόσμου, της φύσης, της αγροτικής ζωής, κοντινά πλάνα σε πρόσωπα γεμάτα ρυτίδες, σε σώματα μεσήλικα που κάνουν έρωτα. Από την άλλη εικόνες του εσωτερικού, του αίματος, ιοί και βακτήρια. Και στον ενδιάμεσο χώρο, τα έντομα ως όντα ενός σύμπαντος μυστηριώδους και μαγευτικού. Στο βάθος των εικόνων η πραγματική ζωή: οι τηλεοπτικές εικόνες που κυριαρχούνται από το Χρέος (και τις διαδηλώσεις στην Ελλάδα), οι πυρκαγιές στην Πορτογαλία. Στην ηχητική μπάντα της ταινίας, οι ήχοι και οι ψίθυροι της φύσης και η μουσική –κλασική, ηλεκτρονική, heavy metal, jazz, οι Calexico, η Amanda Lear- σχηματίζουν ένα ηχητικό τοπίο πλούσιο και πολυποίκιλο, που διαπλέκεται με την εικονοποιία του σκηνοθέτη.
Μια χαρτογράφηση ενός σύμπαντος εσωτερικού, τοπογραφία μιας ψυχής σε δοκιμασία: οι στιγμές της αναταραχής, αλλά και οι στιγμές της γαλήνης. Υπάρχουν στιγμές, κατά τη διάρκεια της ταινίας όπου ο θεατής μαγεμένος από το ποιητικό ρυθμό των εικόνων, ξεχνά ότι αυτός ο άνθρωπος, τελεί υπό τη διαρκή και θανάσιμη απειλή της ασθένειας. Όμως οι εικόνες της ασθένειας –πάντα αποτρόπαιες – επανέρχονται ως μια διαρκή υπενθύμιση του εύθραυστου του βίου, του παροδικού της ύπαρξης Ένα σύμπαν βαθιά προσωπικό –που συντίθεται από «DNA και μνήμες» -, όπου όμως η προσωπική εμπειρία και το βίωμα μεταλλάσσεται σε συλλογική αλήθεια, σε (κινηματογραφική) ποιητική πράξη, …

Δημήτρης Μπάμπας