(Τα κορίτσια)
της Céline Sciamma

Ταινία που ανήκει στο είδος των banlieue -η καταγωγική ταινία σ’ αυτό το είδος είναι η ταινία του La Haine (1995) του Mathieu Kassovitz-, η δημιουργία της Céline Sciamma/ Σελίν Σιαμά (Tomboy, 2011) εστιάζει στο κλειστό κόσμο των παρισινών προαστίων, των γκέτο της γαλλικής μητρόπολης. Η αρχετυπική ιστορία σ’ αυτό το είδος έχει στο κέντρο ένα πρόσωπο που βρίσκεται εγκλωβισμένο μέσα στα τόσο χαρακτηριστικά οικιστικά συγκροτήματα των παρισινών προαστίων και στις απόπειρες του να αποδράσει.
Η κεντρική ηρωίδα της ταινίας είναι η Marieme, μια 16χρονη που αναζητά μια διέξοδο στη ζωή της. Κακή μαθήτρια στο σχολείο, γνωρίζεται με μια παρέα κοριτσιών και η συναναστροφή μαζί τους θα της αλλάξει τη ζωή. Θα ζήσει την άγρια πλευρά της και θα είναι αυτό που θα προκαλέσει μια σειρά από συγκρούσεις…
Αυτή η νεαρή κοπέλα, που την υποδύεται εξαιρετικά η Karidja Touré, βιώνει μια σειρά από αποκλεισμούς που είναι καθαριστικοί για τη ψυχολογία της. Καταρχάς έναν οικογενειακό αποκλεισμό, όντας υπό την επιτήρηση του μεγαλύτερου αδελφού. Επιπλέον, ζώντας σ’ ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από «ματσίσμο», η θέση της ως γυναίκας είναι υποβαθμισμένη. Η ταξική της θέση, πολύ μακριά από τη μέση τάξη που κυριαρχεί στις ευρωπαϊκές δημοκρατίες, συνιστά ένα ακόμα σημείο αποκλεισμού. Ενώ, τέλος, τελευταίος εξίσου σημαντικός, αλλά αόρατος, ο αποκλεισμός λόγω της φυλής και του χρώματος: η Marieme είναι αφρικανικής καταγωγής. Ό,τι όπως συνιστά την ιδιαιτερότητα αυτού του προσώπου είναι ότι η Marieme, λόγω ηλικίας, είναι αθώα και έχει λίγη συνειδητοποίηση αυτών των αποκλεισμών. Η Marieme ζει στον κόσμο της, ζει την εφηβεία της και ό,τι αυτή συνεπάγεται.
Όπως είναι προφανές, η αφήγηση χαρακτηρίζεται από έναν πληθωρισμό ενός εφηβικού λόγου, αλλά και έναν αντίστοιχο πληθωρισμό κινήσεων και χειρονομιών που πολλές φορές αγγίζουν τα όρια της χορογραφίας. Αυτή η εφηβική ενέργεια, η τόσο ανοικονόμητη, οι πόζες, η εφηβική κουλτούρα (Rihanna) όλα αυτά δεν είναι παρά χώροι ελευθερίας μέσα στο γκρίζο περιβάλλον των banlieue: εδώ οι νεαρές ηρωίδες υπάρχουν και αναζητούν τη ταυτότητα τους. Η σκηνοθεσία, προσπερνώντας το νατουραλισμό που συχνά δυναστεύει ανάλογες ταινίες του γαλλικού σινεμά, εστιάζει στο πως αυτή η εφηβική- νεανική κουλτούρα που υπερχειλίζει, μπορεί να οδηγήσει στην απελευθέρωση
Η σκηνοθέτις δεν απομονώνει ποτέ την ηρωίδα της ως πρόσωπο για να σχεδιάσει το πορτραίτο της, αλλά διαρκώς την εντάσσει μέσα σ’ ένα ευρύτερο πλαίσιο, μέσα σε καταστάσεις που προκαλούν δραματικές εντάσεις. Το αφηγηματικό τόξο που διαγράφεται την απεικονίζει καταρχάς ως μια χαμηλοβλεπούσα, συνεσταλμένη και αδύναμη έφηβη για να καταλήξει σε μια νεαρή γυναίκα που ατενίζει τον ορίζοντα. Είναι η δύναμη που μπορούμε να αναγνωρίσουμε στο βλέμμα της.

Δημήτρης Μπάμπας