(Διασταυρούμενες ζωές)
του Srdan Golubovic

Επιστρέφοντας πίσω, στον αιματηρό εμφύλιο στην πρώην Γιουγκοσλαβία, η ταινία είναι απεικόνιση μιας εκ των πολλών τραγωδιών του πολέμου και των αντιχήσεων της στο σήμερα.
1993, Βοσνία. Ο εμφύλιος μαίνεται και στη πλατεία μιας μικρής πόλης ένα συμβάν έκφρασης φυλετικού μίσους έχει μια απροσδόκητη και τραγική κατάληξη. Πολλά χρόνια αργότερα και χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, στη Γερμανία, οι επιπτώσεις αυτού του γεγονότος σημαδεύουν ακόμα τα πρόσωπα …
Καταρχάς η ταινία συγκροτείται από τα πορτραίτα των προσώπων που το αρχικό συμβάν της αφήγησης επηρέασε: ο πατέρας που πενθεί το γιο, η αρραβωνιαστικιά που στιγματίζεται από τη βία και μοιάζει αδύναμη να προχωρήσει μπροστά, ο φίλος που είναι μετέωρος ανάμεσα στην εκδίκηση και τις επιταγές της συνείδησης, ο γιος που φέρει την ενοχή, τέλος το θύμα αποδέκτης του φυλετικού μίσους που προσπαθεί να κάνει μια καινούρια αρχή. Συντίθεται έτσι μια πανοραμική απεικόνιση, σε τόνους συναισθηματικούς των ανεξίτηλων τραυμάτων του πολέμου, των απόηχων του στο σήμερα: το δίκαιο που δεν αποδόθηκε, το ασήκωτο βάρος του πένθους, η ενοχή και η εξιλέωση, οι επιπτώσεις (και οι επιβιώσεις) του παρελθόντος -ο εθνικιστικός φανατισμός και η βία- στο σήμερα.
Παράλληλα, εξ’ αρχής, ο σκηνοθέτης δημιουργεί ένα αφηγηματικό έλλειμμα, μια εκκρεμότητα που διατηρεί μέχρι του τέλους, σχετικά με το αρχικό συμβάν και τα πρόσωπα που συμμετείχαν σ’ αυτό. Οργανώνει την αφήγηση του μέσα από συνεχής χωρικές μετατοπίσεις, ανάμεσα στην Γερμανία, το Βελιγράδι και τη Βοσνία, με αντίστοιχες συγκοπτόμενες εστιάσεις στα κεντρικά πρόσωπα και τις σημερινές ζωές τους. Δημιουργεί έτσι  αφηγηματικούς κύκλους  των οποίων το κοινό κέντρο είναι το εναρκτήριο (και αδιευκρίνιστο) συμβάν.
Το αφηγηματικό/ δραματουργικό (και όχι μόνο) αίτημα της ταινίας; Πως σπάζει ο φαύλος κύκλος της βίας; Πως αποσυνδέεται το τραγικό παρελθόν από το παρόν;
Συμβατικό στη γραφή του αλλά όχι και προβλέψιμο, αυτό το βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα δράμα στιγματίζεται από κάτι βαθιά βαλκανικό: τη αίσθηση του δραματικού και τραγικού που συνοδεύει την Ιστορία, τη βαριά σκιά που ρίχνουν τα γεγονότα του παρελθόντος στο σήμερα, τους αέναους κύκλους της βίας που παγιδεύουν τα πρόσωπα…

Δημήτρης Μπάμπας