(Σ' εκείνη τη χώρα)
της Lidia Bobrova
v-toj-stranie.jpg

Ένα μικρό χωριό στη Βόρεια Ρωσία. Οι κάτοικοί του ασχολούνται με τις γεωργικές εργασίες: σηκώνονται την αυγή, δουλεύουν στα χωράφια, παντρεύονται και αποκτούν παιδιά, ονειρεύονται μια καλύτερη ζωή και στο τέλος φεύγουν από την ζωή. Το χωριό αυτό γνώρισε όλες τις αλλαγές που συνέβησαν στην Ρωσία τον 20ο αιώνα: η επανάσταση των μπολσεβίκων, η αναγκαστική κολεκτιβοποίηση, ο αιματηρός Β! παγκόσμιος πόλεμος. Όλες αυτές τις δυσκολίες της ζωής, οι κάτοικοι του μικρού χωριού, τις αντιμετώπισαν με αξιοπρέπεια και δύναμη. Ένας από τρεις κεντρικούς χαρακτήρες της αφήγησης είναι ο Nikolai Skurdin, ένας μοναχικός τύπος, του οποίου μόνοί του σύντροφοι είναι τα ζώα. Το οικογενειακό του περιβάλλον -η γυναίκα του και η πεθερά του- αδυνατεί να τον κατανοήσει και λειτουργεί απέναντι του καταπιεστικά. Όμως μια απροσδόκητη πρόταση, θα διακόψει τη μονοτονία της ζωής του. Αυτή είναι μια από τις πολλές ιστορίες της ταινίας.
Μια περιπλάνηση στην ρώσικη επαρχία, μέσα από μια αφήγηση αποσπασματική και επεισοδιακή, μια απεικόνιση του χώρου και των προσώπων: στην ταινία αυτή, η Lidia Bobrova, χρησιμοποιώντας ένα ύφος που συχνά παραπέμπει στο ντοκιμαντέρ, δημιουργεί μια σπουδή για μια αγροτική κοινότητα. Η αίσθηση του χιούμορ και ένας τόνος μελαγχολίας, χαρά και λύπη, απόγνωση και ελπίδα, θάνατος και γέννηση: οι εικόνες της ταινίας είναι γεμάτες από τις αντιθέσεις και τις αντιφάσεις της ίδιας της ζωής. Και ενώ η σκηνοθεσία παρατηρεί τη ζωή σ' αυτήν την μικρή κοινότητα, είναι η στωικότητα των κατοίκων της που μένει στο τέλος: εδώ η στωικότητα συνιστά όχι μόνο μια φιλοσοφία ζωής, αλλά και μια ασπίδα απέναντι στις αντιξοότητες της πραγματικότητας.
Δ.Μ.

Η Lidia Bobrova δηλώνει: «Πιστεύω ότι κάποιος μπορεί να συγκρίνει τη Ρωσία μ' ένα παγόβουνο. Σ' αυτό, η Μόσχα και η Πετρούπολη, είναι πάνω από την επιφάνεια του νερού, ενώ οι απομακρυσμένες περιοχές βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια. Στην επαρχία, ήρωες και ιστορίες υπάρχουν αιώνια -όπως η ίδια η ζωή, με την απολύτως αναγκαία διάκριση ανάμεσα στο καλό και το κακό- εδώ η φύση λειτουργεί ως ένα ζωντανός χαρακτήρας.
(…) Μετά την αποφοίτηση μου θα μπορούσα να είχα παντρευτεί, να είχα παιδιά, να ζούσα μια ζωή όπως την ζουν οι ήρωες [στις ταινίες μου]. Ωστόσο αυτή η ζωή δεν συνέβη σε μένα. Και είναι γι' αυτό το λόγο που θέλω να αφηγηθώ ιστορίες γι' αυτούς τους ανθρώπους. Όμως είναι άλλο να ξέρεις γιατί θέλεις να μιλήσεις και άλλο να ξέρεις πως να το κάνεις. Μ' άλλα λόγια, να μην είσαι φαντασμένος, όταν αφηγείσαι μια ιστορία. Όταν το σκέφτομαι αυτό τρομάζω, πραγματικά τρομάζω. Οι λίγες πρώτες σκηνές γυρίστηκαν το χειμώνα. Το γύρισμα ήταν επώδυνο, ήταν καταστροφή. Τόσο κακό που δεν μπορούσα να πάω να γυρίσω την συνέχεια. Ευτυχώς ήταν μόνο ο Golutwa (σ.τ.μ. ο παραγωγός της ταινίας) που είδε αυτά που είχα γυρίσει. Αν τα είχαν δει άνθρωποι, που τις προηγούμενες φορές μου έλεγαν αν πρέπει να συνεχίσω ή να σταματήσω τα γυρίσματα, αυτοί σίγουρα θα είχαν σταματήσει την ταινία. Το υλικό ήταν άθλιο. Το μοντάρισα όλο. Υπάρχει. Θα μπορούσε να προβληθεί σε σπουδαστές κινηματογραφικών σχολών, για να τους δείξει ΠΩΣ ΝΑ ΜΗΝ γυρίσουν μία ταινία. Και μετά είχα την επιθυμία, τον πειρασμό σχεδόν θα έλεγα, να εγκαταλείψω την δουλειά, την ταινία. Είχα ένα πολύ καλό λόγο να το κάνω. Ήμουν πολύ άρρωστη εκείνη την περίοδο και έπρεπε να κάνω μία εγχείρηση. Θα έμπαινα στο νοσοκομείο. Θα μπορούσα να παρατηθώ για λίγους μήνες. Αρκετά. Η υγεία μου είναι πιο σημαντική [από το γύρισμα μιας ταινίας]. Όμως ο Golutwa είδε το υλικό και πίστεψε στην ταινία… η πίστη είναι το πιο βασικό. Θεώρησα ότι δεν μπορώ να εγκαταλείψω, τον παραγωγό. Είχε, εξ' άλλου οργανώσει την χρηματοδότηση. Ήταν μια πολύ δύσκολη περίοδος. Με έστειλε στην LenFilms, να παρακολουθήσω το προχωρημένο πρόγραμμα μαθημάτων, πλήρωσε για τις σπουδές μου. Αυτό ήταν το ένα. Επιπλέον η ταινία δεν με άφηνε. Ήθελα να την αφήσω πίσω μου και δεν μπορούσα. Θα σας το πω ανοιχτά: αισθάνθηκα… ότι είναι τρελό, εγώ μια γυναίκα, να γυρίζω έτσι ταινίες. Δεν έχουμε άνδρες γι' αυτήν την δουλειά; Ή ίσως δεν έχουμε καθόλου άνδρες. Αυτό είναι ένα θέμα για συζήτηση, και αυτό είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Τα βασικά παραμένουν ανέπαφα…»
(αποσπάσματα από συνέντευξη της σκηνοθέτη στον τηλεοπτικό σταθμό TV-6 Moskva. Απόδοση Δημήτρης Μπάμπας)