(Ο Νότος)
του Víctor Erice
el-sur.jpg

Η «Γκαβιότα», ένα σπίτι στην κορυφή του οποίου στριφογυρίζει ένας ανεμοδείκτης, βρίσκεται στα προάστια μιας πόλης στο Βορρά της Ισπανίας. Εκεί ζουν ο Αγκουστίν, γιατρός και μάγος-ραβδοσκόπος, η γυναίκα του Τζούλια, μια δασκάλα που κουβαλάει τις πληγές του Εμφυλίου και η μικρή τους κόρη Εστρέγια. Η Εστρέγια περνά την παιδική της ηλικία καλλιεργώντας μέσα στο παιδικό της μυαλό την υποψία για την ύπαρξη ενός οικογενειακού μυστικού: την παρουσία μιας άλλης γυναίκας στη ζωή του αγαπημένου της πατέρα. Μεγαλώνοντας και φτάνοντας στην εφηβεία, η Εστρέγια μαθαίνει όλο και περισσότερα και η ζωή στην «Γκαβιότα» αρχίζει ν’ αλλάζει. Η ταινία ακολουθεί τα μονοπάτια της μνήμης των ηρώων της και κυρίως της μικρής Εστρέγια, η οποία με την παιδική της αφέλεια ανακαλύπτει μεγάλα μυστικά για τη ζωή.
Η απλότητα της αφήγησης του Ερίθε/ Víctor Erice εμπλουτίζεται από μια σειρά υπέροχων κάδρων υψηλής εικαστικής ποιότητας, που είναι «λουσμένα» σ’ ένα εξαιρετικό φως.
«...Ό,τι μου έρχεται να πω για την ταινία πρέπει να το ντύνω, αναπόφευκτα, μ’ ένα πέπλο θαυμασμού. Τι καταπληκτική συναισθηματική  ένταση σε εικόνες που ποτέ δεν γίνονται εξεζητημένες ή υπεροπτικά ‘’καλλιτεχνικές’’! Πόσο ασυνήθιστα διεισδύει μέσα από έναν παιδικό καθρέφτη σ’ αυτό το βαθύτατο μυστήριο, το τόσο ξεχασμένο από τη σύγχρονη εποχή... Τι εξαίρετοι όλοι οι χαρακτήρες, από το θαυμάσιο ζευγάρι των πρωταγωνιστών, ως το γέρο-σερβιτόρο ή την ταμία του κινηματογράφου! Φτιαγμένη με ιμπρεσιονιστικές πινελιές, αποσπασματική λόγω της προδοσίας της μοίρας, αν θέλετε, αλλά και λόγω του ύφους και της αφηγηματικής πρόθεσης, το πρώτο και τελευταίο που μου έρχεται να πω για Το Νότο του Βίκτορ Ερίθε, είναι αυτό που μουρμούρισα βγαίνοντας από τον κινηματογράφο όταν την πρωτοείδα: Τι παρήγορα όμορφη! Τι ωραία ταινία!»       
(Απόσπασμα από το κείμενο του σπουδαίου ισπανού διανοούμενου Φερνάντο Σαβατέρ, το οποίο περιλαμβάνεται στη μονογραφία «Victor Erice» που εξέδωσε το 45ο ΦΚΘ το 2004, με την ευκαιρία του αναδρομικού αφιερώματος στον ισπανό σκηνοθέτη).  

 Το πνεύμα του μελισσιού (1973), Ο Νότος (1983), Το όνειρο του φωτός (1992): Με τρεις μόνο μεγάλου μήκους ταινίες μέσα σε 50 χρόνια κινηματογραφικής πορείας, αναγνωρισμένες οικουμενικά και ομόφωνα ως κινηματογραφικά αριστουργήματα, ο Βίκτορ Ερίθε, θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους δημιουργούς του παγκόσμιου σινεμά.

(δ.τ.)