(Το ημερολόγιο του Κινσανγκάνι)
του Hubert Sauper

Το 1994, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στη Ρουάντα, συνέβη μια από τις  αποτρόπαιες και πιο βάναυσες γενοκτονίες του 20ου αιώνα: η εξολόθρευση της φυλής των Τούτσι από τη φυλή των Χούτου. Μάρτυρας ενός πόλεμου εν τη γενέσει του, η σκηνοθεσία στο Το ημερολόγιο του Κινσανγκάνι (Kisangani Diary, Hubert Sauper, 1998) εστιάζει στα πρόσωπα των αμάχων.
Πρόσφυγες των συγκρούσεων στην Ρουάντα, οι άμαχοι γίνονται τα θύματα ενός παραλογισμού: κυνηγημένοι από τους ενόπλους μέσα στα δάση της αφρικανικής ηπείρου και σε αγωνιώδη αναζήτηση τροφής και ασφάλειας, καταλήγουν κυνηγούν μια χίμαιρα, να αναζητούν στην κυριολεξία μία ου-τοπία. Η υπόμνηση από τη σκηνοθεσία ότι τα πρόσωπα που ο θεατής βλέπει στις εικόνες της ταινίας δεν βρίσκονται πλέον εν ζωή μοιάζει περιττή: οι εικόνες του ντοκιμαντέρ είναι εμποτισμένες από το θάνατο. Αδιάφοροι μάρτυρες αυτής της σύγχρονης γενοκτονίας, οι δυτικοί: ο θεατής δεν μπορεί να αποφύγει τις ενοχές, καθώς η μόνη παρέμβαση του "πολιτισμένου" κόσμου σ' αυτόν τον αναίτιο πόλεμο είναι τα "λογιστικά" προβλήματα που καθυστερούν τη μεταφορά της ανθρωπιστικής βοήθειας.
Η παρουσία των ανθρωπιστικών οργανώσεων στην εμπόλεμη ζώνη δεν αρκεί για να συγκαλύψει την απουσία από το ντοκιμαντέρ των πραγματικών ενόχων: αυτών δηλαδή που προμήθευσαν τα μέσα στους εμπολέμους για να διεξάγουν απερίσπαστοι την γενοκτονία, τους εμπόρους όπλων.

Δημήτρης Μπάμπας