(Γροθιές στους τοίχους)
του David Mackenzie
starred-up.jpg

Διαδραματιζόμενη στον περίκλειστο χώρο μιας φυλακής, η ταινία είναι ένα γεμάτο εντάσεις οικογενειακό δράμα για τις σχέσεις πατέρα- γιου.
Κεντρικό πρόσωπο της ταινίας είναι ένας νεαρός, ο Eric Love (τον ρόλο υποδύεται ο Jack O’Connell). Βίαιος αλλά και ανυπότακτος, καταδικάζεται να εκτίσει την ποινή του σε μια φυλακή. Η αφήγηση παρακολουθεί τον ήρωα από τη στιγμή της εισόδου του στη φυλακή. Καταγράφει τόσο την καθημερινότητα της ζωής του, όσο κυρίως τις σχέσεις (και τις συγκρούσεις του) με τους δεσμοφύλακες και τους συγκρατούμενους του. Μέσα σ’ ένα περιβάλλον, εκ του προοιμίου, αφιλόξενου, ο νεαρός ήρωας προσπαθεί να επιβιώσει. Μοναδικό στήριγμα του σ’ αυτό το σκληρό περιβάλλον ένας κοινωνικός λειτουργός, ο οποίος προσπαθεί να οργανώσει μια ομάδα ψυχολογικής υποστήριξης. Απροσδόκητος και αναπάντεχος συμπαραστάτης είναι και ο πατέρας του, επίσης συγκρατούμενος του…
Δύο είναι οι άξονες γύρω από τους οποίους οργανώνεται η δραματική πλοκή. Ο πρώτος είναι ο αγώνας επιβίωσης του ήρωα μέσα σ’ αυτόν τον αφιλόξενο χώρο: μοναδικός τρόπος είναι η επίδειξη πνεύματος ανεξαρτησίας και η καταφυγή στην βία. Ο χώρος της φυλακής και οι δυναμικές του είναι καθοριστικές τόσο για την συμπεριφορά του ήρωα όσο και για τη ψυχολογία του. Επιβάλλουν έναν τρόπο αντίδρασης βίαιο ως το μοναδικό μέσο για την επιβίωση.
Ο δεύτερος άξονας είναι η σχέση του με τον επίσης έγκλειστο πατέρα του: η συνάντηση τους μέσα στο χώρο φυλακής είναι αποκαλυπτική των περιπλοκών αυτής της σχέσης. Η απουσία του πατέρα (και η διάλυση της οικογένειας) μοιάζει να είναι η αφετηρία για τη βίαιη και παραβατική συμπεριφορά του γιου. Ο David Mackenzie (σκηνοθέτης και της ταινίας Young Adam), καθώς η αφήγηση ξετυλίγεται αναδεικνύει αυτή τη σχέση στο κέντρο βάρους της ταινίας. Οι αγωνίες του πατέρα και οι αντιδράσεις του γιου επισκιάζουν το χώρο της φυλακής και γίνονται το κέντρο της αφήγησης. Και όπως είναι προφανές, η επίλυση των εκκρεμών ζητημάτων αυτής της σχέσης και η αναζήτηση μιας ισορροπίας, είναι το ζητούμενο στη δραματική πλοκή.
Οργισμένος, ανυπότακτος και αυθάδης, ο νεαρός ήρωας έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας νεότητας που δεν μπορεί να βρει καταφυγή και προστασία, που δεν μπορεί (και δεν θέλει) να συμβιβαστεί με τα ειωθότα της φυλακής. Απέναντι του, ο πατέρας συμβιβασμένος και πλήρως προσαρμοσμένος -ή «ιδρυματοποιημένος» (όπως είναι ο σωστότερος χαρακτηρισμός)- επιχειρεί να διδάξει στον γιο του, όπως κάθε καλός πατέρας, τους τρόπους επιβίωσης μέσα σ’ αυτό το εκ φύσεως καταπιεστικό περιβάλλον. Η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη και είναι κάτι περισσότερο από μια σύγκρουση γενεών. Είναι κυρίως μια τυπική σύγκρουση πατέρα -γιου: η συμμόρφωση στα όσα ο πατέρας προστάζει είναι κατά βάση αποδοχή της πατρικής εξουσίας. Μιας εξουσίας που ο γιος, λόγω του εγκλεισμού του πατέρα, ποτέ δεν γνώρισε και ποτέ δεν αποδέχτηκε.
Σχεδιάζοντας ένα πορτραίτο μίας δύσκολης και ταραχώδους νεότητας, ο σκηνοθέτης περιγράφει τα δύσκολα βήματα στο δύσβατο δρόμο προς την ενηλικίωση: σ’ αυτό το δρόμο η αποδοχή του γιου από τον πατέρα είναι καθοριστική, είναι το σημείο καμπής.
 
Δημήτρης Μπάμπας