(Οι καραμπινιέροι)
του Jean-Luc Godard
Στο επίκεντρο της ταινίας διεξάγεται ένας πόλεμος, ο οποίος δεν είναι τοποθετημένος ιστορικά και θα μπορούσε να παραπέμπει στον Β’ Παγκόσμιο ή και στον πόλεμο της Αλγερίας, που βρισκόταν εν εξελίξει κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας. Οι καραμπινιέροι, με το δέλεαρ της αρπαγής και της λεηλασίας, στέλνουν δύο αδέλφια -εξαθλιωμένους φτωχοδιάβολους-, τα ονόματα των οποίων (Μιχαήλ Άγγελος και Οδυσσέας) συνδυάζουν τα ομηρικά έπη και την Αναγέννηση, σ’ αυτόν τον απροσδιόριστο πόλεμο, στο όνομα -φυσικά, όπως πάντα- του βασιλιά, της πατρίδας, του έθνους, του θεού κλπ. Όταν ο πόλεμος τελειώνει, οι «ήρωες» επιστρέφουν σπίτι και στις γυναίκες της οικογένειας, που ονομάζονται Κλεοπάτρα και Αφροδίτη, κουβαλώντας σε μια βαλίτσα τα λάφυρα και τους θησαυρούς του κόσμου που αποκόμισαν από την αποστολή τους και που δεν είναι τίποτε άλλο από μια συλλογή καρτ ποστάλ. Οι καραμπινιέροι οδηγούνται στον βασιλιά για να παρασημοφορηθούν, αλλά εντωμεταξύ ο βασιλιάς έχει ανατραπεί χάνοντας τη μάχη με τον «εσωτερικό εχθρό», οπότε οι επαναστάτες τους τουφεκίζουν, μέσα στο χάος και την κοινωνική αναταραχή που έχει δημιουργηθεί.
Πρόκειται ίσως για την πιο μπρεχτική ταινία του Γκοντάρ, βασισμένη στο θεατρικό έργο του ιταλού Μπενιαμίνο Τζόπολο, στην κινηματογραφική διασκευή του οποίου συνεργάστηκαν οι Ρομπέρτο Ροσελίνι και Ζαν Γκριό (σεναριογράφος του Αλέν Ρενέ και του Φρανσουά Τρυφό). Ταινία που ασκεί σκληρή κριτική στην έννοια, την ιδέα και κυρίως την εικόνα του πολέμου, Οι καραμπινιέροι δεν ακολουθούν κανέναν ρεαλιστικό αφηγηματικό ειρμό, χρονική ακολουθία ή συμβατούς αναπαραστατικούς κώδικες, αλλά μέσα από συνειρμικές διαδρομές, αποτελούν μια από τις πιο εικονοκλαστικές ταινίες του Γκοντάρ. Ενσωματώνοντας στις εικόνες τους αυθεντικά επίκαιρα, γυρισμένα από πολεμικούς ανταποκριτές με κίνδυνο της ζωής τους, με ηθελημένα λάθος ρακόρ (συνδέσεις-περάσματα από το ένα πλάνο στο άλλο), παρεμβάλλοντας στην αφήγηση γραπτά κείμενα (εν είδει μεσότιτλων) που χρησιμοποιούνται για την εξέλιξη της «δράσης» και με μια εξαιρετικά επεξεργασμένη ηχητική μπάντα, Οι καραμπινιέροι προκαλούν ένα σοκ με το ακραία αντι-αφηγηματικό ύφος τους. Στην ταινία υπάρχει μονάχα ένας αρχετυπικός μύθος, το φορτίο της είναι ισχυρά συμβολικό, ενώ απουσιάζει κάθε ψυχολογικό βάθος (οι δύο «ήρωες» είναι λούμπεν και λειτουργούν αποκλειστικά και μόνο με βάση το ζωώδες ένστικτο), καθώς επίσης και κάθε μορφή ηθικολογίας και ιστορικο-κοινωνικής ανάλυσης. Υπάρχει μόνο η φρίκη του πολέμου και όλα όσα τον συνοδεύουν: βία, θάνατος, εξαχρείωση, απάτη, λεηλασία, απληστία, αρπαγή, κερδοσκοπία… Η ταινία που είναι αφιερωμένη στον μεγάλο γάλλο σκηνοθέτη Ζαν Βιγκό, προκάλεσε λυσσαλέες αρνητικές αντιδράσεις (κοινού και κριτικής) στην εποχή της για την ριζοσπαστική της γραφή, αλλά σήμερα θεωρείται ένα από τα καλύτερα έργα της πρώτης περιόδου του Γκοντάρ.
Με τους: Marino Masé, Patrice Moullet, Geneviève Galéa
(δ.τ.)