(Πλευρικοί άνεμοι)
του Martti Helde

Βασισμένη σε μια πραγματική ιστορία, η ταινία είναι μια ιδιαίτερη στη φόρμα της καταγγελία της σταλινικής βαρβαρότητας.
Ένα σπίτι στην εξοχή, το ζευγάρι και η μικρή τους κόρη. Μικρές στιγμές συζυγικής τρυφερότητας, ευτυχίας και γαλήνης. Και ξαφνικά, ο χρόνος παγώνει: ο εκτοπισμός και ο δρόμος της εξορίας.
Θύματα του σταλινισμού, οι Εσθονοί που υποστήριξαν τη βραχύβια ανεξαρτησία της πατρίδας τους, τιμωρήθηκαν με εξορία στις απώτατες επαρχίες της Σοβιετικής Ένωσης, στη Σιβηρία. Η αφήγηση παρακολουθεί μια νεαρή γυναίκα και τη διαδρομή της από τη συζυγική ευτυχία στη συναισθηματική εξόντωση και την ψυχική ταπείνωση. Μέσα από επιστολές της που στέλνει στον επίσης εξόριστο σύζυγό της, περιγράφονται τα γεγονότα του εκτοπισμού.
Η αισθητική ιδιαιτερότητα της ταινία έγκειται στην επιλογή του σκηνοθέτη να παρουσιάσει κάθε γράμμα ως ένα tableau vivant. Είναι η χορογραφία της κάμερας, καθώς κινείται μέσα στις παγωμένες από το χρόνο στιγμές, καθώς καταγράφει σώματα ακίνητα και βλέμματα παγωμένα. Παράλληλα, από την άλλη είναι η ηχητική μπάντα της ταινίας στην οποία έχει ανατεθεί όλος ο αφηγηματικός ρόλος –κάτι που έχει ήδη χρησιμοποιηθεί από τον Sergei Loznitsa. Ο σκηνοθέτης συνθέτει μια ροή ήχων μέσα στην οποία αναμειγνύονται θόρυβοι, μουσικές, ήχοι του περιβάλλοντος, φωνές και ψίθυροι. Ήχοι οξείς, βίαιοι, διαπεραστικοί, που υποβάλλουν και επιβάλλουν συναισθήματα και ατμόσφαιρα. Και από την άλλη, εικόνες αποτρόπαιες, το χιονισμένο τοπίο της Σιβηρίας, κορμιά σκελετωμένα από τις κακουχίες, τα μαρτύρια του σώματος και της ψυχής. Είναι τα αισθήματα της μελαγχολίας που προκαλεί η απώλεια και η συντριβής που αναδύονται…

Δημήτρης Μπάμπας